Enerji güneşten teknoloji yerli mühendisten

Telekom sektöründe son dönemde yaşanan dönüşümün odağında yenilenebilir enerji yer alıyor. Baz istasyonları, santraller, saha dolapları, ofisler, fiber ağlar... Sektörün bu alanlarda kullandığı elektrik hatırı sayılı rakamlara ulaşıyor. Dolayısıyla hem tüketim kaynaklı maliyetlerin azaltılması hem de sürdürülebilirlik açısından yeşil dönüşüme hız verildi. Türk Telekom bu anlamda son yılların en büyük yatırımını yapmaya hazırlanıyor.

406 MEGAVATLIK GES PROJESİ

Türkiye’deki elektriğin binde 4’ünü tek başlarına tükettiklerini söyleyen Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, “Yıllık 1178 Gigawatt elektrik tüketimimiz var. 406 megavat kurulu güce ulaşacak güneş enerjisi santralleri (GES) projesini devreye alacağız. Böylece, mevcut toplam tüketimimizin yaklaşık yüzde 65’ini güneşten sağlayacağız. Güneydoğu, Doğu ve İç Anadolu’da olmak üzere 3 farklı bölgede arazi tahsisleri tamamlandı. EPDK’dan lisansları ve ön izinleri aldık” dedi.

YEŞİL GELECEK İÇİN ÖNEMLİ

İlk GES yatırımının 2024’te başlayacağını vurgulayan Önal, projenin yüzde 70’ini gelecek yıl tamamlamayı planladıklarını söyledi. Önal, şöyle devam etti: “Yaptığımız bu yatırımın ilk meyvesini 2025 itibarıyla almaya başlarız. Eğer enerjimizin yüzde 65’ini yenilenebilir enerjiden sağlayabilirsek sıfır karbon hedefimiz ve yeşil gelecek için önemli bir adım olacak. Yerli ve yabancı hizmet sağlayıcıları bu projeyle çok ilgileniyor.”

YATIRIMLAR 20 MİLYAR DOLARI BULDU

2023’te kestikleri her faturanın yaklaşık yüzde 25.6’sının yatırıma gittiğini ifade eden Ümit Önal, “Bu yıl 19-21 milyar lira arasında bir yatırım yapacağımızı öngörmüştük. Muhtemelen bu arada kalacağız. Türk Telekom yatırım iştahı olan bir şirket. Yatırımlardaki büyümemiz son 1 yılda yaklaşık yüzde 78.5. Özelleştirmenin gerçekleştiği 2005’ten sonraki (son 18 yılda) toplam yatırımımız ise 20 milyar dolar oldu” diye konuştu.

FİBERDE AVRUPA’DA ÜÇÜNCÜ SIRADAYIZ

Türkiye’nin BTK Raporu ilk yarıyıl verilerine göre 536 bin kilometrelik (km) toplam fiber ağ uzunluğuna ulaştığını kaydeden Ümit Önal, şu bilgileri verdi: “536 bin km’nin 419 bin km’sini Türk Telekom tek başına tesis etmiş durumda. Bugün 32 milyon haneyi kapsayan fiber altyapımızla, fiberin ülkemizdeki kapsama oranını yüzde 90’ların üzerine çıkardık. FTTH Council raporuna göre; Türkiye, 15.7 milyon hane erişimiyle Fransa ve İspanya’nın ardından Avrupa’da 3. sırada yer alıyor.”

5G’YE GEÇİŞ SÜRECİ

5G’ye geçiş konusunda ‘geç kaldık’ söylemine katılmadığını belirten Ümit Önal, şöyle dedi: “4G meselesinde ‘geç kaldık’ denildi. Ama biz o gün daha oturmuş bir teknoloji olan 4.5G’ye geçtik, hem daha iyi fiyata aldık. O gün için geç kalmış gibi görünen teknoloji bugün trafiği daha iyi yönetmemizi sağlıyor. 5G’ye yerli üretimle ve doğru maliyetle geçmeliyiz. 5G bireylerin hayatını gece ile gündüz kadar değiştirmeyecek. Tabii ki konfor artıracak ancak Türkiye’deki telefonların yüzde 10’u bile 5G’ye uyumlu değil.”

İTHALATI BİTİREN YAZILIM

Ülkemizi teknoloji üreten ve ihraç eden konuma getirmek için çalıştıklarını söyleyen Ümit Önal, bu konuda da grup şirketlerinden Argela ve Amerika’daki iştiraki Netsia’nın katkılarına dikkat çekti. Önal şöyle devam etti: “İştirakimiz Argela ile geliştirdiğimiz şebeke teknolojilerinde stratejik üstünlük sağlayan SEBA’yı (yazılım tanımlı fiber genişbant erişim sistemi) kendi şebekemize başarıyla entegre ederek bu teknolojiyi dünyada ilk kez ticari olarak kullanan operatör olduk. SEBA, donanım altyapı maliyetini azaltıp kaynak tasarrufu sağlıyor. Yaklaşık yüzde 25 operasyonel verimlilik sağlıyor. Yazılım kaynaklı arızlar da çok düştü. Bu yerli teknolojiyi kendi mühendislerimiz geliştirdi. Şu anda 70 bin abonemize bu sistem üzerinden hizmet veriyoruz. Hedefimiz kısa sürede 1 milyon aboneye ulaşmak. Son dönemde en çok heyecan duyduğum konulardan biri bu. Doğulu ve Batılı operatörler SEBA ile çok ilgili.”

GİRİŞİMCİLERE NAKİT DESTEK

Girişimcileri 10 yıldır desteklediklerini söyleyen Türk Telekom CEO’su Önal, şu bilgileri verdi: “PİLOT ile başlayan yolculuğumuz, 2018 yılında kurduğumuz Türk Telekom Ventures ile çok daha kapsamlı bir boyuta evrildi. PİLOT ile bugüne kadar 111 girişime toplamda yaklaşık 32 milyon TL nakit desteği sağladık. Bunlardan 52’si yurt içi ve yurt dışından toplam tutarı 30 milyon doları aşan yatırım alarak proje ve fikirlerini geliştirme fırsatı yakaladı. Amacımız, ülkemizden yeni dünya markaları, yeni unicorn’lar çıkarmak.”

SABİT HAT İMTİYAZI

Bu yılın başında sabit hat hizmetleri imtiyaz sözleşmesinin yenilenmesi için BTK’ya başvurduklarını anlatan Önal, “Bu süreç 2024 yılı gündemimizin en öncelikli maddelerinden biri olacak. Ulaştırma Bakanımızın (Abdulkadir Uraloğlu) bir ay önce ‘Türk Telekom’un imtiyazını 2024’te uzatacağız’ şeklinde açıklaması oldu. Ülkemizin fiberleşmesinin ve dijital dönüşümünün tamamlanması adına imtiyazın yenilenmesi büyük önem taşıyor” dedi.