EYT'de son dakika gelişmesi: Tarih belli oldu! Meclis'e sunulacak
Emeklilikte yaşa takılanlar yani EYT’lilerin uzun yıllardır emekli olabilmek için beklediği düzenleme ile ilgili Ekonomist Prof. Dr. Volkan Öngel, belirlenen 6 adımlı yol haritasının yaz aylarında tamamlanarak Ekim ayı sonuna doğru meclisin ilgili komisyonuna sunulmasının mümkün olduğunu söyledi. Emeklilik için yıl ve prim şartını tamamlayıp yaş bekleyen vatandaşlar için yapılacak çalışmalarda yol haritası da netleşmeye başladı. İşte EYT'de izlenmesi beklenen 5 adımlı yol haritası...
İHA
EYT yani emeklilikte yaşa takılanlar uzun yıllardır emekli olabilmek için düzenleme bekliyor. Sosyal Güvenlik Yasası ile ilgili düzenleme, 8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim şartını tamamlamasına rağmen yaş şartı getirildiği için emekli olamamış sigortalıların sorunlarını çözmek amacını taşıyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Ekonomist Prof. Dr. Volkan Öngel, belirlenen 6 adımlı yol haritasının yaz aylarında tamamlanarak Ekim ayı sonuna doğru meclisin ilgili komisyonuna sunulmasının mümkün olduğunu söyledi. Öngel, “Özellikle 3600 ek gösterge, asgari ücret, memur ve emekli aylıklarındaki iyileştirmeler temelinde şekillenmeye devam eden enflasyonun yol açmış olduğu gelir tahribatına yönelik önlem çalışmaları için EYT düzenlemesi büyük etki oluşturabilir” diye konuştu.
EYT ile ilgili konuşan Ekonomist Prof. Dr. Volkan Öngel, “Özellikle 3600 ek gösterge, asgari ücret, memur ve emekli aylıklarındaki iyileştirmeler temelinde şekillenmeye devam eden enflasyonun yol açmış olduğu gelir tahribatına yönelik önlem çalışmaları için EYT düzenlemesi büyük etki oluşturabilir. 6 adımlı yol haritasının yaz aylarında tamamlanarak Ekim ayı sonuna doğru Kasım gibi meclisin ilgili komisyonuna sunulması mümkün” ifadelerini kullandı.
ALIM GÜCÜNE OLUMLU ETKİ
“EYT sorununun çözülmesi ile birlikte sigortalılar emekli olarak emekli maaşı ve diğer sosyal yardımları almaya hak kazanacaklar” diyen Beykent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Volkan Öngel, “Böylece vatandaşlarımızın alım güçleri üzerinde olumlu etkileri görülecek ve ekonomik alanda devletin transfer harcamaları yolu ile daha fazla kişiyi desteklemesi mümkün olacak. Bu noktada hem bu avantajlar göz önüne alındığında hem de gerek Sayın Cumhurbaşkanı gerekse de ilgili Bakanların açıklamaları temelinde halkın ekonomik sıkıntılarına çare bulacak yeni tedbirlerin hızlıca hayatı geçirileceği öngörülebildiğinden EYT ile ilgili düzenlemelerin de yıl sonuna kalmadan bitmesi mümkün” dedi.
1-KİMLERİN YARARLANACAĞI TESPİT EDİLECEK
Yasanın çerçevesi oluşturulurken öncelikle kapsam belirlenecek. Böylece kimlerin hak sahibi olacağının tespiti yapılacak. Bu sayede yasa çıkar çıkmaz hemen emeklilik hakkı kazanacakların sayısı da ortaya çıkacak. Genel çerçeveye bakıldığında EYT'li grubu 8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim şartını tamamlamasına rağmen yaş şartı getirildiği için emekli olamamış sigortalılar oluşturuyor.
Bu tarihten önce sigortalı olanlar için yaş dışında erkeklerde 25, kadınlarda ise 20 yıl sigortalılık süresi şartı var. Ancak bu tarihten önce Emekli Sandığı'na girmiş ya da Bağ-Kur'lu olmuş EYT'liler de mevcut. Bu tarihten önce SSK'lı olmuş şu anda memur olanlar, primi eksik bulunanlar, farklı kurumlardan prim biriktirenler de bulunuyor. Bütün bunlar ayrı ayrı değerlendirilerek kapsamlı bir çalışma yapılacak.
2-EMEKLİLİK İÇİN ŞARTLAR BELİRLENECEK
Kapsamın belirlenmesinden sonra emeklilik şartlarının da tespit edilmesi gerekiyor. Primini ve yılını dolduranların başka şarta bakılmaksızın emekli edilmeleri şeklinde bir öneri bulunurken, burada farklı kurumlarda çalışmış (memur, esnaf, Bağ-Kur gibi) kişilerin hangi statüde emekli olacaklarının da tespiti gerekiyor.
Burada belli bir yaşın üstünde olanlara emeklilik verilmesi gibi bir formül de konuşulurken, kademeli olarak emeklilik hakkının verilmesi de söz konusu olabilecek. Ayrıca Avrupa modelinde olduğu gibi maaş kısıtı ile emeklilik de formüller arasında
3-MALİ BOYUTU ÇIKARTILACAK
Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın ile ilgili 5 milyon kişi gibi sayılar ortaya atılsa bile kesin bir rakam yok. Ancak farklı kurumlardan sigortalıların olduğu bir yapısı olması dolayısıyla çok sayıda insanı ilgilendiriyor.
Bu noktada kapsam belirlendiğinde sayı da ortaya çıkacak. Bu yönüyle kaç kişinin emekli olabileceği ve kaç lira maaş alacağı hesaplanarak konunun mali boyutu da ortaya çıkarılacak. Burada kime hangi şartlarda maaş bağlanacağı da tespit edilecek.
4-UYGULAMA USULLERİ ORTAYA KONULACAK
Bu aşamada uygulamayla ilgili kısımların da tespit edilmesi gerekiyor. Yani hak sahiplerinin belirlenmesi, onların emeklilik işlemlerinin usul ve esaslarının tespit edilmesi önem kazanıyor.
Mesela, 8 Eylül öncesinde sigortalı olmuş ancak şimdi memur olarak çalışan birisi yasa çıktıktan sonra hangi kurumdan emekli olacak? Bu kişi memurluğa devam etmek istiyorsa EYT'li diye resen emekli mi edilecek? Bu gibi karmaşık soruların da cevap bulması gerekiyor.
5-TASARI MECLİSE SUNULACAK
Bütün çalışmalar tamamlandıktan sonra uygulamanın başlayabilmesi için yasal çalışmanın da yapılması gerekiyor. Bunun için de bir taslak metnin oluşturulması ve bunun TBMM gündemine gelmesi gerekiyor. Meclis'ten geçtikten sonra uygulanması için de yönetmeliklerin çıkarılması gerekiyor.