Nükleer santralde son viraj

Türkiye’nin ilk nükleer santral projesi olan Mersin’deki Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) temeli, 3 Nisan 2018’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın video konferans yöntemiyle katıldıkları törenle atılmıştı. Cumhuriyet tarihinin tek kalemdeki en büyük yatırımı olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin 4’üncü yani son reaktörünün temeli de dün Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in katıldığı törenle atıldı.

2023’TE DEVREYE ALINACAK

Türkiye’nin, enerjide dışa bağımlılığını en aza indirmek için attığı adımlar arasında başı çeken Akkuyu NGS’in ilk ünitesi, Cumhuriyet’in 100’üncü yılı olan 29 Ekim 2023’te devreye alınacak. Kalan 3 ünitenin de birer yıl arayla 2026 sonuna kadar faaliyete geçmesi planlanıyor.

Temel atma töreninde konuşan Fatih Dönmez, Akkuyu NGS’de çalışmaların planlandığı gibi ilerlediğini söyledi. Dönmez, “Santralde her biri 1200 megavat olmak üzere 4 reaktör olacak. Yani kurulu gücü toplamda 4 bin 800 megavat” dedi.

ELEKTRİĞİN YÜZDE 10’U

Akkuyu NGS’deki tüm reaktörlerin devreye alındığında Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacağını belirten Dönmez, “Bu projeden yılda 35 milyar kilovatsaat elektrik üretimi gerçekleşecek. Bu da tek başına Ankara ve İzmir’in toplam elektrik talebine ya da İstanbul’un elektrik talebinin yüzde 90’ına denk geliyor” dedi.

Projenin, enerjide yüzde 90 dışa bağımlı olan Türkiye’ye enerji bağımsızlığı, cari açığın (döviz açığı) azalması, alternatif enerji kaynaklarının devreye alınması gibi birçok açıdan önemli kazanımlar sunacağı belirtiliyor.

İŞLETME ÖMRÜ 60 YIL

Akkuyu’nun 60 yıl boyunca işletmede kalacağını belirten Dönmez, “Akkuyu ile aynı büyüklükteki bir doğalgaz santrali için toplamda 420 milyar metreküp gazı ithal etmek durumunda kalacaktık. Bu mevcut doğalgaz ihtiyacımızın neredeyse 8 katından daha fazla bir rakam demektir. Akkuyu, kömür bazlı hesaplamaya göre yılda 35 milyon ton, işletmede kalacağı 60 yıl zarfında ise 2.1 milyar ton karbon emisyonunu engelleyecek.

Akkuyu, sadece üreteceği elektrikle değil aynı zamanda yeşil enerji hedefimize yapacağı katkıyla da önemli bir rol üstlenecek. Biliyorsunuz Avrupa Birliği geçtiğimiz günlerde nükleer enerjinin yeşil yatırım olarak kabul edilmesini onayladı” dedi. Santralin 60 yıl olarak planlanan işletme ömrünün 20 yıl da uzatılma opsiyonu bulunuyor.

DÜNYANIN EN BÜYÜK PROJELERİNDEN

Akkuyu’nun sadece ekipman olarak değil işgücü hacmiyle de dünyanın en büyük projelerinden biri olduğuna dikkat çeken Dönmez, “Şantiye sahasında en yoğun günde 25 binden fazla kişi çalışıyor. Çalışanlarımızın yüzde 80’i Türk. Başta nükleer enerji, inşaat, elektrik elektronik olmak üzere 600’ü aşkın Türk mühendis burada, Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali için ter döküyor. Akkuyu ile birlikte ciddi bir know-how (bilgi) transferi ve tecrübe paylaşımı yapıyoruz” diye konuştu.

MALİYETİ 20 MİLYAR DOLAR

NGS, Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rusatom tarafından inşa ediliyor. Akkuyu Nükleer Santrali’nin kurulum maliyeti olan 20 milyar doların tamamını Rusya Fedarasyonu’na bağlı devlet kurumları karşılayacak. Projenin cazip hale gelmesi ve maliyetin ödenmesi amacıyla Türkiye, 15 yıl boyunca üretilecek enerjinin yarısına 12.35 dolar-sent/ kWh fiyatla alım garantisi verdi.

Törende konuşan Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom’un Genel Müdürü Aleksey Likhachev, “Akkuyu NGS, Rosatom Devlet Kuruluşu’nun en önemli yabancı projesidir. Bu bizim en büyük inşaatımızdır. Nükleer altyapı tesislerinin inşaatı artık aynı anda dört NGS ünitesinde gerçekleştirilecek” dedi.

550 BİN PARÇADAN OLUŞACAK

Akkuyu’nun yerli teknoloji ve üretim kapasitesinin gelişmesi adına da öncü bir rol üstleneceğini belirten Bakan Fatih Dönmez, “Akkuyu, 550 bin parçadan oluşacak. Burada inşaat, elektrik-elektronik, makine ve imalat sanayi ve bunların alt dallarıyla birlikte pek çok sektör iş yapıyor. Nükleer teknolojinin yerlileşmesi adına önümüzdeki dönem, yerli şirketlerimiz için hem diğer yerli şirketlerle hem de yabancı şirketlerle ciddi işbirlikleri ve potansiyeller doğacak” dedi.

YILLIK 1.8 MİLYAR DOLARLIK GAZ İTHALATINI ÖNLEYECEK

• Nükleer santral konusu Türkiye’de ilk 1955’te gündeme getirilmişti. 63 yıl sonra da ilk temel 2018’de atıldı.
• NGS’nin ilk ünitesi, 2023’te elektrik üretimine başlayacak. Diğer üniteler ise birer yıl arayla devreye alınacak.
• İnşaatın yüzde 40’lık kısmında yer alacak Türk şirketleri ise ekonomiye 8 milyar dolar katma değer sağlayacak.
• Projede yerli yabancı 80 şirket, 200 de ekipman tedarikçisi yer alacak.
• Santralın 60 yıllık işletme ömrü olacak.
• Akkuyu santrali ile yıllık 1.8 milyar dolarlık doğalgaz ithalatı önlenecek.
• NGS’nin işletme süresince kömüre ödenecek 56 milyar dolar Türkiye’nin kasasında kalacak.
• NGS, Türkiye’de tek kalemde yapılan en büyük yatırım.