Instagram’da alışveriş kabusu bitmiyor
Instagram’dan yapılan alışverişlerde mağduriyetlerin ardı arkası kesilmiyor. Profillere göz boyamak için eklenen kaliteli görseller ve on binlerce sahte takipçi, her gün binlerce kişinin oltaya takılmasına yol açıyor. Şikayet siteleri yapılan feryatlardan adeta yıkılıyor. Mağdurlardan bazılarına ulaştık ve söz konusu hesaplara baktık. İşin ilginci çoğu hesap, hiçbir şey olmamış gibi insanları sömürmeye devam ediyor. / Murat Gülderen- Posta
Şikayet platformlarına son bir yıl içerisinde sadece Instagram dolandırıcılığı ile ilgili 50 binin üzerinde şikayet yapıldı. Bunların en az yarısı satın alınan ürünlerin gelmemesi ile ilgili... Bir o kadar kişinin de dolandırılmasına rağmen ‘nasılsa 500-600 TL’lik ürün, başımın gözümün sadakası olsun’ diyerek şikayet dahi etmediği tahmin ediliyor. İşin ilginç tarafı ise çoğu dolandırıcı hesabın deşifre olmasına rağmen halen faaliyette olması. Bazıları ise sadece hesabın adını değiştirip yoluna devam ediyor.
ÖNCE FATURAYI SORUN
Aslında yapılan tek şey klasik göz boyama taktiği. Önce on binlerce takipçi satın alınıyor, sonra ilgi çekici ürünlerin güzel görselleri ekleniyor. Bir de fiyatı çok düşük gösterince ve ‘kargo ücreti de bizden’ denilince binlerce vatandaş oltaya takılıyor. Söylenen IBAN numarasına para yatırılınca müşteri hemen engelleniyor. Bazıları ise nedendir bilinmez, hem farklı hem de kirli ürünler gönderiyor. Elbette hiçbirinde fatura da olmuyor. Dolandırıcılar genelde profilde sergilenen ürünleri göndermedikleri için ürünleri yoruma kapalı tutuyor.
ALAKASIZ ÜRÜNLER GELİYOR
Instagram’dan yaptığı alışverişte dolandırıldığını söyleyen Elif C, başına gelenleri şöyle anlattı: “Antalya Manavgat’ta olduğunu söyleyen Tuğçe K. isimli şahsın elbise platformu var. Bu hesaptan kaban sipariş etmiştim. 640 TL’yi kapıda kredi kartı ile ödedim. Çünkü ödeme yapmadan kargo ürünü teslim etmiyor. Ancak gelen ürünle sipariş ettiğimin alakası yoktu. Faturasız, etiketsiz ve üzerine parfüm sıkılmış pis bir üründü. WhatsApp’tan durumu kendilerine bildirdim ama dönüş yapmadılar, ürünü de geri almadılar. İlgili kargo şirketini de aradığımda oradaki görevlinin beni dolandıran kişileri savunması da ayrıca düşündürücüydü.”
ANINDA ENGELLİYORLAR
Arif isimli bir vatandaş da Instagram sayfası üzerinden salıncak satın aldığını belirterek, “Parayı ödedim fakat ortada ürün yok. İlgili kişilere bu durumu sormam sonrası engellendiğimi farkettim. Şimdi hiçbir şekilde sayfaya ulaşamıyorum. Karşımda muhatap yok” dedi. Tahsin B isimli başka bir vatandaş da yine Instagram’daki bir giyim hesabından nasıl dolandırıldığını şöyle anlattı: “Ürünleri beğendim 2 alt 2 üst kombin istedim ve bedenini WhatsApp üzerinden attım. Ama gelen ürünle sipariş ettiğim ürünün alakası yok. WhatsApp hesaplarından kendilerine defalarca mesaj attım cevap verilmedi.”
DOLANDIRICI HESAP NASIL ANLAŞILIR?
- Önce profili inceleyin. Bunu yapmak için Instagram’ın sağ üst köşesindeki üç noktayı tıklamanız gerekiyor. Burada ‘bu hesap hakkında’ kısmı var. Orada kişinin platforma katılım tarihi yazar. Sahtekarlar sürekli kimlik değiştirdikleri için bu tür hesaplar da yeni olur. Eğer bir hesap, bir yıldan erken bir zamanda açılmışsa büyük ihtimalle tehlikelidir.
- Alışveriş yaptığınız sayfa mutlaka yorumlara açık olmalı. İyi ya da kötü her şeyi görebileceğiniz yer yorumlardır.
- Bilinen kurumlar ya da kişiler hakkında sahte hesaplar açıldığını da aklınızdan çıkarmayın.
- İlgili hesabın takipçilerini kontrol edin. Göz boyamak için onbinlerce hatta yüzbinlerce takipçi ve beğeni satın alınıyor. Hemen bir takipçi profillerine bakın. Eğer çoğu hesabın ne olduğu belli değilse ordan uzak durun.
- Satıcıdan ürün videosunu mutlaka isteyin.
- Alışveriş yaptığınız kişinin adını ve soyadını ve adresini mutlaka isteyin ayrıca, telefon numarasını alın ve konuşun.
- Kapıda ödeme seçeneği olan Instagram butiklerini tercih edin.
- Ürün geldiğinde kargo görevlisinin yanında paketi açın. Direkt geri gönderme hakkına sahip olduğunuzu unutmayın.
HESAP İÇİN BAŞKA KİMLİK KULLANIYORLAR
Deşifre olmuş hesapları yöneten failleri de yakalamanın yine basit olmadığını anlatan Kayabalı, “Çünkü bu hesaplarda da, genellikle başka kişilerin kimlik bilgileri kullanıldığı için deşifre olması tek başına faile ulaşmak için yeterli olmamaktadır. Sistemin asıl problemi bilişim sistemlerinin, faillerin kendilerini gizlemesine olanak sağlayan geniş bir alana sahip olmasıdır. Bu sebeple faillerin tespiti zorlaşmaktadır” diye konuştu.
NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK KAPSAMINDA
10 YILA KADAR HAPİS
Bu sahtekarlığın nitelikli dolandırıcılık olduğunu söyleyen Avukat Devrim Nur Kayabalı, “Hapis cezasının alt sınırı dört yıldan başlamaktadır, üst sınırı ise 10 yıldır. Adli para cezasının miktarı ise suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz. Ancak, her yakalanan kişiye tutuklama tedbiri uygulanmadığından uzun süren davalarda da sanıkların tutuksuz şekilde yargılandığını görüyoruz” dedi.
ABD BÜROKRASİSİ
Instagram’daki dolandırıcı hesaplarının tespitinin de çok zor olduğuna dikkat çeken Kayabalı, şöyle konuştu: “Platform, ABD merkezli olduğu için hesapların kullanıcı bilgilerinin temini için milletlerararası istinabe kullanılmaktadır. Uygulamada yoğunluk bahanesiyle pek çok zaman ABD tarafına iletilen talepler cevapsız kalıyor ya da reddediliyor. Bu sebeple faillere ulaşmak göründüğü kadar basit olamıyor. Faillerin kullandığı telefon numaraları da ‘patates hesap’. Yani, kişilerin bilgisi dışında kimlik bilgileri kullanılarak adlarına açılan sahte telefon hatları. Bu durumda da sahtekarları yakalamak zaman alıyor.”
KARGOCU ‘PAKETİ’ AÇMAK ZORUNDA
Parayı almadan paketi teslim etmeyen kargo şirketlerinin karayolu taşımacılığı yönetmeliğine karşı gelmiş olduklarını söyleyen Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, “Taşıyıcı, gönderinin fatura ile uygunluğunu da kontrol etmekle yükümlüdür. Vatandaş paketi açıp görmeden parayı vermesin. Paketi almış olanlar, firmaya ulaşamıyorlarsa taşıyıcıya 14 günü geçirmeden ‘cayma hakkımı kullanacağım” diye yazılı başvuruda bulunmalı. Kargo şirketi o parayı tüketiciye iade etmek zorundadır. Aksi halde tüketici hakem heyetlerine başvurarak kargo şirketinden uğradığı zararın tanzimini talep edebilir. Bu noktada en önemli delil, teslimden 14 gün geçmeden kargo şirketine yazılı olarak cayma bildiriminde bulunmuş olmasıdır” dedi. Ağaoğlu, ayrıca “Açık adresi, vergi numarası, sabit telefonu ve ticaret sicil numarası olmayan ya da öğrenilemeyen hiç bir yerden alışveriş yapılmamalı” diye konuştu.
- 60 bin 885 adet sahte tavuk bulyon ele geçirildi
- Dondurucu soğuklar geliyor! Kış şimdi başlıyor, tarih verildi
- Sahte komiserden 700 bin liralık vurgun! FETÖ tehdidiyle kandırmış
- 10 kilometrelik yolu 500 metreye düşürmek için canla başla çalışıyorlar
- Milyonların gözü kulağı Ankara'da! Kabinede gündem: Asgari ücret