Kira vergisinde bu hesaba dikkat!

2 NİSAN’A KADAR SÜRE

Hazine ve Maliye Bakanlığı, son dönemde kira geliri elde eden mülk sahiplerine yönelik denetimlerini artırmıştı. Sıkı takip işe yaradı ve mükellef sayısı arttı. Geçen yıl gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri vergisi) mükellefi sayısı 443 bin 916 artışla 2 milyon 710 bin 366’ya ulaşırken, artış yüzde 19.6 olarak kayıtlara geçti. Söz konusu mükellefler, 1 Mart-2 Nisan arasında, ‘hazır beyan sistemi (hazirbeyan.gib.gov.tr)’ üzerinden internet ya da mobil uygulama üzerinden beyanname verebilecek.

33 BİN LİRALIK İSTİSNA

Hazır beyan sistemine e-Devlet şifresiyle girdiğinizde Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından adınıza hazırlanmış beyannameler ekrana yansıyor. Gerekli kontrolleri yapıp onaylarsanız, ödeyeceğiniz vergi otomatik olarak hesaplanıyor. Eğer geçen yıl 33 bin liralık istisna tutarının altında kira geliri elde edilmişse beyanname verilmeyecek. Yani aylık kira geliri 2 bin 750 liranın altında olan vergiden muaf. İsteyen bu konuda dilekçe verebilir! Kira geliri 33 bin lirayı aşıyorsa vergi hesaplanırken bu tutar düşülecek.

2024’e ilişkin çıkan vergiler 2 taksitte ödenebiliyor. İlk taksit 2 Nisan’a, ikinci taksit ise 31 Temmuz’a kadar yatırılacak. Kira vergisiyle ilgili daha detaylı bilgi için ALO 189’u (vergi iletişim merkezi) arayabilirsiniz.

İKİ FARKLI SEÇENEK

Kira geliri beyanında iki farklı yöntem var. Bunlar şöyle:

* Gerçek gider yöntemi.
* Götürü gider yöntemi.

Beyannamede yöntemin seçimi çok önemli. Çünkü ödenecek vergi miktarı bu yöntemlere göre hesaplanıyor. Eğer ‘götürü gider yöntemi’ seçilirse 2 yıl geçmedikçe diğer yönteme geçilemiyor. Birden fazla mülkü olanlar ayrı ayrı yöntem seçemiyor.

YENİ MÜLK ALANLARI VE HARCAMA YAPANLARI İLGİLENDİRİYOR!

1 GERÇEK GİDER YÖNTEMİ

Bu yöntemi tercih edenler, kiraya verilen konut için yaptığı harcamaları, beyan ettiği toplam kira gelirinden çıkarabiliyor. İndirilebilecek giderler şöyle:

* Mülk sahibinin üstlendiği aydınlatma, ısıtma (kombi), su ve asansör giderleri.
* Kiraya verilen eve ait sigorta giderleri (konut sigortası gibi).
* Ev için banka kredisi ödeniyorsa borçların faizi (12 aylık hesaplanacak).
* Yeni alınan evin satın alma bedelinin yüzde 5’i (ilk 5 yıl-2020 ve sonra alınan ev için geçerli).
* Mülke ait ödenen vergi ve harçlar.
* Evin değerini artıran ısı yalıtımı, enerji tasarrufu sağlamaya dönük harcamalar (bu harcamalar 6 bin 900 liranın üzerinde olmalı).
* Bakım ve onarım giderleri.
* Mülk sahibi evini kiraya verip başka yerde kirada oturuyorsa, oturulan evin kira gideri.
* Kiralanan evle ilgili ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar.

NOT: Bu giderlere ilişkin belgelerin 5 yıl saklanması gerekiyor.

KONUTUN HİÇ MASRAFI YOKSA EN İDEALİ BU

2 GÖTÜRÜ GİDER YÖNTEMİ

Evinize bir kuruş masraf etmediyseniz ve konut kredisi kullanmadıysanız bu yöntemi tercih etmelisiniz. Çünkü 33 bin liralık istisna tutarı düşüldükten sonra gelirden otomatik olarak yüzde 15 indirim yapılıyor. Bir başka deyişle ödeyeceğiniz vergi eve masraf yapmadığınız halde azalmış oluyor.

KREDİ TAKSİTİ ÖDENİYORSA AVANTAJI BÖYLE YAKALARSINIZ

Evini 2020 yılından sonra krediyle alanlar vergi öderken avantajlı çıkıyor. Çünkü kiraladığı evi banka kredisiyle alıp taksit ödeyen kişi ‘gerçek gider’i seçerse ödediği faizleri ve diğer masrafları kira gelirinden düşebiliyor. Mesela, 3 milyon 200 bin liraya satın alınan ve 25 bin liraya kiraya verilen daire için geçen yıl bankaya taksit anaparası dışında 64 bin 200 lira kredi faizi ödenmiş olsun. Bu daire için 34 bin 800 lira asansör ve sigorta harcaması yapıldığını varsayalım.

YÜZDE 5’İ DÜŞÜLÜR

Ev sahibi tüm bu giderlerle birlikte evin satın alma bedelinin yüzde 5’ini (3.200.000 x yüzde 5 = 160.000 lira) indirim konusu yapabilir. Bir başka deyişle 64 bin 200+34 bin 800+160 bin = 259 bin lira 2024 yılı kira geliri hesaplanırken indirime konu edilecek. Böylece damga vergisi dahil 6 bin 145 lira vergi ödenecek. Hiç gider hesabı yapılmasaydı ve bu daire için ‘götürü gider’ yöntemi seçilseydi o zaman 40 bin 562 lira vergi borcu çıkacaktı. Bu hesapla 34 bin liranın üzerinde kazanç sağlanıyor.

ALTIN ORAN 1.8 KAT

Gerçek ve götürü gider arasında en avantajlı yöntemi seçerken ince hesap yapmalısınız. Eve biraz masraf yaptıysanız ve bu masraf 1 kira tutarının 1.8 katını geçiyorsa gerçek gider daha avantajlı oluyor. Örneğin; 10 bin liralık kira gelirine karşılık konut için 18 bin liranın üzerinde harcama yaptıysanız gerçek gideri, bu tutarın altında harcama yaptıysanız götürü gideri tercih etmeniz faydalı olacaktır. 20 bin liralık kira gelirinde ise altın masraf oranı 36 bin lira oluyor.