Evde iş kazası geçiren çalışanların hakları neler?

Öncelikle iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle çalışma gücünü tamamen veya kısmen kaybedenlere sürekli iş göremezlik geliri veriliyor. Hayatını kaybedenlerin eşine ve çocuklarına ise aylık bağlanıyor. İş kazası nedeniyle ölümün işçinin çalışmaya ilk başladığı gün meydana gelmesi durumunda bile ailesine ölüm aylığı bağlanır.

TANIMI BELLİ

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda iş kazası, ‘işyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen olay’ olarak tanımlanıyor. Bir başka deyişle işyeri dışında gerçekleşmesine karşın işin yürütümü nedeniyle meydana gelen kaza da iş kazası olarak görülüyor. Fakat, uzaktan çalışma sözleşmeleri yapılmadığı ve çalışma şekliyle ilgili çerçeve belirlenmediği için iş kazasıyla ilgili tespitlerde sıkıntı yaşanabileceği belirtiliyor.

KESİNLİK BULUNMUYOR

Çalışanın evde temizlik yaparken düşmesi, meyve soyarken parmağını bıçakla kesmesi, üzerine sıcak su dökülmesi, eline cam kırığı batması gibi hallerin iş kazası olarak değerlendirilemeyeceğini belirten hukukçular, buna karşılık işverenin verdiği bir ekipmanın arızalı olması nedeniyle yangın çıkması ve bunun sonucunda personelin evde çalışırken yaralanmasının bir iş kazası olarak nitelendirilebileceğine dikkat çekiyor. Fakat bunu kesin hatlarıyla belirleyen bir uygulama şu anda bulunmuyor. Dolayısıyla bu durumda ele sıcak su dökülmesinin iş kazası olarak görülebileceğini ifade edenler de var.

AYRINTILI PROTOKOL YAPILMALI

Uzmanlar, bu nedenle işin yapılış şekline ilişkin ayrıntıların protokollerle açıkça düzenlenmesi gerektiğini söylüyor. Evin belirli bir alanının çalışma yeri olarak belirlenmesi veya çalışma saatleri ile ara dinlenmelerinin açıkça düzenlenmesinin önemine dikkat çeken uzmanlar, bu yolla kazanın iş kazası mı ev kazası mı olduğuyla ilgili tartışmaların önüne geçilebileceğini söylüyor.

HEMEN BİLDİRİM

İş kazalarının, işverenler tarafından derhal kolluk kuvvetlerine bildirilmesi gerekiyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ise 3 iş günü içinde bildirim yapılması zorunlu. Bildirim yapmakta gecikilmesi halinde, bu süre içinde sigortalıya ödenmesi gereken geçici iş göremezlik ödeneği, işverenden tahsil edilir. İş kazasının işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde ise 3 günlük süre iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlıyor.

AYLIK BAĞLANIYOR

İş kazasında sigortalı çalışanlara ve ailelerine sağlanan haklar şunlar:

• Çalışma gücünde en az yüzde 10 oranında kayıp olan işçiye sürekli iş göremezlik geliri bağlanıyor.
• İş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine maaş veriliyor.
• İş kazası sonucu tedavi süresince brüt ücretin 3’te 2’si oranında geçici iş göremezlik ödeneği sağlanıyor.
• İş kazasından dolayı gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği veriliyor.
• İş kazasında ölen işçi için hak sahiplerine cenaze ödeneği yatırılıyor.