Evde risklere karşı sigorta önlemi şart

Türkiye, deprem coğrafyası üzerinde bulunuyor. Son verilere göre, Türkiye genelinde 45 ilde 5.5 ve üzeri deprem üretebilecek 485 diri fay bulunuyor. Özetle, her an deprem riskiyle karşı karşıyayız. Son günlerde ülkenin Doğu bölgesinde deprem hareketliliği de yaşanıyor. Bu nedenle depreme karşı her zaman hazırlıklı olmalıyız. 6 Şubat depremlerinden sonra alınan tedbirlerde artış olsa da çabuk unutuyoruz. Yıkıcı depremler sonrasında binaları risk tespitine sokmak için sıraya giriyor, sigortaya koşuyoruz, deprem çantası hazırlıyoruz ancak bir iki ay sonra tüm riskleri unutup tedbiri elden bırakıyoruz.

FİNANSAL GÜVENCELER

Depreme karşı alınabilecek en önemli önlem, binaların sağlamlığı. Son dönemde yapıları güçlendirmek için kentsel dönüşüm seferberliği yürütülüyor. Yapı güvenliğinden sonra ikinci adımda finansal güvenceler geliyor. Bu noktada da sigortalar devreye giriyor. Bu kapsamda ilk yaptırılması gereken ‘Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS).’ Adı üstünde yaptırılması zorunlu ancak şu anda sigortalılık oranı yüzde 56 seviyesinde. ZDS, depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçede belirtilmiş limitler dahilinde nakit olarak karşılıyor.

EŞYALAR DAHİL EDİLİRSE

ZDS, konutun yapısal zararlarına karşı alınan bir önlem, konutların içindeki eşyalar bu sigortanın kapsamında değil. Bu aşamada devreye konut sigortaları giriyor. Konut sigortası, isteğe bağlı yaptırılıyor ve evdeki hasarlara karşı güvence sağlıyor. Tercih eden poliçelere göre değişmekle birlikte konut sigortası, evi ve eşyaları yangından hırsızlığa, depremden tesisat arızasına kadar birçok sorunun yol açabileceği maddi hasarlardan koruyor. ZDS’yi yalnızca ev sahipleri yaptırabilirken, konut sigortasını kiracılar da yaptırabiliyor. Her iki sigorta da 1 yıllık sürelerle yapılıyor.

İHTİYARI DE YAPTIRILABİLİR

Bazı binalar ZDS kapsamı dışında kalıyor. Örneğin, köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar, tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar, projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar bunlardan bazıları. Ancak, köylerde bulunan yapılar için istendiği takdirde İhtiyari Deprem Sigortası yaptırılması mümkün. Benzer şekilde, ticari ve sinai amaçlar için kullanılan binalar için de İhtiyari Deprem Sigortası yaptırılabiliyor.

TEMİNAT TUTARI 1.6 MİLYONU GEÇTİ

Şubat 2024’te Zorunlu Deprem Sigortası’na hak sahiplerinin menfaatlerinin korunması için enflasyon güncellemesi geldi. Artık prim ve teminatlar, her ay Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre artıyor ve böylece yıl içinde değer kaybetmesi önleniyor. Ocak 2024 itibarıyla azami teminat tutarı 640 bin TL’den 1 milyon 272 bin TL’ye yükseltilmişti. Aydan aya yapılan ÜFE artışıyla, 1 Kasım itibarıyla azami teminat tutarı 1 milyon 615 bin 339 lira olacak.

METREKARE BEDELLERİ

Sigorta bedelinin (teminat tutarı) hesaplamasında kullanılan ve yapı tarzına göre tespit edilen metrekare birim maliyetleri de aynı şekilde enflasyona göre artıyor. Buna göre yılbaşında betonarme konutlar için 6 bin TL olan sigorta bedeli hesabına esas metrekare bedeli 1 Kasım itibarıyla 7 bin 620 lira, diğer konutlar için 4 bin TL olan bedel 5 bin 80 liraya çıkacak. Bu bedeller, ödenmesi gereken prim tutarının hesabında etkili oluyor.

PRİMLER NE KADAR?

ZDS’de prim tutarını hesaplamak için 7 risk grubu ve 2 farklı yapı tarzına göre belirlenmiş 14 tarife fiyatı bulunuyor. Sigorta primleri, her yıl, birim metrekare maliyetlerdeki artışa paralel olarak artıyor. Primler nakden ve peşin olarak ödeniyor.

KAPSAMDA NELER VAR?

Zorunlu Deprem Sigortası ile bina tamamen ya da kısmi olarak zarar görmüş olsa da teminat altında. Şu bina bölümleri, bir arada ya da ayrı ayrı teminat kapsamında: Temel, ana duvarlar, ortak duvarlar, istinat duvarları, tavan ve tabanlar, merdivenler, asansörler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar, bacalar vs. Teminat kapsamı dışında kalanlar: Enkaz masrafları, kâr kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve işyeri masrafları, her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri, tüm bedeni zararlar ve vefat, manevi tazminat, deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kayması dışında kalan hasarlar, binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle oluşmuş zararlar. Bu hasarlar için, ZDS’ye ek olarak konut sigortaları tercih edilebilir.