Giriş
Yaz tatilinin ardından online eğitim başlarken, yüz yüze eğitime ise sayılı günler kaldı. Aileleri de okul alışverişi telaşı sardı. Bu yıl okula başlama maliyeti 800 lirayı buluyor. Bu eğitim-öğretim döneminde toplamda 15 milyarlık kırtasiye alışverişi yapılacak. // Gülten Uğurlu
Türkiye’de 10 milyonu yükseköğretim 18 milyonu da okul öncesi (anaokulu), ilkokul, ortaöğretim olmak üzere 28 milyon öğrenci var. Pandeminin gölgesinde 2020-2021 eğitim-öğretim yılı online şekilde uzaktan eğitim olarak 31 Ağustos’ta başladı. Okul öncesi ve birinci sınıflarla yüz yüze eğitime ise corona önlemleri alınarak, 21 Eylül’de geçiliyor.Yani yeni eğitim-öğretim döneminde, okuldan ve uzaktan eğitim birlikte gerçekleştirilecek.
22 kalem ürün
Yüz yüze eğitimin başlamasına az bir süre kala aileleri bugünlerde kıyafet, ayakkabı, çanta ve kırtasiye ürünleri alışverişi telaşı sardı. İlkokula başlayacak bir öğrencinin kıyafet ve ayakkabı maliyeti yaklaşık 450-500 lira. Sırt çantası, kalem ve defter gibi öncelikli 22 kalem kırtasiye ürününün fiyatı ise okula göre yaklaşık 350 lira ile 900 lira arasında değişiyor. Yani yeni öğrencinin ortalama okula başlama maliyeti 800 lira ile 1.400 lirayı buluyor.
Yüzde 12'lik artış
Geçen yıl kırtasiye ürünleri için bu fiyatlar 300 TL ile 800 TL civarındaydı. Eğitimin vazgeçilmez unsurları olan kırtasiye ürünleri fiyatlarında yüzde 12’lik enflasyon oranında bir artış yaşandı. Türkiye’de bu eğitim ve öğretim yılında kırtasiye ürünlerine toplamda ise ortalama 15 milyar lira harcama yapılması bekleniyor. Ders kitapları, yeni dönemde de devlet okullarında öğrencilere ücretsiz olarak sunulacak.
Özelde durum
Türkiye’de kolej eğitimi veren okulların dahil olduğu 30 il bulunuyor. Bu okullara giden öğrenciler için maliyet öğretmenlerin talepleri ve müfredata göre de değişiklik gösteriyor. Özel okullarda fiyatlar daha yüksek. Her okul kendine özel kırtasiye ürünü ile birlikte kitap setleri oluşturuyor ve bunların çoğu da ithal. Yani dövize endeksi. Dolayısıyla en düşük kitap ve kırtasiye seti 2.500-3.500 lirayı buluyor. Forma, eşofman, hırka ve ayakkabı da eklenince en düşük giyim harcaması 1.000 liradan başlıyor. Başka bir deyişle ortalama özel okul giyim-kırtasiye harcaması 3.500-5.000 lira.
Yüzde 97 güvenli
Okul alışverişinde mümkün oluğunca bütçeye uygun alışveriş yapmak kadar sağlıklı ve güvenilir ürün almak da önemli. Vatandaşın mağdur olmasını önlemek için kırtasiyeciler sıkı denetime tabi tutuluyor. Ticaret Bakanlığı’nın Ürün Güvenliği ve Denetimleri Daire Başkanlığı, bugünlerde denetimlerini daha da sıkılaştırdı. Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKID) Başkanı Mehmet Helvacıoğlu, “Türkiye’de 100 kırtasiye ürününden 97’si güvenli hale geldi” diye konuştu.
Alo 175'i arayın
Helvacıoğlu, şöyle devam etti:
“Denetimler sonucu ürünler testlere gönderiliyor ve buna göre de sakıncalı bulunan ürünler, Ticaret Bakanlığı Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi’nden (gubis-guvensizurun.gov. tr) yayınlanıyor. Tüketici buradan takip edebilir. Tüketici, merdivenaltı veya pazardan bir ürün almamalı. Tedirginlik duyduğu ürünle ilgili şikayette bulunmak istiyorsa da Alo 175 tüketici hattını arayabilir veya ‘tuketici.gov.tr’ adresinden şikayette bulunabilir, hatta TÜKID’i de arayabilir.”
Zincir marketlere de bakın
Bugünlerde ürün yelpazesine her türlü okul malzemelerini de ekleyen BIM, ŞOK, A101, Migros, CarrefourSA ve Metro Market raflarında en geniş yeri kırtasiye ürünlerine ayırdı. Marketlerde kampanyalar 31 Ekim’e kadar sürecek. Ayrıca kirtasiyedunyasi.com, defix.com, kalemlik.com, kirtasiyeburada.com, ofix.com, teknosa.com, hepsiburada.com, gittigidiyor.com, n11.com, trendyol.com ve amozon.com.tr gibi sitelerden de kırtasiye ürünü alışverişi yapılabilir.
Alırken bunlara dikkat edin!
- Tandığınız kırtasiye ve zincir marketlerden alışveriş yapın.
- Lisanslı ürünler sıkı denetimden geçtiğinden tercih edilebilir.
- Ürüne elinizi sürdüğünüzde boya bırakıyorsa, renklendirici madde içeriyordur.
- Sağlıklı defter ve kartonlar renkli hamurdan üretilir ve renk bırakmaz.
- Ürün kötü kokuyorsa kullanılan malzemede zararlı katkı maddesi olabilir.
- Çocukların sağlığı için çantanın hafif olmasına, sırt askısının geniş ve çift kol için de askısı bulunmasına dikkat edin.
- Kanserojen maddeler içerebileceği gözönünde bulundurularak kokulu silgiler tercih edilmemeli.
- Oyun hamurları katkı maddesi içermemeli, çabuk kurumamalı.
- Başta boya kalemleri olmak üzere ürünlerin üzerinde mutlaka CE (Avrupa Birliği kalite işareti) yazmalı.
- Ürünün etiketine mutlaka bakın.
- Ürünün üzerinde üreticisi ya da ithalatçısı bilgisi olmalı.
Corona tedbirleri için 2 bin denetmen sahada
- Okullarda corona virüs önlemlerinin alınıp alınmadığını kontrol etmek üzere MEB’e bağlı 2 bin denetmen görev yapıyor.
- Sertifika için başvuran ve belirlenen standartları yerine getiren okullar, MEB’in belirlediği denetmenlerce incelendikten sonra bir yıl geçerliliği olan ‘okulum temiz’ sertifikasını almaya hak kazanacak.
- Sertifika alan okullarda fiziki teması azaltmak için öğrenciler tahtaya yazı yazarken kendi kalemini kullanacak.
- Okuldaki çöp kovaları pedallı, tuvaletlerdeki ışıklar sensörlü hale getirilecek.
- Ayrıca temizlik saatleri 2 saatte bir olacak şekilde sıklaştırılacak.
- Okullarda maske, sosyal mesafe, hijyen şartları ve teması azaltmak gibi standart salgın tedbirleri uygulanacak.
- Okullar açıldığında öğrencilere, öğretmenlere, okulların destek personeline ve servis sürücülerine varana kadar okullarla ilgili herkesin sağlık durumu HES (hayat eve sığar) kodları yoluyla takip altında olacak.
