Engel tanımayan destekler

Vergiden muaf

• 200 metrekareye kadar tek konutu olan engelli, Emlak Vergisi ödemiyor.
• Çalışma gücünün asgari yüzde 80’ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari yüzde 60’ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari yüzde 40’ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılırken, bu engel kategorilerinde bulunanlara 350-1400 lira arasında vergi muafiyeti uygulanıyor. Bundan ücretli çalışan, serbest meslek erbabı engelli, ailesinde bakıma muhtaç engelli kişi bulunan ücretli çalışanlar yararlanabiliyor.
• Engellinin eğitim, meslek, günlük yaşamları için özel üretilmiş her türlü araç-gereç ve özel bilgisayar programları KDV’den istisna tutuluyor.

ÖTV ve MTV ödemiyor

Bu konuda iki husus var:

1. Yüzde 90 ve daha fazla engeli olanlar Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetinden yararlanarak aldığı taşıtı kendisi kullanamıyor. Şoförü kullanıyor.
2. Aracı alacak engelli, engel derecesine (en az yüzde 40 olmalı) göre bizzat taşıtı kendisi kullanmak için özel tertibat yaptırıyor.

• Her iki durumda ÖTV muafiyeti, bu yıl için vergiler dahil 303 bin 200 lirayı geçmeyen araçlarda uygulanabilir. Motor silindir hacminde ise sınır 2800 cm3.
• ÖTV muafiyetli olarak alınan araç 5 yıl boyunca satılamıyor.
• Her iki durumda da Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ödenmiyor.

Ücretsiz otopark

• Havalimanlarındaki ve belediyelerin işlettiği otoparklardan ücretsiz yararlanabilir.
• ÖTV indirimli aracı olanlar evlerinin önüne belediyeye müracaat ederek ‘engelli araç park yeri’ yaptırabilir.
• Trafik Tescil Şubesi’ne dilekçe ile başvurarak engelli araç park kartı temin edilebilir.

Erken emekli olabilir

• İşe girişten sonra engelli hale gelip çalışma gücünü yüzde 60 ve üzerinde kaybedenler malulen emeklilik hakkını elde eder.
• Malulen emeklilik için en az 10 yıl sigortalılık süresi aranıyor.
• Yüzde 40 ve üzeri çalışan engelliler işe giriş tarihlerine göre kademeli erken emeklilik hakkına sahip.
• Bağkur engelli emekliliği hakkı 1 Ekim 2008 sonrası yasa ile yürürlüğe girdi. Başka birinin bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanlara da belirli şartlarla erken emeklilik hakkı tanınıyor.
• 18 yaşını dolduran yüzde 40 ve üzeri engelli olanlara, şartları taşıması halinde maaş bağlanır.
• Süreli rapor verilerek belli aralıklarla raporlarını yenilemek zorunda kalan engelli vatandaşlara, yeni düzenlemeyle sürekli rapor verilebilme imkanı getirildi.

Kamuda ve özelde kontenjan

• 50 ve üzeri çalışanı bulunan özel sektör iş yerlerinde en az yüzde 3, kamuda yüzde 4 engelli personel çalıştırılması zorunlu. Kotanın üzerinde engelli çalıştıran sigorta prim teşviği alır.
• Engelli memura isteği dışında gece nöbeti ve fazla mesai yaptırılamaz.
• İşkur, MEB Çıraklık Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ve belediyeler engellilere yönelik meslek edindirme kursları düzenliyor.
• Sosyal Destek Hattı ‘Alo 183’, engellilere 7 gün 24 saat hizmet veriyor.

Su, telefon ve internet indirimi

• Her belediye su indirimini en az yüzde 30 oranında uygulamak zorunda. İSKİ’nin indirimi yüzde 50.
• Belediye otobüsleri, metro seferleri, Demir Yoları ve Deniz Yolları’nın şehir içi seferleri ücretsiz. ‘Ağır engelli’ ibareli raporu olanların bir refakatçisi ücretsiz ulaşımdan yararlanır.
• Şehirler arası otobüslerde yüzde 40 indirim uygulanır. 20 koltuklu araçta 1, 20’den fazla koltuğa sahip olanlarda 2 engelliye indirim uygulanıyor.
• THY, yüzde 40 ve üzeri oranda engelli olan yolculara, uygulanabilir ücretler üzerinden tüm iç ve dış hatlarda yüzde 25 indirim uyguluyor.
• Yüzde 40’ın üzerinde olan engelli olanlar ile ağır engelli bireylerin birlikte yolculuk ettikleri bir refakatçi havayolu hariç şehiriçi toplu taşımadan ücretsiz yararlanır.
• D-Smart ve Digitürk indirimli üyelik imkanı sunuyor.
• Turkcell, Vodafone, Türk Telekom, TTNET, Uydunet ve Turkcell Süperonline’da engellilere özel indirimli tarifeler var.

Bakımını üstlenene maaş

• Engelli bakımını üstlenenlere de 1460 lira maaş bağlanıyor. Engelli yakını maaşı için anne/baba sigortalı olmamalı.
• Engellinin sosyal yardım kapsamındaki maaşı haczedilemez. Engelli maaşı isteyerek de olsa haczettirilemez.
• Başarılı ve ihtiyaç sahibi engelli öğrencilere öncelikli olarak öğrenim kredisi, katkı kredisi ve yurt tahsisi yapılıyor.
• Müze ve ören yerlerine, engelliler ile bir refakatçisi ücretsiz biletle girebiliyor.