Konut fiyatları ve kiralar ne olacak?

SATILIKTA DURUM

Satılıktaki tabloya bakacak olursak, Merkez Bankası’nın son açıkladığı konut fiyat endeksine göre, ekimde fiyatlar ülke genelinde aylık yüzde 3.8, yıllık yüzde 86.5 arttı. Aylıkta son 5 ayın, yıllıkta ise son 21 ayın en düşük artış oranı görüldü. Eylül 2022’de yüzde 189.09 ile zirvesini gören endeks, bu tarihten sonra her ay yavaşlayarak yoluna devam etti.

KİRALIKTA DURUM

Kiralarda da benzer bir tablo yaşanıyor. Kira bedellerinin artış hızı düşüyor. Türkiye genelinde eylülde kiralarda aylık değişim yüzde 1.42, ekimde yüzde 0.22, kasımda ise yüzde 0.81 oldu. İstanbul’da 3 yıl sonra ilk kez kiralarda düşüş görüldü. Ekim ayında yüzde 1 gerileyen kira bedelleri, kasımda da aylık yüzde 1 düştü. Ankara da kiraların gerilediği illerden. Ankara’da kiralar ekimde yüzde 0.59, kasımda yüzde 1.63 geriledi.

SATIŞLAR 10 YIL ÖNCESİ SEVİYELERDE

Konut satışları, 2023 yılındaki düşüş seyrine devam etti. Artan fiyatlar, yüzde 4’lere yaklaşan yüksek faiz oranları ve kredi kısıtlamaları nedeniyle konut satışlarında düşüş sürdü. Ocak-kasım döneminde konut satışları, yüzde 14.9 düşüşle 1 milyon 87 bin 349 olarak gerçekleşti. Aralık ayında da son aylardakine benzer 90 binli seviyelerde satış yapılırsa, yıl sonu rakamları 1 milyon 180 binli seviyelerde kalarak, 2013-2014 yıllarına benzer bir tablo oluşturacak. Konut satışlarındaki gerilemede en büyük etken kredili satışlar. Hem kredi kısıtlamaları hem de yüksek faiz oranları yan yana gelince kredili satışlar dibi gördü. Ocak-kasım döneminde gerçekleşen kredili satışlar ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33.6 azalışla 171 bin 706 oldu.

YÜZDE 25 SINIRI TEMMUZA KADAR SÜRECEK

Geride bırakmaya hazırlandığımız yılda kira bedelleri tartışıldığı gibi kiracı-ev sahibi tartışmaları da gündemdeydi. Kirada fahiş artışları önlemek için 10 Haziran 2022’den 1 Temmuz 2023’e kadar yüzde 25 tavan uygulamasına geçilmişti. Temmuzda bir yıl daha uzatılan bu sınır uygulaması, 2 Temmuz 2024’e kadar devam edecek. Buna göre yenilenecek sözleşmelerde artış, bir önceki yılın kirasının yüzde 25’ini geçemiyor. Normalde kira artışları, Borçlar Kanunu’na göre, Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE), 12 aylık ortalaması üst sınır alınarak belirleniyor. İşyerlerinde enflasyon oranına göre artış uygulaması devam ediyor.