Kredi ve kart borcuna yapılandırma faize ince ayar

Türkiye’de bireysel kredi kartı kullanan ve borcu olan 28 milyon tüketici bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre bu kişilerin taksitli ve taksitsiz kart borcu toplamı 20 Eylül itibarıyla 1.6 trilyon liraya dayandı. Geçen yılın aynı döneminde bu tutar 936 milyar liraydı. Diğer yandan Bankalar Birliği Risk Merkezi istatistiklerine göre; bu yılın ocak-temmuz döneminde bireysel kredi kartı borcu nedeniyle yasal takibe düşen kişi sayısı 784 bine çıktı. Geçen yıl aynı dönemde bu sayı 461 bindi.

EŞGÜDÜMLÜ ADIMLAR GELDİ

Özetle son dönemde hem kredi kartı kullanımında artış söz konusu hem de bu kullanım artışına bağlı olarak borçların ödenmesinde sorunlar yaşanıyordu. Kart faizlerinin yüksek olması ise kart sahibini daha da zor duruma sokuyordu. BDDK ve Merkez Bankası bu sıkıntının önüne geçmek, vatandaşın elini rahatlatmak için eşgüdümlü adımlar attı. Buna göre; kart dönem borcunun ‘asgari tutarını ödeyemeyenler’, 27 Eylül öncesi kart borçlarını 60 aya kadar yapılandırabilecek. Her aya düşen taksit tutarı, ilgili ayın asgari ödeme tutarına eklenecek.

YÜZDE 3.11’İ AŞAMAYACAK!

Yapılandırılan kredi kartı borcunun en az yarısı ödeninceye kadar ilgili bankadaki kredi kartı limiti artırılamayacak. Kredi kartı yapılandırmasında kullanılacak faiz ise Merkez Bankası tarafından aylık ilan edilen referans faiz oranını aşamayacak. Mevcut durumda referans faiz oran yüzde 3.11. Bu faize vergiler (KKDF ve BSMV) de dahil edilecek. Böylece örneğin; 50 bin liralık dönem sonu borcunun asgari tutarını da ödeyemeyen bir kişi 60 aylık yapılandırma yaparsa aylık 2 bin 228 lira taksit ödeyecek. Geri ödenecek toplam tutar 133 bin 680 lira olacak. Bu düzenleme olmasaydı borca her ay yüzde 4.55’e varan faiz işleyecekti.

NAKİT ÇEKİMDE DEĞİŞMEDİ!

Kredi kartıyla alışveriş faizleri borç limitlerine göre yeniden belirlenirken nakit çekimde uygulanacak faiz oranı değişmedi. Aylık azami faiz oranı aylık referans orana 189 puan eklenerek belirleniyor. Bu da güncel yüzde 3.11’lik referans faize göre aylık yüzde 5 faiz anlamına geliyor. Ayrıca karttan çekilen para dönem borcunun son ödeme gününe kadar yatırılmazsa yüzde 5.30 gecikme faizi ödeniyor. Bu faiz maliyetlerine vergilerin de eklendiğini unutmamak gerekiyor.

Yapılandırma, yasal takibe düşmüş vatandaşı icra ve haciz gibi işlemlerden kurtaracak. Yapılandırmadan sonra kalan kart limiti de kullanılabilecek.

Kredi kartlarında takipteki alacak tutarı 40 milyar lira seviyesinde bulunuyor.

DÖNEM BORCUNA GÖRE ORAN BELİRLENDİ

Kart işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi (alışveriş) faiz oranları dönem sonu borcuna göre yeniden belirlendi. Buna göre; düşük kart limiti olup da daha az harcama yapanlar dönem sonu borcunun sadece asgarisini öderse, kalan borçları için daha az faiz maliyetine katlanmış olacak. Daha önce tüm kartlar için aylık yüzde 4.25’lik akdi faiz uygulanırken yeni durumda faizler, 24 Ekim’de ilan edilip 1 Kasım’da devreye girecek referans faize göre netleşecek. Eğer Merkez Bankası faiz indirmez ve şu anki yüzde 3.11’lik referans oran aynı kalırsa aylık azami faizler üç ana borç dilimine göre şöyle olacak:

* Dönem borcu 25 bin liranın altında olan kredi kartlarında yüzde 3.50 (referans faize 39 puan ekleniyor).
* Dönem borcu 25 bin ila 150 bin lira arasında olan kredi kartlarında yüzde 4.25 (referans faize 114 puan ekleniyor).
* Dönem borcu 150 bin liranın üzerinde olan kredi kartlarında yüzde 4.75 (referans faize 164 puan ekleniyor).
* Kurumsal kredi kartlarında dönem borcu fark etmeksizin yüzde 4.75 (referans orana 164 puan ekleniyor).

HANGİ DURUMDA, HANGİSİ UYGULANIR?

Kredi kartı borcunun ödemesi gecikirse, borca ‘gecikme faizi’ ve ‘akdi faiz’ olmak üzere 2 tip faiz uygulanır. Kredi kartı dönem borcunun sadece bir kısmının ödenmesi durumunda kalan hesap bakiyesine faiz işler. Kalan hesap bakiyesine, asgari tutar ve üzerinde ödeme yapılması durumunda borç dilimine göre yüzde 3.50-4.75 arasında akdi faiz, asgari tutarın altında ödeme yapılması durumunda ise asgari tutara yüzde 4.55 gecikme faizi uygulanır.

ASGARİ ÖDEMEDE YENİ TUTAR

Kredi kartlarıyla ilgili yapılan önemli değişikliklerden biri de asgari ödeme tutarıyla ilgili. Daha önce asgari ödeme tutarı; 25 bin liraya kadar kart limiti olanlarda dönem sonu borcunun yüzde 20’si, 25 bin liranın üzerinde limiti olanlarda ise dönem sonu borcunun yüzde 40’ı kadar oluyordu. Şimdi buradaki 25 bin liralık sınır 50 bin liraya çıkarıldı. Yani, 50 bin lira ve altında kart limiti olanlar dönem sonu borcunun yüzde 20’sini, 50 bin lira ve üzeri kart limiti olanlar ise dönem sonu borcunun yüzde 40’ını asgari tutar olarak ödeyebilecek. Örneğin; 40 bin lira kart limiti olan bir vatandaşın hesap ekstresinde gözüken borç 10 bin liraysa asgari tutar 2 bin lira olacak. 100 bin lira kart limiti olan bir vatandaşın ekstre borcu 10 bin liraysa asgari ödenmesi gereken tutar 4 bin lira olacak. Asgari tutarı ödeyenlerin kartı kapanmıyor fakat, asgari tutarın üzerindeki borca faiz işlemeye devam ediyor.

1 YIL İÇİNDE BAŞVURU HAKKI VAR!

30 GÜNDEN FAZLA GECİKTİYSE

Bankadan çektiği krediyi ödeyemeyenlerin sayısı da son dönemde bir hayli arttı. Bankalar Birliği verilerine göre; bu yılın ilk 7 ayında 642 binin üzerinde kişi (geçen yıl aynı dönemde 486 bindi) kredi borcundan dolayı yasal takibe düştü. BDDK’nın hamlesi bu kişilerin de imdadına yetişecek. Buna göre; karar tarihinden önce ihtiyaç kredisi kullananlar, eğer karar tarihi itibarıyla anapara veya faiz ödemelerinin tahsilini 30 günden fazla geciktirdiyse borçlarını 60 aya kadar yapılandırabilecek.

BANKA KENDİSİ BELİRLEYECEK

Normalde ihtiyaç kredisinde 50 bin liraya kadar tutarlar için 36, 50 bin lira ila 100 bin lirası arası tutarlar için 24 ay, 100 bin lira üzerindeki tutarlar için ise 12 ay vade uygulanıyor. Dolayısıyla yapılandırma borcunu ödeyemeyenler için önemli bir fırsat. Bu haktan yararlanmak için 1 yıl içinde başvuru yapmak gerekiyor. İhtiyaç kredisi için herhangi bir faiz sınırı belirlenmedi. Bunu bankalar kendileri tayin edecek. Şu anda güncel faizler yüzde 3.8-5.99 arasında değişiyor.