Geriye sadece isimleri kaldı! Kış boyunca deniz suyu soğumuyor

Balıkların yumurtlaması ve avlanacak boyuta gelmeleri için uygulanan av yasağı önceki gece sona ererken, yaklaşık 20 bin balıkçı teknesi ‘Vira bismillah’ diyerek maviliklere açıldı. 15 Nisan’da başlayan ve 123 gün süren av yasağı boyunca teknelerini tamir ettiren, av bulucu cihazlarını ve ağlarını yenileyerek yeni sezona hazırlanan balıkçılar dün denize açıldı. Geçtiğimiz yıl tüm dünyada etkisini gösteren koronavirüs salgını nedeniyle çeşit azlığına rağmen değerinde balık sattıklarını belirten balıkçılar, 8 bin 337 kilometre kıyı şeridi ve pek çok tatlı su kaynağında su ürünleri avlayarak geçimini sağlayacak.

20 metreden büyük gırgır teknelerinin de aralarında bulunduğu balıkçı teknelerinin ‘Vira Bismillah’ demesi için Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü Beykoz-Poyrazköy’de bir tören düzenledi. Törene İstanbul Vali Yardımcısı Uğur Aladağ, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürü Mustafa Altuğ Atalay, İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürü Ahmet Karaca, Beykoz Belediye Başkanı Murat Aydın, Beykoz Kaymakamı Esengül Korkmaz ve balıkçılar katıldı.

Poyrazköy’de son hazırlıklarını tamamlayarak denize açılmak için bekleyen balıkçılardan Baltık Ali teknesinin reisi Ali Saruhan, geçen yılki kazançlarının bu yıl da devam etmesini arzu ettiklerini söyledi. 4 kuşaktır yaptıkları aile mesleği balıkçılığı şimdilerde reis olarak sürdüren Saruhan, “15 yaşından beri denizdeyim. Genlerimiz balıkçıdır. Balık çeşidi azdı ama salgın nedeniyle değerinde sattık. Fakat bizi etkileyen en büyük sorun iklim değişikliğiyle birlikte deniz suyunun sıcak olması. Önceden Ağustos’un yarısı yaz yarısı kış derdik. Şimdi mevsimler şaştı. Sular soğumadığı için neyle karşılaşacağımızı tam kestiremiyoruz” dedi.

Ali Saruhan, atalarından öğrendiği şekilde karşılaştıkları fırtınaların bile artık olmadığını belirtirken iklim değişikliğinin fırtına ve rüzgarları bile etkilediğini söyledi. Saruhan, “Eskiden eylül sonunda 3-4 gün sürecek kestanekarası fırtınası olur ve deniz soğumaya başlardı. Şimdi fırtına olmadığı gibi deniz suyu kış boyunca soğumuyor. Bu balık verimini ve çeşidini azaltıyor. Ayandon fırtınasının sadece adı kaldı kendisi yok. Deniz suyu soğuduğunda balık bereketli olur. Yine de balık hasadının olacağını biliyoruz. Ama müsilajın bizi ne kadar etkileyeceğini tahmin edemiyoruz. Müsilaj yorumu için henüz erken” dedi.

BALIK FİYATLARI

Balık avı yasağı sona erdi. Hazırlıklarını tamamlayan balıkçılar denize açıldı. Yakalanan balıklar hallerde satılmaya başlandı. Tarihi Kumkapı Balıkçılar Çarşısı’nda sezon öncesi 80 liradan satılan istavrit 50 liraya, 120 liradan satılan barbun 60 liraya, 90 liradan satılan mezgit 60 liraya, 50 liradan satılan palamutun tanesi ise 30 liraya alıcı buldu. Hamsinin kilosu 45-50, sardalyanın ise 35-40 liradan satışa çıktı. 20 yıldır balıkçılık yapan Şafak Gün gelecek haftalarda çeşitlerin çoğalacağını fiyatların düşeceğini belirterek, “Şu an ilk günden balığın ne olduğunu azlığını çokluğunu anlayamayız. Çinekop, hamsi, palamut oldukça bol. Ancak balıklar genellikle diplerde geziyor. Sardalya geldi kilosu 35-40 lira, mezgit 60 lira, istavrit 50 lira. Bu fiyatlar yağmur yağarsa 15-20 liraya kadar düşecek. Temennimiz tezgahları doldurmak” dedi. Balıkçı Muhammer Arduç ise sezon öncesindeki fiyatları kıyaslayarak fiyatların düştüğünü söyledi. Arduç, “Levrek balığı geçen hafta 100 liraydı 70 liraya kadar düştü. 120 liralık barbun balığı 60 liraya kadar düştü” diye konuştu.

Balık bereketi için denizin soğumasının gerektiğini belirten 35 yıllık balıkçı Öner Bakırcı, Karadeniz’in kuzeyinin (Rusya-Ukrayna kıyıları) soğumasının kendilerini çok ilgilendirdiğini vurguladı. Bakırcı, “Bu sezon çinakop, istavrit ve palamut olacağını düşünüyoruz. Balıkçılığın sorunlarının tek elden çözülmesi gerekiyor. Şimdi 4-5 ilgili birim ile bürokrasiye takılıyoruz. Oysa denizcilik ve balıkçılık özel bir bakanlıkta birleştirilir, uzman isimler ve sektör temsilcileri ile çalışılırsa sorunların daha kolay çözüleceğini biliyoruz” diye konuştu.

KASALAR DOLDU

‘Vira bismillah’ diyerek ilk ağlarını suya atan balıkçılar, avdan dönüşte Gürpınar Balık Hali’nde balıklarını satışa çıkardı 4.5 ay sonra çekilen ilk ağdan yaklaşık, 15 kasa barbun, istavrit ve sardalya balığı çıktı.

İlk gün balıkçıların ağlarına en çok istavrit geldi. İstanbul Boğazı çevresi ve Karadeniz’de avlanan balıkçılar tekne başına 20-30 kasa istavrit tutarken diğer endüstriyel türlerden fazla bulunmadı. Ege denizi açıklarında avlanan balıkçılar ise bir miktar kolyoz(uskumru) ile kooperatiflerine döndü.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Vira bismillah diyerek denizlere açılacak tüm balıkçı kardeşlerimize Allah’tan bereketli ve başarılı bir sezon diliyorum. Ağların hep dolu olmasını, dolu gelmesini temenni ediyorum. Pruvanız neta, dümeniniz viya, rüzgarınız kolayına, bahtınız açık olsun” ifadelerine yer verdi.