Küresel yolcu trafiği 9.7 milyarla rekor kırmaya hazırlanıyor! Havacılığın altın yılı olacak

Jeopolitik riskler, savaşlar, salgın hastalıklar... Son 5 yıldır havacılık sektörü bu olumsuzluklarla mücadele ediyor. Sektör 5 yıl önceki yolcu potansiyeline daha bu yıl ulaşabilecek. Hatırlanacağı üzere 2019 yılı havacılık sektörü açısından rekorlar yılıydı. Dünya çapında 9 milyar yolcu uçakla seyahat etmişti. Pandemiden sonra bu rakamın 3 milyara kadar gerilediğini belirten TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı (CEO) Serkan Kaptan, bu yıla ilişkin müjdeli haberi paylaştı:

TÜRKIYE İLK 6’YA GİRECEK

“Bu yıl küresel yolcu trafiğinin 9.7 milyara çıkması öngörülüyor. 2042 beklentisi 20 milyar, 2052 beklentisi ise 25 milyar. Dış hat trafiği iç hatta göre, gelişmekte olan pazarlar gelişmiş ekonomilere göre daha hızlı büyüyecek. Bu büyümeye paralel gelecek 20 yılda 2.4 trilyon dolarlık havalimanı yatırımı gerekiyor. Havacılığın merkezi Doğu’ya kayıyor. Türkiye en büyük 7’nci havacılık pazarı konumunda. 2050’lerde İngiltere ve Japonya gibi ülkeleri geride bırakarak 6’ncı sıraya yükselecek.”

DOĞU DAHA HIZLI TOPARLANDI

Dünya havacılık sektöründeki yavaş toparlanmaya rağmen kendilerinin şimdiden 2019’daki rakamları geride bıraktıklarını vurgulayan Kaptan, “Bizim toparlanmamız yüzde 107. Yani 2019’da 100 birim yolcumuz varken bugün bunu 107’ye çıkardık. Dış hat yolcumuz yüzde 12 arttı. İç hatta düşüş yüzde 4. Paçalda yüzde 107’ye geldik. İşlettiğimiz havalimanlarının Doğu’da yer alması avantaj sundu. Batı’da aksamalar söz konusu. Doğu’daki havalimanlarında ise hızlı bir büyüme var. Kazakistan, Gürcistan ciddi katkı sağladı” dedi.

KÖRÜĞE YAKLAŞAN UÇAK NE ÖDÜYOR?

Körüğe yaklaşan uçaklardan körük parası alındığını belirten Kaptan, “Körüğe yaklaşan uçaktan 60-80 Euro arası bir ücret alınıyor. Low cost uçan havayolları çok fazla körüğe yanaşmak istemiyor” dedi.

RUSYA TRAFİĞİNDEKİ KAYBI AVRUPALI KAPATTI

Ankara ve İzmir havalimanlarının dış hatta pandemiye göre ciddi büyüme kaydettiğini belirten Serkan Kaptan, Antalya’da ise Rus yolcu kaybına rağmen 2019’a göre yüzde 2 büyüme yakaladıklarını söyledi. Kaptan, konuşmasının devamında şunları aktardı: “Antalya’da Rus ve Ukraynalı yolcu sayısı toplamı 11 milyondu. 2023’te bu yolculardan 6 milyonu geldi. Rus yolcuda yüzde 40 kayıp var. 5 milyonluk yolcu kaybını Avrupalı kapattı. Almanlar çok kuvvetli geldi. Almanlar, 2019’daki trafiklerinin yüzde 100 üstünde. İngilizler Mısır ve Yunanistan etkisiyle kaybolmuştu, geri döndü.”

ARAPLAR ANTALYA’YA YÖNELDİ

Antalya’ya gelen Ortadoğulu ziyaretçi sayısında da artış olduğuna dikkat çeken Kaptan, “Araplar daha çok Trabzon gibi serin yerlere gidiyordu. Son dönemde Antalya ilgisi başladı. Bir de ciddi Hintli turist potansiyeli görüyoruz. Hintliler düğün için geliyor ve uzun süreli tatil yapıyor. Bu anlamda uzun süre kalan Rusların boşluğunu da doldurmaya başladılar. Antalya’da sezon uzadı. Bizim dış hatlar bütün yıl açık. İngiltere, Almanya ve Fransa’dan güzel trafik alıyoruz” dedi. Kaptan ayrıca, ilk 2 aydaki göstergelere göre bu yıl turizmde ciddi artış beklediklerini söyledi.

DUTY FREE HARCAMASI 8.9 EURO’YA YÜKSELDİ

Yolcuların havalimanlarındaki harcamaları hakkında da bilgi veren Serkan Kaptan, şunları söyledi: “Duty Free’de (gümrüksüz mağazacılık) 2019 yılında 6.8 Euro olan kişi başı ortalama harcama (toplam cironun uçan yolcu sayısına bölünmesiyle bulunuyor), 2023’te 8.9 Euro’ya çıktı. Yeme içme alanlarındaki harcamalar da 0.9 Euro’dan iki katlık artışla 1.8 Euro’ya yükseldi. Giden yolcunun harcamasının yüzde 60-65’le ciroya katkısı daha yüksek. Gelen yolcuda bu oran yüzde 30-35. Pandemiden sonraki intikam alışverişi harcamaların artmasında etkili oldu.”

ORTA ASYA’DA BÜYÜMEYE DEVAM

Türkiye, Makedonya, Gürcistan, Kazakistan, Tunus, Letonya, Suudi Arabistan ve Hırvatistan’da (8 ülkede) toplam 15 havalimanında faaliyet gösteren ve geçen yıl 96 milyon yolcuya hizmet veren TAV Havalimanları, özellikle Orta Asya pazarına odaklanmış durumda. Bu noktada Kazakistan’daki Almatı Havalimanı’na dikkat çeken Serkan Kaptan, şöyle devam etti: “Geçen yıl 9.5 milyon yolcu ağırladık. Bu yıl da yüzde 30 büyür. Bu büyümede Çin etkisi fazla. Sincan Uygur hattı acayip çalışıyor. Müthiş bir ticaret var. Almatı-İstanbul arası 5 saat. Kazakistan, Türkiye ile Uzakdoğu arasındaki en gelişmiş ve en çok potansiyeli olan ülke. Almatı, Kuşak Yol Projesi’nin de önemli bir noktası. Bunun yanında Özbekistan’a (Taşkent) da bakıyoruz. Pakistan hep görüştüğümüz bir yer. Orta Asya’da kesinlikle büyümek istiyoruz. Afrika’da da 220 milyon nüfuslu Nijerya (Lagos Havalimanı) radarımızda. İhaleyi kazanmıştık. Şartlar oluşursa imza atmaya hazırız.”

YOLCU HİZMET BEDELİ 15 EURO

Yurtdışı çıkışlı biletlere yolcu hizmet bedeli olarak 15 Euro yansıtıldığını belirten Serkan Kaptan, “Örneğin Ankara’dan yurtdışına uçuyorsanız ve bilete 200 Euro verdiyseniz 15 Euro bu bilete dahil edilmiştir. 15 yıldır bu bedel sabit. Dünya ortalaması 20 Euro’nun üstünde, İngiltere’de 25 Pound. Havacılık geliri dediğimiz yolcudan aldığımız hizmet bedeli veya uçak hizmet bedeli gelirimizin yüzde 53’ünü oluşturuyor. Duty Free, yiyecek-içecek, otopark, kiralardan oluşan ticari gelir, toplam gelirimizin yüzde 47’si kadar” diye konuştu.