Giriş
Kaçak tütünle 70 milyarlık vergi kaybı
Yasa dışı ticaret, bir diğer deyişle kaçakçılık, vergi kayıplarından milli güvenliğe, kamu sağlığından marka hakları ihlallerine kadar pek çok alandaki olumsuz etkileriyle küresel ekonomiyi tehdit ediyor.
Hülya Çaylak-POSTA Ülkemizde yasa dışı ticaret hacmi bakımından tütün mamulleri önemli bir pay alıyor. Ekonomiye verdiği zararla birlikte devletin milyarlarca lira vergi kaybına neden olan kaçak tütün mamullerine karşı mücadele eden Tütün Sanayicileri Derneği, ‘Yasa Dışı Kapı Dışı’ kampanyası başlattı.
150 BİN BAKKALLA
Kampanya, Türkiye’deki yasal tütün mamulleri piyasasını temsil eden Tütün Sanayicileri Derneği ile üyeleri Philip Morris Türkiye, BAT Türkiye, JTI Türkiye ve Imperial Tobacco Türkiye’nin işbirliğiyle başlatıldı. Kampanyayla, Türkiye’de tütün mamulleri satış lisansına sahip 150 bin bakkalın desteğiyle yasa dışı tütün mamulleri ticaretinin sebep olduğu olumsuzluklara dikkat çekilmesi ve toplumsal farkındalığın artırılması hedefleniyor.
TOPLAM PAZARIN YÜZDE 28’İ
Kampanyanın tanıtım toplantısında konuşan Philip Morris Türkiye Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren, tütün ekonomisinin yıllık 150 milyar lirayı aştığını belirterek, tütün mamullerinin yasa dışı ticaretinin devlete yıllık 70 milyar TL’ye varan vergi kaybına mal olduğunu söyledi.
Diren, “Denetimsiz üretilen ve satılan yasa dışı tütün mamulleri 150 bin bakkalın cirosundan yılda milyarlar çalıyor. Yasalara aykırı şekilde internetten veya ‘tütüncü’ adı verilen ruhsatsız satış noktalarında gerçekleşen yasa dışı tütün mamulleri ticareti, toplam pazarın yüzde 28’ine ulaştı” dedi.
ASIL SORUN AÇIKTA SATILAN
BAT Türkiye, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Genel Müdürü Alper Yüce de kaçak sigara ticaretinin 2014’te yüzde 20.7’ye çıkmasını takiben devletin mücadelesi sayesinde 2020 sonunda bu oranın yüzde 1.5’e kadar düştüğünü ama 2022’de yüzde 6’ya çıktığını belirtti.
Yüce, “Son dönemde kaçak sigara trendinde tekrar bir artış olsa da günümüzde yasa dışı tütün mamulleri ticaretinin büyük bir bölümünü yasa dışı açık tütün, doldurulmuş makaron ve bandrollü tütünden hazırlanan makaronlar oluşturuyor. 2016’da 6 bin civarında olan yasa dışı açık tütün ve dolu makaron satan noktaların sayısı bugün 20 bine ulaştı” diye konuştu.
50 BİN ÇİFTÇİ VAR
Toplantıda söz alan JTI Türkiye Kurumsal İlişkiler ve İletişim Direktörü Zeynep Öztürk, sektörün yaklaşık 25 bin çalışanı olduğunu ve 50 bin de tütün çiftçisi olduğunu belirtirken, Imperial Tobacco Türkiye Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Ülke Müdürü Can Menteş ise ivedilikle hayata geçirilmesi için çağrı yaptığı 3 başlığı şöyle sıraladı:
“Birincisi, izinsiz tütün ticareti için öngörülen hapis cezasının yeniden 3-6 yıla çıkarılması. İkinci olarak, yasa dışı tütün mamulü üretim teçhizatlarının internet ortamında satışının engellenmesi. Son olarak, yasa dışı ticarette kullanılan araçların müsadere edilmesi.”
