Giriş
Kiracı ve ev sahibi herkesi ilgilendiriyor! Kirada 1 Temmuz detayı: Dava açsanız bile...
Kiracı ve ev sahibi olan herkesi ilgilendiren haber... Konutta kira artışını sınırlayan karar Resmi Gazete'de yayımlandı. 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenen sözleşmelerde, kiralara yüzde 25'in üzerinde artış yapılamayacak. Bu sebeple evlerini 2 Temmuz 2022 tarihinden itibaren kiraya verecek ev sahipleri Resmi Gazete'de yayımlanan karardan etkilenmeyerek 2 Temmuz 2023 tarihinde yüzde 25 dışında bir zam yapabilecek. Peki, zam artışı için dava açılırsa kim haklı çıkar, zam oranı değişir mi? İşte detaylar...
Konut kiralarında 1 Temmuz 2023’e kadar uygulanacak olan yüzde 25’lik kira artış sınırına takılmak istemeyen birçok ev sahibi, internete koydukları ilanları geri çekmeye başladı. Nisan ayında Türkiye genelinde 122 bin olan kiralık konut sayısı, bugün 85 bine kadar düştü. Kiralık evlerin sayısı düşünce, doğal olarak fiyatlar da artmaya başladı.
1.8 MİLYON BOŞ KONUT VAR
Yapılan araştırmalara göre Avrupa Yakası’nda Beylikdüzü, Başakşehir, Küçükçekmece ve Bağcılar ile Anadolu Yakası’nda Kadıköy, Ataşehir, Sancaktepe ve Tuzla’da boş konut stokunun yüksek olduğu görülüyor. İstanbul’daki boş konut sayısı Avrupa’daki diğer kentlerle kıyaslandığında ortalamanın üzerinde. Bu da aslında İstanbul’da konut olduğunu, ancak herkes için erişilebilir olmadığını gösteriyor. Toplama bakıldığında ise İstanbul genelinde 1,8 milyon adetlik boş konut olduğu görülüyor.
Konutta kira artışını sınırlayan karar sonrası evlerini 2 Temmuz 2022 tarihinden itibaren kiraya verecek ev sahipleri Resmi Gazete'de yayımlanan karardan etkilenmeyerek 2 Temmuz 2023 tarihinde yüzde 25 dışında bir zam yapabilecek. Peki, yüzde 25 dışında zam yapılabilir mi? Mahkeme kimi haklı buluyor? Posta Gazetesi yazarı Tamer Heper bugün köşesinde bu konuya açıklık getirdi.
İşte o yazı:
Son yazınızda kira artışı konusunu işlediniz. Ancak 10 yıldır oturan kiracımız var. 20 Temmuz 2022’de yeni döneme gireceğiz. Daire 2+1 ve 700 lira kira ödüyor. Bu kiracı için de yüzde 25 artış mı yapılacak şimdi? Bize yol gösterin lütfen. N.Ç.
Okuyucumun söz konusu ettiği yazımın içinde ‘bu konu hakkında daha çok yazacaklarımız olacak’ demiştim ve görüldüğü gibi daha ilk günden konu hakkında soru ve yanında eleştiriler gelmeye başladı. Okuyucumun sorusu için bugün farklı bir şey söyleme imkanım yok.
Geçen çarşamba günkü yazımda yanlış anlaşılmalara yol açmamak için madde metnini aynen verdim.1 Temmuz 2023 tarihine kadar geçerli bu maddeye göre mesken kiralarında artış, son ödenen kira bedelinin yüzde 25’i kadar yapılacak.
Kira tespiti için açılmış bir dava olsa bile mahkemenin yapacağı zam yüzde 25’in üzerinde olamayacak. Şayet kira artışlarına uygulanan endeks yüzde 25’in altında ise bu rakam, üzerinde ise sadece yüzde 25 zam uygulanacak. Hatta taraflar anlaşarak sözleşmelerinde bu oranın üzerinde bir kira artışını kabul etmiş olsalar bile bu madde geçersiz olacak ve buna dahi ancak yüzde 25 zam uygulanacak.
Olay bu kadar net. Dolayısıyla okuyucumun kiracısı için bile bu husus geçerli. Yani 20 Temmuz’da yapabileceği zam 175 lira. Böylece yeni kira bedeli 875 lira olacak. Şimdilik sorular bana ev sahiplerinden geliyor, şu ana kadar kiracılardan bir soru almadım. Dolayısıyla kiracıların düşüncelerini henüz tam olarak bilmiyorum. Bir de işyerleri kiracılarının ne düşündüğünü henüz bilmiyorum, çünkü bu uygulama onları kapsamıyor.
KONUTTA FİYAT ARTIŞINA FREN
Konut kredi oranlarına sınırlama geldi. 10 milyon lira üzerindeki konutlara kredi imkânı kaldırılırken, özellikle ikinci el konut için kullandırılacak kredi oranları düşürüldü. Ülke genelinde yapılan konut satışlarının yüzde 70’inden fazlası ikinci el. Bu nedenle bu alanda kredi imkânlarının daraltılması ile talebin yavaşlaması ve konut fiyat artışının kontrol altına alınması hedefleniyor.
BDDK'DAN FLAŞ KARARLAR
Konut Kredi oranlarında yeni bir dönem başladı. Bankacılık Düzenleme Ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından alınan kararla artık 1. el ve 2. el konutlara sağlanan kredi imkânı farklılık gösterecek. Değeri 2 milyon liraya kadar olan A enerji sınıfı yeni konutta yüzde 90 kredi kullanımı sağlanırken, değeri 2 milyon TL ile 5 milyon TL arasında olan konutlar için yüzde 70, 5 milyon TL ile 10 milyon TL arasında olan konutlar için en çok 3.5 milyon TL kredi imkânı sağlanacak.
İkinci elde ise değeri 500 bin TL’nin altında olan A enerji sınıfı konutlar için yüzde 90, konut değeri 500 bin TL ile 2 milyon TL arasında olanlar için yüzde 70, 2 milyon TL ile 5 milyon TL arasında olan için yüzde 50, 5 milyon TL ile 10 milyon TL arasında olan konutlar için en çok 2.5 milyon TL kredi kullanımı mümkün olacak. Hem yeni, hem de ikinci elde 10 milyon lira üzerinde değere sahip konutlar için de kredi imkânı tanınmayacak.
