Kiraları düşürecek formül

Murat Gülderen-POSTA- Deprem, göç hareketleri, artan nüfus, yüksek kur ve maliyet artışları gibi pek çok faktör, güvenilir ve uygun fiyatlı konutlara erişimi zorlaştırmaya devam ederken gayrimenkul sektörünün çatı kuruluşu GYODER, sorunu kökten çözecek bir formül geliştirdi. ‘GYODER Yeni Konut Modeli’ adlı proje, kamu-özel işbirliğini kapsıyor. Arsa maliyetini ortadan kaldıran model ile uzun dönemli kiracılık mümkün olacak. Kiralar yarı yarıya düşebilecek. Hızlanması gereken kentsel dönüşümün de önü açılacak.

ÜST LİMİTLER BELİRLENECEK

Projenin detaylarını Taksim AKM’de açıklayan GYODER Başkanı Mehmet Kalyoncu, konut üretme sürecindeki en büyük maliyetin arsa maliyeti olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi:

“Şu anda Türkiye ortalaması konut maliyetinin yüzde 50’si arsadan kaynaklanıyor. Kamu kuruluşlarının, yerel yönetimlerin veya benzeri kurumların elindeki arsalar, belli bir dönemde ‘Kamu-Özel İşbirliği Yöntemi’ ile değerlendirilerek ve bir kira tarifesiyle belli üst limitler konularak on binlerce düşük kiralık konut üretilebilir.”

EV SAHİBİ İLE PROBLEM BİTECEK

Bu noktada GYODER Yeni Konut Modeli’ni oluşturduklarını kaydeden Mehmet Kalyoncu, “Yapişlet- devret modeliyle, bireysel değil kamusal kiraya veren yapıyı oluşturuyoruz. Kiracıyla kiraya veren arasındaki problemleri ortadan kaldırıyoruz. Bu model, arsa maliyetini sıfıra indirerek kiraları yarı yarıya düşürüyor. Arsalarda konutların üretilmesi sağlanırken, arsaların mülkiyeti de devlette kalıyor. Kiralar ise, ev sahiplerinin kontrolünden çıkarılarak devletin hakkaniyetli denetimine ve kurumsal firmaların yönetimine veriliyor” diye konuştu.

HEDEF 1 YILDA TAMAMLAMAK

Bu modelle konut üretimlerinin 1 yıl içinde tamamlanmasının hedeflendiğini vurgulayan Kalyoncu, şöyle devam etti:

“Bu sayede düşük kira rakamlarıyla çevredeki yerleşim yerlerinin de ucuzlaması sağlanmış olacak. Sözleşmelerde yatay mimari, yerli malzeme ve enerji tasarrufu da şart koşulacak. Böylece orta ve orta alt gelir grubunun hane halkı gelirinin yüzde 30-50’sini aşmayacak bir formülle barınma çözümü sunmuş olacağız.”

MEKANIN ETKİSİ SIFIRLANACAK

Mehmet Kalyoncu, bu modelin mekan bağımsız bir sistem olduğuna dikkat çekerek, “Üretilecek konutlar ne kadar şehrin merkezinde olursa o kadar merkezdeki kiraları düşürmeye yarar. Ama ne olursa olsun; arsanın maliyeti sıfırlandığı için burada mekanın etkisi de sıfırlanmış olacak. İnşaat maliyetleri bir şehirde aynı il sınırları içerisinde değişmiyor. Burada rant diye nitelenen konu arsa maliyeti idi. Biz de bu modelle ciddi bir maliyet avantajı elde ederek kiraları yarı yarıya düşürüyoruz” diye konuştu.

FİNANSMAN MODELİ İKİ OPSİYONLU

BANKALARDAN KREDİ

GYODER Başkan Yardımcısı Sertac Karaağaoğlu ise, modelin finansmanı konusunda iki opsiyon olduğunu kaydederek şu bilgileri verdi:

“İlki banka finansmanı. Kamu otoritesi arsayı 49 yıllığına tahsis eder. Belirleyeceği bedele göre yapımkiralama- işletme ihalesine çıkar. İşi alan şirket, arsanın üst hakkı ipoteği karşılığında bankadan kredi kullanarak işi yapar, bağımsız bölümler oluşur. Üst hakkı sahibi, konutu 49 yıldan kalan süre kadar kullanır. Konutları kiralayarak tahsil ettiği kira bedelleri ile kredisini öder.”

Yeni konut modelini (soldan), Eyüp Vural Aydın, Serhat Başdoğan, Neşecan Çekici, Mehmet Kalyoncu, Sertaç Karaağaoğlu, Cem Yılmaz anlattı

49 YILLIĞINA TAHSİS

Karaağaoğlu, ikinci opsiyonu ise şöyle anlattı:

“Sermaye piyasaları. Burada ise kamu otoritesi arsayı 49 yıllığına tahsis eder. Belirleyeceği bedele göre yapımkiralama- işletme ihalesine çıkar. İşi alan şirket yapım bedeli+kâr için gayrimenkul sertifikası ihracına çıkar. SPK’nın onayı çerçevesinde her bir metrekare için bir sertifika ihraç ederek sağlayacağı finansmanla işi yapar. Her sertifika sahibi, kendine ait metrekarede 49 yıl ikamet eder. Sertifikalar borsada hisse senedi gibi sürekli işlem görür, ta ki 49 yıl tamamlanıncaya kadar. Biz sadece kira fiyatlarının değil konut fiyatının da aşağıya inmesini planlıyoruz.”

DÖNÜŞÜMÜN ÖNÜ İYİCE AÇILACAK GYODER

Başkan Yardımcısı Cem Yılmaz da konuşmasında; Avrupa yakasında Büyükçekmece kıyı kesimleri, Beylikdüzü, Bakırköy, Avcılar, Küçükçekmece, Bahçelievler; Anadolu yakasında Maltepe, Kartal, Pendik, Sultanbeyli, Tuzla ilçelerinin yüksek deprem riski taşıdığına değindi. Yılmaz, yeni modelin rezerv konut olarak da kullanılabilecek konutlar üreteceğini ve bunun da İstanbul’un kentsel dönüşümünün önünü açacağını söyledi. Yılmaz, “Bu sayede 650 bin kişilik bir ilçe geliştirilebilir” dedi.