Güvenli liman altın kazandırmaya devam ediyor! Trump'ın kararları piyasaları alt üst etti

Trump yönetimi, Çin mallarına %34'lük karşılıklı gümrük vergisine ek olarak %50 gümrük vergisi uygulama tehdidini yerine getirerek Çin mallarına uygulanan toplam gümrük vergisi oranını %104'e yükseltti. Çin ve ABD'nin diğer 184 ticaret ortağına yönelik yüksek oranlı yeni vergiler yürürlüğe girdi.

Trump'ın Pazartesi günü Çin'in ilk misillemesine yanıt olarak yeni vergileri tehdit etmesinin ardından Çin'in yenilenen ticaret savaşında “sonuna kadar savaşma” sözü vermesiyle birlikte, gümrük vergisi artışı Salı günü ABD-Çin ticari ilişkilerinde kötüleşmenin başını çekti. Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt Salı günü yaptığı açıklamada “Çin'in misilleme yapması bir hataydı” dedi.

Gümrük vergisi tartışmaları, Hazine Bakanı Scott Bessent'in müzakereler hakkında konuşmaya başlama çabasıyla yükselişe geçen ABD hisse senetlerini sarsmaya devam etti. Başlıca endeksler Çin'deki gelişmelerin etkisiyle öğleden sonra U dönüşü yaparak koyu kırmızıda kapandı.

TRUMP'IN EK VERGİ KARARLARI 

Salı günü Trump, Çin'in yanı sıra diğer ülkelerin de müzakere etmeye istekli olduğunu iddia etti. Bu görüşmelerin Japonya ve Güney Kore ile başladığı bildirildi. Pazartesi günü öğleden sonra Beyaz Saray'da konuşan Trump şunları söyledi: “Her ülkeyle adil ve iyi anlaşmalar yapacağız ve eğer yapmazsak, o zaman onlarla hiçbir şey yapmayacağız.”

2 Nisan'da Trump, ABD'ye gelen tüm mallara %10'luk genel bir gümrük vergisi getirdiğini açıkladı. Başkan ayrıca, ticarette algılanan adaletsizlik açısından “en kötü suçlular” olarak tanımladığı 185 ülkeden gelen mallara 9 Nisan'da yürürlüğe girmesi planlanan yeni vergiler ekledi.

Çeşitli ülkeler hala nasıl karşılık vereceklerine (ya da vermeyeceklerine) karar verirken, şirketler de büyük ölçüde fiyatları artırarak yeni gerçekliğe uyum sağlamaya başladı. Bazı ülkeler de yeni gümrük vergileriyle karşılık verdi: Kanada, ABD'den ithal edilen bazı araçlara yeni vergiler getirdiğini duyururken, AB de bir dizi karşı önlem hazırlıyor. Politika kapsamında 27 ülkeli AB bloğuna uygulanan tarife oranı %20 ve AB'nin ABD'ye ihracatının yaklaşık %70'i bu kapsama giriyor.

Piyasalar tarafında ise ticaret savaşlarının resmen sert şekilde başlamış olması satışları körüklüyor.

Geçen yılın aralık ayında, 2025’e ilişkin olarak öne çıkan faiz indirim beklentileri, yatırım araçları arasında borsayı ve borçlanma fonlarını öne çıkarmıştı. Ancak gerek içeride gerekse Trump’ın etkisiyle dışarıda yaşanan gelişmeler, yatırım araçlarının sağladığı getiri beklentilerinde değişikliğe neden oldu. Dün Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Mart 2025’e ilişkin açıkladığı Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları, hem yılın ilk çeyreğinde yani ilk üç ayında hem de son bir yılda en çok kazandıran yatırım aracının altın olduğunu ortaya koydu. Buna göre külçe altın, üç aylık değerlendirmede tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 8.05, yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde 10.90 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu. Altın ayrıca, ilk üç ayda en çok kazandıran diğer yatırım araçlarının getirileriyle kıyaslandığında da fark attı. Buna göre, üç ayda en çok kazandıran ikinci yatırım aracı olan mevduat faizi, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 0.97, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 3.64 kazandırdı. Aynı dönemde Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi ise Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 4.95, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 7.40 oranlarında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı olarak öne çıktı.

MARTTA EN ÇOK EURO KAZANDIRDI

Yatırım araçlarının sağladığı getirilere ilişkin öne çıkan diğer veriler madde madde şöyle:

- Mart ayında, aylık en yüksek reel getiri Euro’da oldu. Aylık en yüksek reel getiri, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 4.42, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 3.83 oranlarıyla Euro’da gerçekleşti.

- Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından külçe altın yüzde 2.90, BIST 100 endeksi yüzde 1.66, mevduat faizi (brüt) yüzde 1.27 ve Amerikan Doları yüzde 0.64 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağladı. Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 1.90 oranında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından külçe altın yüzde 2.31, BIST 100 endeksi yüzde 1.08, mevduat faizi (brüt) yüzde 0.69 ve Amerikan Doları yüzde 0.07 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; DİBS yüzde 2.46 oranında yatırımcısına kaybettirdi.

BORSA VE DOLAR KAYBETTİRDİ

- Sadece ilk üç ay değil, hem son altı aylık hem de bir yıllık döneme bakıldığında en yüksek getiri yine külçe altında gerçekleşti.

- Buna göre külçe altın; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 13.83, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 6.83 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.

- Aynı dönemde BIST 100 endeksi, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 5.99, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 11.77 oranlarında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı olarak öne çıktı.

- Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde külçe altın; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 22.20, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 9.28 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.

- Yıllık değerlendirmede, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından mevduat faizi (brüt) yüzde 12.70 ve DİBS yüzde 6.18 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; Amerikan Doları yüzde 6.23, Euro yüzde 6.79 ve BIST 100 endeksi yüzde 8.70 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

- TÜFE ile indirgendiğinde mevduat faizi (brüt) yüzde 0.78 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken; DİBS yüzde 5.05, Amerikan Doları yüzde 16.14, Euro yüzde 16.65 ve BIST 100 endeksi yüzde 18.35 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.