Evinizi, paranızı dolandırıcılara kaptırmayın! Tapuda güven sağlandı

Gayrimenkul sektörü, son dönemde alım-satımda çok hareketli... Geçen yıl 3 milyon gayrimenkul (ev, arsa, tarla, işyeri) el değiştirken, bu yılın ilk 4 ayında yaklaşık 1 milyon gayrimenkul devri işlemi yapıldı. Konut tarafında da geçen yıl yaklaşık 1.5 milyon, ilk 4 ayda ise 453 bin adetlik satışa ulaşıldı. Konut Finansman Projesi kapsamında ilk evini alacaklara, döviz-altın bozduranlara sunulan yüzde 0.89 ve yüzde 0.99 oranlı krediler de alım-satımdaki hareketi artırdı.

SAHTEKARLARIN HEDEFİ

Son günlerde alım-satımdaki canlılığı ve yükselen fiyatları fırsat bilen dolandırıcılar da gayrimenkul sektörüne yöneldi. Piyasanın altındaki fiyatlarla sahte ilanlar verip kaporayı alıp ortadan kaybolanlar, sahte para verenler, parayı aldıktan sonra tapu dairesine gelmeyenler... Örnekleri çoğaltmak mümkün. Dolandırıcılığın yanı sıra hırsızlık ve gasp da bir risk. Çanta dolusu parayla bankadan ya da tapu dairesinden çıkıp parayı hırsızlara kaptıran çok kişi de var.

ÖNLEYİCİ ÇALIŞMALAR

Dolandırıcılık veya hırsızlık gibi durumları önlemek, mülkiyet hakkı ve alım satım bedelinin el değiştirmesi sırasında alıcı ile satıcının karşılaştığı olumsuzlukları engellemek amacıyla alıcı ve satıcıyı teknolojinin de desteğiyle güvenli bir ortamda buluşturan uygulamalar var. Gayrimenkul ile satış bedelinin eş zamanlı olarak el değiştirmesini sağlayan uygulamalar sayesinde, nakit taşıma riski, paranın gelmemesi ya da tapunun devredilmemesi riskleri ortadan kalkıyor.

2015’TEN BU YANA

Bu kapsamda Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) ve Takasbank işbirliği ile hayata geçirilen Taputakas, 2015 yılından beri hizmet veriyor. Son 2 yıldır benzer sistemleri uygulayan bankaların sayısı hızla artıyor. Emlak Katılım, TKGM ile protokol imzalayarak 2020 yılı sonunda ‘Tapu Güvenilir Hesap’ uygulamasını hizmete sundu. 2021 yılında Albaraka Türk ile 2022 başında da Ziraat Bankası ‘Tapu Güvenilir Hesap’ uygulamasını devreye aldı.

SATICIYA FAYDALARI

Paranın sahte çıkması veya çalınması risklerini bertaraf eder. Satış bedelinin, alıcı tarafından gönderildiği ve özel bir hesapta bloke edildiği anlık olarak sorgulanabilir. Para bloke edildiğinde tapu devri için imza güvenle atılabilir. Tapuda işlem gerçekleştikten kısa bir süre sonra para, satıcının hesabına gönderilir.

ALICIYA AVANTAJLARI

Nakdin taşınması esnasında paranın çalınması veya kaybolması risklerinden korur. Satış bedeli, tapuda işlem gerçekleştirilmeden satıcının hesabına geçmeyeceğinden, satıcının tapuya gelmeme veya tapuda işlemi gerçekleştirmeme riskini ortadan kaldırır. Satış işleminin iptal edilmesi durumunda, gönderilen para hesaba iade edilir.

SİSTEM HAKKINDA MERAK EDİLENLER

1-ÜCRETİ NE KADAR? Uygulamaları kullananlar bloke çek veya noter masraflarından kurtularak 70 lira ücretle alım-satış işlemini gerçekleştirebiliyor. Ücreti iki taraf da ödüyor. Toplam maliyet 140 lira oluyor. İşlem iptal edilirse 70 liralık bedel iade edilmiyor.

2- İŞLEMDEN VAZGEÇİLEBİLİR Mİ? Tapu tescil işlemi gerçekleşmediği sürece tarafların iptal başlatması ve onayı ile iptal gerçekleştirilir.

3- TRANSFER BEDELİ DEVİRE İLİŞKİN BEDEL İLE AYNI OLMAK ZORUNDA MI? Satış bedeli ile tapuda yapılan satış tutarı kontrolü bulunmuyor. Satış bedelinin istenilen kadar kısmı sistem üzerinden gönderilebilir.

4-TAPUDA İŞLEM GERÇEKLEŞTİKTEN NE KADAR SÜRE SONRA SATIŞ BEDELİ HESABA GEÇER? Satış bedeli tapu tarafından tescil işlemi yapıldıktan sonra dakikalar içinde satıcının hesabına aktarılıyor. Ancak tapuda işlem saat 17.15 sonrası gerçekleştirildiğinde, satış bedeli 1 sonraki işgünü satıcının hesabına geçiriliyor.

5- VEKALETLİ İŞLEMLERDE NE YAPILIYOR? Vekalet ile tapuda işlem gerçekleştirilse dahi sisteme satıcıya ait hesap tanımlaması zorunlu. Satış bedeli sadece satıcı hesabına gönderiliyor.

UYGULAMALAR NASIL ÇALIŞIYOR?

İki örnekle açıklayalım:

1- TAPU TAKAS YÖNTEMİ Tapu dairesinden alınan e-ödeme numarası ile web sitesi ya da mobil uygulama üzerinden sisteme giriliyor. Satıcı, e-ödeme numarası ve gerekli bilgileri sisteme giriyor. Sistem tarafından oluşturulan yeni kod alıcıya iletiliyor. Alıcı bu iki kodu sisteme girdikten sonra Takasbank’ın hesabına gayrimenkul bedelini yatırıyor. Tapu dairesinden tescil işlemi yapıldıktan sonra gayrimenkul bedeli Takasbank tarafından satıcıya gönderiliyor. Satış işlemi iptal edilirse, Takasbank’a gönderilen para iade ediliyor.

2- GÜVENİLİR HESAP NASIL KULLANILIYOR? Alıcı ve satıcı taraflar için Emlak Katılım bünyesinde hesaplar açılıyor. Taraflar tapu müdürlüklerine taşınmazın tapu devri için başvuruyor. Müdürlük, tapu harcı ve döner sermaye ücretinin tahsil edildiğini, bedelin blokeye alındığını kontrol ediyor ve tapu devrini gerçekleştiriyor. Mülkiyet el değiştirdiğinde sistem üzerinden sağlanan veri akışıyla banka nezdinde satış bedeli alıcının hesabından satıcının hesabına aktarılıyor. Transferin tamamlanmasının ardından taraflara kısa mesaj ile bilgilendirme yapılıyor.