Kredi kullanacak herkesi ilgilendiriyor!

Özlem Denizmen/Posta

Türkiye’de ilk kez hayata geçirilen Kredi Okuryazarlık Haftası Projesi 27 Haziran-1 Temmuz 2022 arasında düzenleniyor.

Bu hafta boyunca bireylerin ve kurumların kredi kullanmadan önce, kullanım anında ve sonrasında bilmesi gerekenler konuşuluyor, finansal hayatlarını daha sağlıklı ve etkin yönetmelerine katkı sağlamak amacıyla etkinlikler gerçekleştiriliyor.

Bankacılık ve finans sektörünün önde gelen kurum ve sivil toplum kuruluşlarının, kurucusu olduğum Moneye, Para Durumu ve FODER’in de paydaşları arasında olduğu projenin ilk gününde ben de konuşmacıydım. Birbirinden değerli isimlerle para yönetimi, borç, kredi, kredi kartı ve para konularını konuştuk.

Kredi Okuryazarlık Haftası kapsamındaki tüm içeriklere, https://krediokuryazarlikhaftasi.com web sitesinden ulaşabilirsiniz.

KREDİ NOTU NEDİR?

Gelecek 12 aydaki borçlarını ödeme olasılığını tahmin etmek için hesaplanan not yani senin finansal karnen. Kredi kartı, kredi kullanmış herkesin bir kredi notu var. Özellikle bankalardan kredi alırken belirleyici rol oynar ama bankalar sadece kredi notuna bakarak karar vermez. 1-1900 arasında değişir. Notun 1900’e doğru ilerledikçe risk seviyen azalır. Türkiye’nin kredi notu ortalaması 1492. Senin kredi notun kaç?

NEREDEN ÖĞRENİRİM?

Kredi notunu banka uygulamandan ve Findeks’ten öğrenebilirsin.

NEDEN GEREKLİ?

Kredi kullanırken, araba ve ev kiralarken, işe girerken, cep telefonu veya beyaz eşya alırken, ortak olurken kredi notun herzaman karşına çıkar. Bazı bankalar kredi notuna göre uygun kampanyalı faiz oranları sunar.

BANKALAR KREDİ VERİRKEN NEYE BAKAR?

1-KARAKTER: Borcunun vadesi geldiğinde ödeme istek ve kararlılığını ya da borcunu geri ödeme konusundaki niyetini gösterir.
2-KAPASITE: Finansal açıdan krediyi geri ödeyebilme gücün, gelir oluşturma kapasiten var mı?
3-KAPITAL: Sermayen, özkaynakların yeterli mi?
4-KOŞULLAR: Genel ekonomik koşullarla, kredi talep edenin içinde bulunduğu sektörün durumunu ifade eder.
5-KARŞILIK: Kredinin teminatıdır.

HANGI KREDİ KARTIMI KAPATSAM?

Biri üç senelik, diğeri sekiz aylık iki kredi kartın var diyelim ve birini kapatmak istiyorsun. Sekiz ay önce aldığın kartı kapat. Eski kredi kartının geçmişinin notuna olumlu etkisi var.

GENÇLERE TAVSİYE

Sağlam bir kredi notu tek günde oluşmuyor. Temelleri genç yaşta atın. Öğrenciysen küçük limitli kredi kartı al, kullan ve günü gününe öde. Hem borç ödeme disiplini edin hem de kredi notun gelecekteki finansal kararların için hazır olsun.

NASIL YÜKSELİR?

*İhtiyaç anında kredi kullanman için bu notu iyi yönetmen şart. Kredi notunu bilmiyorsan ve kredi kullanmak istediğinde öğrenirsen bir anda yükseltemezsin. En az birkaç ay beklemen gerek.

*Kredi notunun iyi olması için kredi veya kredi kartı kullanıp ödemelerini gününde yapmalısın.

*Kredinin taksit ödemelerini gününden erken ödemene gerek yok. Zamanında tamamını öde yeter. Kredi borcunun tamamını düzenli ödeyip bitirmen de notunu yükseltir.

*Kredi kartı borcunun en az asgari tutarını öde. Asgari tutardan 1 TL bile eksik ödersen o borç ödenmemiş sayılır ve kredi notun düşer. Ben buna karşıyım asgari ödemekle borç bitmez, mümkün olduğunca fazla öde ki borcunu bir an önce kapat.

*Sık sık kredili mevduat hesabı kullanıyorsan limit aşımı olmadığı sürece notun düşmez.

KREDİYE BAŞVURUNCA NOTUM DÜŞER Mİ?

Krediye başvurduğunda notun değişmez. Ancak bankalar birçok başvuru yaptığını ve olumsuz dönüş aldığını görürse bu durumu olumsuz değerlendirebilir. Yeni kullandığın kredi, kredi notunu bir süreliğine düşürebilir ancak ödemelerini düzenli yaptıkça kredi notunu yükseltebilirsin.

BORCUMU ÖDEMEYİ UNUTURSAM DÜZELTMEK NE KADAR SÜRER?

Bir gecikme olduysa ve borcunu ödediysen kredi notun hızlı toparlanır. İki kez gecikme olduysa notun bir sene civarında toparlanır.