Ödenmeyen borcun sonu icra ve haciz!

Alacaklı olduğunu iddia eden kişi ve kurumlar, ellerinde bir mahkemeden verilmiş karar bulunanlar icra dairesine başvurarak hakkının yerine getirilmesini talep edebiliyor. İcra takip talebi internetten başvuru yoluyla da yapılabiliyor. İcra takipleri, alacağın durumuna göre belirlenmiş yetkili icra dairelerine yapılıyor. Başlatılacak takip şayet mahkemelerden verilmiş bir ilama (mahkeme kararına) dayanıyorsa alacaklı olduğunu ileri süren kişinin tercihine bağlı olarak her icra dairesinde takip yapılabilir. Ancak her alacak mahkeme kararına dayanmaz. Böyle bir takibe ‘ilamsız icra takibi’ denilir. Bu durumda başvurulacak icra dairesi borçlunun ikametgahının bulunduğu yerdeki icra dairesi ile birlikte takibin başlatıldığı icra dairesi de olabilir.

SÜREYİ GEÇİRMEYİN

İcra takibine muhatap olan bir kimse itiraz süresi içinde borca karşılık yeterli mal varlığı konusunda beyanda bulunmak zorunda. Mal beyanında bulunmayan borçlu için hapis cezası gündeme gelebilir. Bu hapis cezasına ‘tazyik hapsi’ denilir. 3 ayı geçemez, mal beyanında bulunulması ile de ortadan kalkar. Taahhüdünü ihlal edenler için de hapis cezası gündeme gelebilir.

HANGİ VARLIKLAR KAPSAM DIŞI OLABİLİR?

Maaşlar, tahsisat ve her nevi ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilama dayalı olmayan nafakalar, borçlu ve ailesinin geçinmeleri için icra müdürlüğünce lüzumlu olarak takdir edilen miktar düşüldükten sonra geri kalan tutarlar haczedilebilir. Ancak haczedilecek miktar bunların dörtte birinden az olamaz. Bunlar üzerinde birden fazla haciz var ise hacizler sıraya koyulur. Sırada önde olan haciz kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesinti başlamaz.

EVDE KİRACI OTURUYORSA...

Borçlunun malları arasında bulunan gayrimenkuller de haczedilebilir ve içinde kiracı da olabilir. Bu halde kiracılar kira bedellerini kime ödeyecekleri konusunda tereddüt yaşayabilirler. Haczi tatbik eden icra müdürlüğü, haczi kiracıya resmen bildirir ve kiraları icra dairelerine ödemesini belirtir. Satışın gerçekleşmesinden sonra ise içinde oturanlara bu yeri tahliye etmesi için 15 gün verilir.

BUNLARA UYGULANMAZ

İşte haciz uygulanamayacak mallar:

* Kamu malları,
* Bedeni çalışmasına bağlı işyeri sahibinin mesleğini sürdürmesi için gerekli her türlü eşyası,
* Aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya ve aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması halinde bunlardan biri,
* Çiftçinin geçimi için zaruri olan alet edevat ve nakil vasıtası,
* Borçlunun ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları,
* Hayvan yetiştiricisinin üç aylık yem ve yataklıkları,
* Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malül olanların emeklilik maaşı ile ailelerine bağlanan maaşlar,
* Öğrenci bursları, k Borçlunun hali ile münasip (yaşantısı ile uyumlu) evi,
* Bedeni zarar nedeniyle kişinin kendisine ve ailesine ödenen tazminatlar,
* SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşı,
* Çalışanın maaşının dörtte birinden fazlası haczedilemez.

7 GÜN İÇİNDE BAŞVURU YAPILMAZSA TAKİP KESİNLEŞİYOR

‘İLAMSIZ’LAR MAĞDUR EDİYOR!

Borçlu kişinin en çok mağdur olduğu takiplerin başında ilamsız icra takipleri geliyor. Çünkü bu gibi durumlarda itiraz süreleri kaçırılıyor. İlamsız takiplerde, 7 gün içinde takibin yapıldığı yer icra dairesine itiraz etmek gerekiyor. Bunun için ya doğrudan doğruya takibin yapıldığı yer icra dairesine sözlü veya yazılı olarak başvurulur ya da o icra dairesine gönderilmek üzere herhangi bir icra dairesine başvurulur. Ancak bu başvuru mutlaka ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılmalı, aksi halde takip kesinleşmiş sayılır.

İKİNCİ GÜNDEN İTİBAREN

Takip bir mahkeme kararına istinaden yapılmışsa borçlu doğrudan doğruya o icra dairesine başvurup itirazda bulunamaz ancak icra hukuk mahkemesine 7 gün içinde başvurarak borcun ‘zamanaşımına uğradığı’ veya ‘ödendiği’ iddiasında bulunabilir. Sözü geçen sürelerin hesabında tebliğ yapılan ilk gün hesaba katılmaz, ertesi gün birinci gün olarak sayılır ve 7’nci günün akşamı mesai saati sonunda süre dolar. Yani 8’inci gün takip kesinleşmiş olur.

BORCA KARŞILIK SATIŞI YAPILABİLİR Mİ?

Haciz, kesinleşen bir takip sonucu, borçlunun mal varlığından alacağın tahsili işlemidir. Bu işlem yine icra müdürlüğü tarafından yapılır. Borçlunun borcu takip sonrası kesinleştiği hallerde, menkul veya gayrimenkulleri haczedilir, haciz işlemi menkuller için yani taşınır mal varlığı için elinden alınarak ‘yed-i emin’ dediğimiz müesseseye veya kişiye teslim sureti ile yapılır. Gayrimenkul hacizleri ise gayrimenkulün tapu kaydına haciz kaydı düşülmek suretiyle gerçekleştirilir. Haciz, borcu karşılayacak kadar mala tatbik edilmeli, yasa hükmü budur. Öte yandan rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun elinde veya üçüncü kişide bulunan alacağını ihtiyaten haczettirebilir. Haczedilen mallar alacaklının talebi ile satışa çıkarılır. Satış, açık artırma ile yapılır. Taşınır malların satışı için talep hacizden sonra 6 ay içinde, taşınmaz mallar için talep hacizden sonraki 1 yıl içinde yapılabilir.

DÖRT TAKSİT İMKANI SUNULUYOR

Alacaklı kapıya dayanınca borçlunun da ödeme niyetini göstererek kolaylık talep etme hakkı var. Borç taksitle ödenebilir. Borçlunun takip konusu borcu dört taksitte ödeyeceğini taahhüt ettiği durumda takip durur. Ancak bunun şartları var. Borçlu, talebini icra dosyasına bildirecek ve ilk taksiti dosyaya ödeyecek. Sonra birer ay ara ile üç taksit daha ödeyecek. Bu halde takip, ödemelerin sonunu bekler. Dördüncü ayın sonunda taksit tamamlanmışsa dosya kapatılır.