Gerçek rekortmen

BİLAL EMİN TURAN

Motorlu Taşıtlar Vergisi’ne (MTV) getirilen yüzde 40 zam, bir anda gündeme oturdu. 1 Ocak 2018 itibarıyla uygulanacak zam, aracın değerine göre yüzde 68’e kadar çıkacak. Vergide öngörülen bu yüksek artış büyük tepki çekti. Bu tepkinin altında otoda kontak çevirmeden başlayan yüksek vergi yükü de etkili.

ADETA KATLANDI

Türkiye’de yılda 1 milyona yakın otomobil satılıyor ve çoğu 1600 cc ve altında. Orta gelir grubundaki vatandaşın tercih ettiği bu otomobillerde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), araç değerine göre yüzde 60’a kadar çıkıyor. Bu vergi ve kur farkı otomobil fiyatlarını adeta uçurdu. En ucuz yerli oto 50 bin TL’den, ithal oto da 57 bin TL’den başlıyor.

YÜZDE 27'LERDEYDİ

Orta halli bir araç ise 100 bin lira sınırını çoktan aştı. Bugün 100 bin lira liste fiyatı olan bir otomobilin vergisiz fiyatı yaklaşık 56 bin 600 lira. Bunun 28 bin 300 lirası (yüzde 50’si) ÖTV. ÖTV ve vergisiz fiyatın toplamından da yüzde 18 Katma Değer Vergisi (KDV) alınıyor. Bu da 15 bin 280 lira. ÖTV ve KDV toplamı 43.5 bin lira. ÖTV, 2003’ten önce 1600 cc’ye kadar yüzde 27’ydi.

DEPONUN YARISI

Vatandaş aracı alırken ödediği vergiyle kurtulamıyor. 100 bin TL’lik otoda yüzde 44’e dayanan vergi yükü, akaryakıt alımında daha da fazla. Son zamla birlikte motorinin fiyatı 4.79’a çıktı. 45 litrelik depo 215 liraya doluyor. Bunun 32.8 lirası KDV, 80.6 lirası ÖTV. Yani 101.6 liralık motorin için 113.4 lira vergi ödeniyor. Bir başka ifadeyle vergi yükü yüzde 53.

HARÇ VE CEZALARA DA YÜZDE 15 ZAM SİNYALİ

ENFLASYONA GÖRE

Vergi, harç (pasaport harcı) ve cezalar (trafik cezası gibi) yeniden değerleme oranına göre belirleniyor. Bu oran her yıl Ekim’de açıklanan 12 aylık ortalama Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre belirleniyor. Bakanlar Kurulu’nun bu oranı artırıp azaltma yetkisi var. Geçen yıl bu oran yüzde 3.83 olmuştu.

KAFALAR KARIŞTI

İstatistik Kurumu’nun Ağustos itibarıyla açıkladığı veriye göre (ÜFE) 12 aylık ortalama yüzde 12’ye çıktı. Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın, önceki gün “Düzenleme yapmasaydık MTV zaten yüzde 15 artacaktı” demesi ve 12 aylık ÜFE ortalamasının geldiği seviye, ‘Ocak’ta diğer vergi, harç ve cezalarda da yüzde 15 artış mı olacak?’ sorusunu akıllara getirdi.