Kredi kartı rekor tanımıyor

Ekonomi yönetiminin kredi kartlarıyla ilgili ‘düzenleme yapılacak’ açıklamaları devam ederken, son gelen rakamlar yeni rekora işaret ediyor. Merkez Bankası verilerine göre; banka kartı ve kredi kartı işlemleri tutarı 1 Mart ile biten haftada (23 Şubat- 1 Mart haftası) önceki haftaya göre yüzde 15 artışla 262.6 milyar lira seviyesine yükseldi. Böylelikle kartlı harcamalarda haftalık rekor kaydedildi. Bu rekorda özellikle vergi ödemeleri kapsamındaki 9.3 milyar liralık artış ile 4.9 milyar liralık eğitim ve 2.9 milyar liralık sigorta ödemeleri artışı etkili oldu.

ARAÇ KİRALAMA VE SATIŞ ETKİSİ

Kredi faizlerinin artması ve araç fiyatlarının yükselmesi vatandaşı son dönemde araç kiralamaya yönlendirmiş durumda. Yılbaşından itibaren araç kiralama kaleminde düzenli bir artış gözleniyor. 5 Ocak haftasında kartla bu sektörde yapılan harcama 526.3 milyon lirayken, 1 Mart haftasında 659.5 milyon liraya ulaşmış durumda. Araç kiralama, satış ve servis harcamaları ise 11.7 milyarı aştı. Bu rakamlardan da araç alımlarında da kredi kartının sıkça kullanıldığı, kredi sınırının kart yoluyla aşıldığı anlaşılıyor.

ELEKTRİK-ELEKTRONİKTE DÜŞÜŞ VAR

Bir haftalık harcama detaylarına bakıldığında akaryakıt için yapılan kartlı ödemenin de 1.4 milyar lira artışla 13.8 milyar lirayı bulduğu görülüyor. Söz konusu haftada elektrikli ve elektronik eşya alımlarının azaldığı görülüyor. Bir başka ifadeyle bir haftalık dilimde bu ürünler için yapılan harcama 20.3 milyar liradan 18.7 milyar liraya gerilemiş durumda. Önceki haftaya göre de kredi kartıyla yapılan harcamaların en çok azaldığı sektör elektrik ve elektronik eşya sektörü oldu.

İNTERNETTEN ALIŞVERİŞ YÜKSELİŞTE

İnternet üzerinden kredi kartı ile yapılan alışverişler ise haftalık 15.6 milyar lira artış ile 83.4 milyar liraya yükselerek rekor kaydetti. İnternet dahil, vergi ve BES ödemeleri hariç toplam alışverişin son 4 haftalık ortalamasının yıllık değişimi ise yüzde 139.5 artışla yükselişe devam etti. Bu dönemde 1.5 milyar liralık BES katkı payı kredi kartıyla ödendi. Bir önceki haftaya göre katkı payı artışı 303 milyon lira yükseldi.

NE KADAR FAİZ UYGULANIYOR?

Kredi kartına tanımlanan limit, tüketiciye ödünç verilen bir para niteliğinde. Hayatın her alanında kullanılan kartlarda bazen ölçü kaçabiliyor. Bu gibi durumlarda gecikme faizi ve yasal takip gibi yaptırımlar devreye giriyor. Peki kart faizinin güncel oranları ne? Merkez Bankası, aralık ve ocak aylarında politika faizini yükseltse de kredi kartı faizlerinde değişiklik yapmamıştı. Yine şubat ayında faiz sabit bırakıldığından kart faizi sabit kalmıştı. Kredi kartı alışveriş faizi şu anda yüzde 3.66, gecikme faizi ise yüzde 3.96 olarak uygulanıyor. Kredi kartından nakit çekimde yüzde 4.42 faiz uygulanırken, nakit çekim sonrası borcun gecikmeye düşmesi halinde faiz yüzde 4.72’ye çıkıyor. Bu oranlar kredili mevduat hesapları (KMH) için de geçerli.

ŞİMŞEK DÜZENLEME SİNYALİ VERMİŞTİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi kartlarına yönelik limitlerle ilgili bir düzenleme sinyali vermişti. Şimşek açıklamasında şunları söylemişti: “İç talebin yumuşadığını söyledim. Tabii Merkez Bankası’nın yapacağı birtakım çalışmalar var. Finansal İstikrar Komitesi’nde bu konular gündeme geldi. Burada önemli olan bankaların kurallara uyması. Limit belirlerken, gerçekten gerçekçi beyan, belgeye dayalı olması. İkincisi bu limitlerin bütünlük arz etmesi. Yani her bankanın kendi kafasına göre bir limit belirlemesi şeklinde değil. O konulara çalışacağız. Önümüzdeki dönemde hiçbir sürpriz yapmadan, piyasaları bozmadan bu konuları çalışacağız. Uluslararası normlar, kurallar neyi gerektiriyorsa onu devreye sokacağız.”

TÜKETİCİ NE YAPMALI?

Ekonomi yönetimi harcamaları frenlemek ve enflasyonu soğutmak için kredi kartlarına düzenlemeyi önümüzdeki dönemde devreye alacak. Tüketicilerin bu düzenlemeleri beklemeden kendi bütçelerini gözeterek adım atması gerekiyor. Bu kapsamda alınabilecek pratik önlemler şöyle:

GELİRİNİZİ UNUTMAYIN

* Uygun limit: Eğer kart harcamalarınızda ölçüyü kaçırıyorsanız, limitiniz de en üst tutardan belirlenmişse bankadan bunun düşürülmesini talep edin.
* Öncelik ihtiyaç: Geliriniz borçlarınızı kapatmaya yeterli olsa da harcamalarda önceliğiniz temel ihtiyaçlar olsun. İsteklerinizi finansal sağlığınız oluşana kadar erteleyin.

GECİKTİRMEDEN ÖDEYİN

* Taksit sizi yanıltmasın: Taksit pahalı olan ürünü erişilebilir kılar. Dolayısıyla çok fazla harcama yapmanızı sağlar. İhtiyacınız değilse taksit fırsatı da olsa o üründen uzak durun.

* Borcu zamanında kapatın: Kredi kartı borcunuzun asgarisini ya da tamamını ödeyemediğinizde öncelikle borcunuza kredi kartı geç ödeme faizi uygulanmaya başlar. Kredi kartı borcunun geç ödenmesi durumunda, asgari ödeme tutarına kadar olan kısmı için aylık yüzde 3.96 gecikme faizi, dönem borcunun asgari ödeme tutarı dışında kalan kısmı için aylık yüzde 3.66 akdi faiz (alışveriş faizi) uygulanıyor.

ZARARI FAYDASINDAN ÇOK

* Asgari ödeme döngüsü: Kart dönem borcunuzun tamamını ödeyin. Sürekli asgari tutarı ödemek sizi borç sarmalına itecek, borçların daha da ödenemez haline gelmesine sebep olacaktır.

* Diğer karttan takviye: 2 ve daha fazla kredi kartı olanlar sürekli birinden diğerine takviye yaparak bütçesini çevirmeye çalışıyor. Ancak bu yüksek faiz ortamında hiç de sağlıklı bir yöntem değil. Zararı faydasından çok!