Evde ekmek yapımı arttı piyasada maya kalmadı
‘Evdekal’an vatandaşlar kendi ekmeğini yapmaya başlayınca, artan talep nedeniyle piyasada maya kalmadı. Mesaiyi artırarak 24 saate çıkaran firmalar, talebe yetişmeye çalışıyor. Alternatif ekonomik çeşit de geliştiren firmalar, yeni sevkiyatlara hazırlanıyor. // Gülten Uğurlu
Corona virüs nedeniyle ‘evde kal’ uyarılarını dikkate alarak evlerden çıkmayan vatandaşlar, daha güvenli ve hijyenik olduğunu düşündüğünden evde kendi ekmeğini yapmaya başladı. Kek, börek, poğaça yapımı da son dönemde arttı. Bu da hamurda kullanılan mayaya talebi patlattı. Son günlerde artan talebin etkisiyle piyasada maya kalmadı. Sokaktaki bu eğilimi, araştırmalar da doğruluyor. Ipsos’un yaptığı araştırmaya göre; son 3 haftada, sürekli artan maya talebi zirve yaptı. Fırıncılar ve maya üreticileri de talebin çok fazla yükseldiğine dikkat çekiyor. Piyasada 5 büyük maya üreticisi firma var. Normal zamanlarda tam kapasite çalışmayan fabrikalar, bu yoğun talebe yetişebilmek için mesaiyi 24 saate çıkardı.
Yeni sevkiyat başlıyor
Özellikle İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde ürün sıkıntısının yaşandığı tespit edilince harekete geçen firmalar, marketlere ve diğer perakende noktalarına yeni ürün sevkiyatına başladı. Hatta vatandaşın cebini rahatlatacak yeni gramajlarda ürünler de geliştirildi ve piyasaya bu hafta sunulacak.
500 gramlıklar geliyor
Son iki haftada yaş mayaya talebin 6 kat arttığını belirten Lesaffre Türkiye Genel Müdürü Ünsal Yamaner, “Talep patlaması çok ani oldu, hazırlıklı değildik. Üretim ve hammadde anlamında sıkıntımız yok ama özellikle paketleme konusunda talebe yetişebilmek için kısa süreli bir sıkıntı yaşadık. Çünkü yaş maya payeti 42 gr, kuru maya da 11 gramdır. Yani paketleme hatlarımız buna göreydi. Şimdi bu yoğun talebe küçük ambalajlarla yetişmek zor. Ama buna da bir çözüm bulduk. Paketleme hatlarımızın yapmaya müsait olduğu 500 gramlık yaş mayaları, marketlere göndermeye başlıyoruz” dedi.
Tüketici kazanacak
Böylece tüketici artık isterse 42 gramlık dörderli paketle 168 gram yaş maya yerine, yarım kiloluk yaş mayayı alabilecek. Hem daha ekonomik hem de uzun süreli tedarik sağlamış olacak. Yani 42 gramlık yaş mayanın perakende kilogram fiyatı ortalama 29-30 lirayken, 500 gramlık yeni ambalajlı ürünlerin kilogram fiyatı ise 12 lira civarında olacak. Bu durumda da tüketici kazanacak.
Fırıncılara ithal çözüm
Maya şüphesiz en çok fırınlarda kullanılıyor. Ancak fırıncıların erken hareket etmesiyle sorun büyümeden çözülmüş durumda. Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, durumu şöyle anlattı: “Şeker pancarından üretilen ve kolonyanın hammaddesi olan melas sıvısı, aynı zamanda mayanın da hammaddesi. Kolanya talebi artınca, mayacılar melas bulamadı. Bu bizi de etkiledi. Ancak Ticaret Bakanlığı ile görüşmemiz sonucunda melasın yüzde 31 olan Gümrük Vergisi kaldırılarak, ithalatına izin verildi. Böylece sorun giderildi.”
Makinesi ve un da revaçta
Evde ekmek yapma girişimleri sadece mayaya değil, un ve dijital platformda ekmek yapma makinesine olan talebi de uçurdu. Ekmek yapma makinesine talep son 10 günde 15 kat arttı. Talep rekoru nedeniyle e-ticaret sitelerinde ekmek yapma makinelerinin fiyatı 3 bin liraya kadar çıktı. Mart ayında önceki döneme göre un alışverişi de yüzde 98 yükseldi. Talep yoğunluğuna rağmen, iç pazarda un konusunda bir sıkıntı yok. Çünkü Türkiye un üretiminde çok güçlü durumda. Hatta dünyanın en büyük un ihracatçısı konumunda.
Kaç çeşidi var?
- Ekşi maya: Ekmek yapılır.
- Yaş maya: Bazlama, çörek ve pidede daha çok kullanılır.
- İnstant maya: Sandviç ekmek, bazlama ve lavaş yapımında daha çok tercih edilir.
- Aktif kuru maya: Ekmek yapılır.
- Nohut mayası: Daha çok tatlı ekmeklerin yapımında kullanılır.
Siz de deneyin yapabilirsiniz
Ekşi maya yapmak için tam buğday unu, su, temiz bir cam kavanoz ve tülbent gerekiyor. İşlemin süresi ise 3 gün.
İlk gün
1 yemek kaşığı tam buğday unu ile 2 yemek kaşığı ılık suyu temiz bir cam kavanozda karıştırarak, üzerini ince bir tülbentle sıkı olmayacak şekilde kapatın ve ılık bir ortamda dinlenmeye bırakın. 12 saat sonra 1 yemek kaşığı un ve 1 yemek kaşığı su ekleyerek, mayanızı besleyin.
İkinci gün
Aynı saatlerde mayayı kontrol edin, hafif köpüklenmeye başlıyor. Yine 1 yemek kaşığı un ve 1 yemek kaşığı su ekleyin. 12 saat sonra yarım çay bardağı un ve yarım çay bardağı su ile besleyin. Herşey yolundaysa hareketlenme başlar. Değilse oda ısınız ve ortamınız uygun değildir.
Üçüncü gün
Mayanız köpürmeye başlamışsa, ‘aktifleşiyor ve bakteriler nefes alıyor’ demektir. Son kez 1 yemek kaşığı un ve 1 yemek kaşığı su ekleyin. 12 saat sonra da yarım çay bardağı su ve yarım çay bardağı unla besleyin. Artık köpük köpük olan maya kullanılmaya hazır hale geldi. Mayanızın ister tamamını kullanabilirsiniz, isterseniz de bir kısmını ayırıp beslemeye devam edebilir ve aynı şekilde aktif hale getirebilirsiniz.
- CHP Genel Başkan Yardımcısı, Batman'da baygınlık geçirdi
- Otobüste feci son! Açık kapıdan düştü, 38 gün sonra can verdi
- Çorum'da doğalgaz patlaması! 'Büyük bir facianın eşiğinden dönüldü'
- Bir aileyi paramparça eden kaza! Kahreden '3 günlük hediye tatil' detayı ortaya çıktı
- 11 yaşındaki Zühre'yi hayattan koparan alkollü sürücü için flaş karar!