Giriş
İçişleri Bakanlığı, 1 Ocak 2016’dan önce düzenlenen ehliyetlerin yenilenmesi için verilen süreyi 31 Aralık 2022’ye kadar uzatmıştı. Eski tip ehliyetlerin yenileme işleminin doğabilecek cezaların önüne geçilmesi için 2022 yılı bitmeden yapılması gerekiyordu. Sürenin azalması nedeniyle yoğunluk artınca bakanlık harekete geçti ve ehliyet yenileme süresini 2 yıl uzattı.
Türkiye’nin yeni tip sürücü belgesiyle tanıştığı 1 Ocak 2016’dan önce düzenlenen eski ehliyetlerin değiştirilme süreci devam ediyor. Eski tip ehliyetlerin değiştirilmesi için tanınan süre 31 Aralık 2022’de sona erecekti.
Yenilenmeyen sürücü belgeleri de geçersiz sayılacaktı. Geçerliliğini yitiren eski tip sürücü belgeleriyle araç kullananlara idari para cezası uygulanıyor. Türkiye’de 32 milyon civarında ehliyet var ve yaklaşık 20 milyonu yeni tip sürüce belgesine dönüştürüldü.
İçişleri Bakanlığı, nüfus müdürlüklerinde yaşanan yoğunluğun azaltılması amacıyla eski tip ehliyetlerin yenilenme süresini 31 Aralık 2022 itibarıyla 2 yıl süreyle (2024 sonuna kadar) uzattı.
İŞLEMLER NASIL YAPILIYOR?
Randevu: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Alo 199 çağrı merkezinden veya ‘randevu.nvi.gov.tr’ internet adresi üzerinden randevu alabilirsiniz. Randevusuz işlem yapılmıyor. Eğer gidemeyecekseniz randevuyu, süresi dolmadan en az yarım saat önce iptal etmelisiniz. Sistem, iptalden sonra aynı gün içinde yeniden randevu vermiyor.
Değişim bedeli: Ehliyet değişim ücreti 15 lira. 2016 yılı öncesi alınan sürücü belgesi yenileme işlemleri için ödemeler, ‘vakıf hizmet bedeli’ Türk Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı hesaplarına 2 lira, ‘değerli kâğıt bedeli’ vergi tahsil yetkisi verilen banka hesaplarına veya ‘ivd.gib.gov.tr’ üzerinden 13 lira şeklinde oluyor. İnternet vergi dairesinden ödeme yaparsanız sadece 13 lira alınıyor. 2 liralık ücreti PTT şubelerinden yatırmanız gerekiyor. Bu tutarı yatırmazsanız işlem yapılmıyor. Bu ödemelere ilişkin makbuz nüfus müdürlüğüne ibraz ediliyor.
Gerekli belgeler: Gerekli belgelerle randevunuzu aldığınız gün, nüfus müdürlüğüne giderek başvuru işleminizi yapıyorsunuz. Gerekli belgeler şöyle: Nüfus cüzdanı, eski sürücü belgesi, 15 liralık değişim bedelinin yatırıldığına dair makbuzlar, son 6 ay içinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf, kan grubunu belirtir belge veya yazılı beyan, Adli Sicil Belgesi (elektronik ortamda sistemden kontrol ediliyor. Ayrıca e-Devlet üzerinden temin edilebilir), ‘sürücü olur’ yazan ve aile hekiminden ücretsiz olarak alınan sürücü sağlık raporu. Sağlık raporunuzu temin etmenizden itibaren, iki yıl içinde ehliyeti almanız ya da yenilemeniz gerekiyor.
Teslimat süreci: Yeni ehliyetiniz başvurunuzun ardından 1 hafta içinde adresinizde oluyor. Yeni ehliyetiniz size ulaşana kadar talep etmeniz halinde nüfus müdürlüğü tarafından ‘geçici sürücü belgesi’ veriliyor. Geçici belgenin geçerlilik süresi ise 15 gün. Eğer araç kullanacaksanız geçici sürücü belgesi yanınızda olmalı. Yeni E sınıfı ehliyet 5 yıl geçerli. Diğerlerinde süre ise 10 yıl. Geçerliliğin sona ereceği tarih, çipli ehliyetin üzerinde ayrıca belirtiliyor. Süre dolunca yeni ehliyet için tekrar başvuruluyor.
Kayıp veya çalıntı durumunda: Ehliyetini çaldıran ve kaybedenlerin yeni ehliyete başvurmadan önce en yakın trafik tescil şubesine başvuru yaparak kayıp veya çalıntı beyanı vermesi de gerekiyor. Böylece sisteme zayi kaydı işleniyor. Bu durumda ayrıca kayıp ilanı verilmesine de gerek kalmıyor. Yeni tip ehliyetlerini yenilemek isteyenlerin, kaybedenlerin veya çaldıranların ödeyecekleri ücret 345 lira.
KİMLİKLE BİRLEŞTİRME İŞLEMİ
Yeni uygulamayla birlikte nüfus kartı ve ehliyet birleştirilebiliyor. ‘İki işlev tek kart’ sistemi için hem ehliyetin hem de kimlik kartının çipli olması gerekiyor. Yine önce randevu alınıyor. Herhangi bir nüfus dairesine giderek başvuru yapılıyor. Ehliyetin nüfus cüzdanına entegrasyonu ücretsiz olarak 1 dakikada gerçekleştiriliyor. Kartınız 1 gün içinde evinize ulaştırılıyor. Bu uygulamayla ilgili bir süre sınırı bulunmuyor.
KİMLİKTE ‘10 YIL’ SÜRE VAR
Nüfus cüzdanlarının yenilenmesiyle ilgili verilen bir süre yok. Ancak yeni çipli kimlik kartının kullanım süresi 10 yıl. Sürenin ne zaman dolacağı da kimliğin üzerinde yazıyor. Geçerlilik süresinin bitiminde, kart sahibinin tekrar başvuru yaparak kartını yenilemesi gerekiyor. Nüfus cüzdanı yenileme işlemi de nüfus müdürlükleri üzerinden aynı aşamalarla yürütülüyor. 1-2 gün içinde yenisi elinizde oluyor. Kimlik yenilemek için 37.5 lira, çipli kimlik kaybedilmişse 75 lira ödeniyor.
