Karşılıksız ödeme hakkınızı kaçırmayın

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), farklı isimler altında ‘özel’ ödemeler yapıyor. Bu ödemelerden çoğu kişi haberdar değil. Para zamanında çekilmeyince hak yanıyor. Söz konusu hakların bazıları; yolluk, cenaze yardımı, çeyiz ödemesi, istirahat parası ve süt parası... Bunları kim, nasıl alır? Sizin için hazırladık, işte detayları...

YOLLUK

Yol ve gündelik ödemesi sigortalının kendisine ve bakmakla yükümlü bulunduğu hak sahiplerine yani anne, baba, eş ve çocuklara PTT aracılığıyla yapılır. Bunun için kişinin tıbbi (organ nakli, kontorlü, kanser tedavisi, acil gibi haller) ve zorunlu nedenlerle yerleşim yeri dışında başka bir hastaneye sevki gerekiyor. Başvuru SGK il müdürlükleri ve sosyal güvenlik merkezlerine yapılıyor. 5 yıl içinde bu para alınabiliyor.

CENAZE YARDIMI

Ölen kişi adına 360 günlük sigorta primi yatırılması bu ödeme için yeterli. Ölümün gerçekleştiği tarihte kişinin sigortalı olması gerekmiyor. Telaş ve acıyla unutulan bu ödemede 5 yıllık zamanaşımı var. Ödenek ise 716 lira. Öncelik eş ve çocukların. Yoksa, ödemeyi anne-baba ya da kardeş alır. Bir dilekçeyle sosyal güvenlik merkezlerine başvurmak yeterli.

SÜT PARASI

SGK, halk arasında süt parası olarak bilinen emzirme ödeneği de veriyor. 178 lira olan bu para için anne veya eşinin SSK veya Bağkurlu olması ve en az 120 gün prim ödemesinin olması yeterli. SGK il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine 5 yıl içinde başvuru yapılabilir.

DOĞUM İZNİ

Doğumöncesi ve sonrası toplam 112 gün izin kullanan anneler, çalışmadıkları sürenin parasını alabiliyor. Asgari ücretlinin aldığı en düşük ödeme 6367 lira. Para annenin adına açılan Ziraat Bankası hesabına yatıyor. Paranın yatıp yatmadığını, doğumizniniz biter bitmez ‘turkiye.gov.tr’den kontrol edin.

ÇEYİZ İÇİN

Yetim kalan kız çocuklarına maaş bağlanırken, evlenmeleri durumunda çeyiz parası ödeniyor. Bu ödenek SSK veya Bağkurlu anne veya babasının vefatı nedeniyle yetim maaşı alan kız çocuklarına veriliyor. 24 maaş tutarındaki bu para kız çocuğuna evlendiğinde toplu ödeniyor. Başvuru SGK’ya yapılıyor.

2022 AYLIĞI

Sosyal güvencesi olmayan ve ekonomik durumu yetersiz 65 yaş üstü vatandaşlara devlet yaşlılık maaşı (2022 maaşı) veriyor. 607 liranın altında geliri olan yaşlı önce defterdarlık veya mal müdürlüklerinden başvuru evrakı alacak. Başvuru kaymakamlıklara. Aylık ödeme 601 TL.

İŞ GÖREMEZLİK

Rapor alınan sürelerde patron maaş ödemez, ödemeyi SGK yapar. Buna iş göremezlik ödeneği (istirahat) parası denir. Ödeme son 3 aylık kazanca göre yapılır. En düşük günlük ödeme ayakta tedavide 56.84 TL, yatarak tedavilerde 42.63 TL. Bu parayı Bağkurlu da alır. Ödeme turkiye.gov.tr’den e-devlet şifresiyle kontrol edilebilir ve PTT’ye yatar.

MUHTAÇ ENGELLİYE

Yüzde 40 ve üzeri engelli olup da sosyal güvencesi bulunmayan engelliler, yaşlılar ile anne veya babası olmayan (yetim) muhtaç çocuklara Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 818 TL aylık bağlanıyor. Sağlık hizmeti ücretsiz. Muhtaç aylığı için başvuranın gelirinin olmaması ya da 607 lirayı aşmaması şartı var.

HASTA BAKANA

Engelli ya da çok yaşlı olduğu için bakıma muhtaç kişilerle aynı çatı altında yaşayanlara evde bakım parası olarak aylık 1305 lira ödeniyor. Evde bakım parası için Aile Bakanlığı’nın il ve ilçe müdürlüklerine başvuruluyor. Evde bakım aylığı için bakılacak kişiye tam teşekküllü bir hastaneden sağlık kurulu raporu almak gerekiyor.

EMEKLİ OLAMAYANA

Bazı sigortalılar yaşı doldurmasına rağmen emeklilik için gerekli primi tamamlayamıyor. Bu kişiler o ana kadar ödedikleri primleri SGK’dan toplu olarak geri isteyebiliyor. Bunun için SGK’ya da dilekçeyle başvurmak gerekiyor.