Memurlar borçlanma ve izin için acele etsin
Bazı memurların yıl bitmeden harekete geçmesinde fayda var. Özellikle askerlik borçlanması yapacak olanlar ile 2023 yılı izinlerini kullanmayanlar bu konuda acele etmeli. İşte bunun nedenleri...
Emekli Sandığı’na tabi memurların (1 Ekim 2008’den önce memur olanlar) askerlik borçlanması tutarları ilk defa 5510 sayılı Kanuna tabi memurlardan (1 Ekim 2008’den sonra memur olanlar) farklı hesaplanıyor. Emekli Sandığı’na tabi memurlar başvuru tarihindeki öğrenim durumuna göre göreve başlama derece ve kademesi esas alınarak borç tutarı hesaplanıyor. Borç tutarı ise memur maaş katsayısına göre belirleniyor.
KATSAYI ETKİSİ BULUNUYOR
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren de memur maaş katsayısının yüzde 12.50 oranında artması bekleniyor. Bu durumda üniversite mezunu bir memurun bir aylık borçlanma tutarı da 7 bin 25 TL’den, 7 bin 900 TL’ye çıkacak. Bu nedenle Emekli Sandığı’na tabi memurlardan hizmet borçlanması yapmak isteyenlerin 31 Aralık 2024 tarihinden önce borçlanma dilekçelerini Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) vermiş olmaları menfaatlerine olacak.
ASGARİ ÜCRET DE ETKİLİYOR
İlk defa 1 Ekim 2008’den sonra memurlar 5510 sayılı kanuna tabi olarak aynı sigortalı işçiler gibi prime esas günlük kazancın alt sınırı (bugün için 666.75 lira) ile üst sınır (bugün için 5 bin lira 63 kuruş) arasında belirledikleri kazanç tutarının yüzde 32’si kadar borçlanma bedeli ödüyorlar. Dolayısı ile bu memurlarda yılsonuna kadar borçlanma yapmalarında yarar var. Yoksa asgari ücret artışına bağlı olarak 2025’te borçlanmaları halinde daha fazla borçlanma bedeli ödeyecekler.
540 GÜN İÇİN ÖRNEK HESAPLAMA
Aralık 2024 ayı çıkmadan 540 gün askerlik süresini, prim hesabına esas kazancın alt sınırından borçlanmak isteyen bir 5510 sayılı kanuna tabi bir memur sigortalıya; 540 gün X 213.36 lira =115 bin 214 lira borçlanma bedeli hesaplanacaktır. Brüt asgari ücretin yüzde 40 artırılarak 285 bin liraya yükseltildiğini ve bu memurunda Ocak 2025 ayı içinde prime esas kazancın alt sınırdan borçlanma talep ettiğini varsayarsak, prime esas kazancın gün lük alt sınırı 933.45 TL (28.003/30) ve bir günlük borçlanma bedeli de 298.70 lira (933.45 X yüzde 32) ve 540 gün askerlik borçlanması için ödenecek bedel de 161 bin 300 lira (540 X 298.70) olacaktır. Yani 2024’te göre 45 bin 940 lira fazla ödeyecektir.
2023’TEKİ HAKLAR KULLANILMAZSA YANACAK
Memurların yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan 10 yıla kadar (10 yıl dahil) olanlar için 20 gün, hizmeti 10 yıldan fazla olanlar için 30 gün olarak belirlenmiş durumda. Yıllık izine hak kazanılmasında yılın doldurulmasında gün hesabı yapılmakta olup 1 yıl doldurulduğu gün 20 gün; 10 yıl doldurulduğunda 30 gün yıllık izne hak kazanılmaktadır. Yıl içinde 10 yılın doldurulmasında doldurulduğu gün memurun yıllık izin hakkı kalmamışsa 10 gün izin hakkı ortaya çıkmaktadır. Bu tarihte yıllık izin hakkı varsa bu süresine 10 gün eklenmelidir.
KİMLER İÇİN ARTIŞ OLACAK?
Örneğin; memuriyete başlamadan önce askerlik veya başka yıllık izne esas hizmet süresi bulunmayan ve 31 Ocak 2015 tarihinde göreve başlayan bir devlet memuru, 31 Ocak 2025 tarihinde 10 hizmet yılını dolduracağından, bu tarihe kadar her hizmet yılı için 20 gün yıllık izin hakkı elde edecek. 2025 yılı başında da 20 gün olarak belirlenen iznine 31 Ocak 2025 tarihinde 10 gün eklenmek suretiyle o yıl ve bundan sonraki yıllar için her hizmet yılına 30 gün yıllık izin kullanabilecek.
TOPTAN VEYA İHTİYACA GÖRE
Yıllık izinler memurun izin vermeye yetkili amirinin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabiliyor. Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebiliyor, memurun içinde bulunulan yıl ile bir önceki yıl hariç varsa önceki yıllara hariç kullanılmayan izin hakları düşüyor (ölüyor).
ÖNCE DEVREDEN SÜRELER MAHSUP EDİLİYOR
Bir önceki yıldan devreden izin ile içinde bulunulan yıl izni toplamının kısmen veya tamamen kullanılamaması halinde, sadece içinde bulunulan yıl iznine tekabül eden kısmının bir sonraki yılda kullanılması mümkün bulunuyor. Bu şekilde yıl içinde kullanılan izinler öncelikle bir önceki yıldan devreden izin sürelerinden mahsup ediliyor. Bu açıdan 2023 yılı izninin kullanılmayan kısmı aralık ayı sonuna kadar kullanılmazsa, bu izin süresi ölecek ve 2025’te kullanılmayacak. Örneğin; 2023 yılından kullanmadığı 5 gün izni kalan memur, bu izninin ölememesi için yıl sonuna kadar kullanmalı. Yoksa bu izni 2025’te kullanamayacak.