Otomobilde bütçe hesabı! Satın almak mı, kiralamak mı?

Otomobil fiyatlarındaki artış son dönemde frene bastı. Hatta birçok marka kampanyalarla indirime dahi gitti. Özetle Ticaret Bakanlığı’nın piyasadaki köpüğü almak için devreye aldığı uygulamalar işe yaradı. Fakat kampanyalara ve indirimlere rağmen araç fiyatları cep yakmaya devam ediyor. Bugün Türkiye’de en ucuz otomobilin fiyatı ortalama 1 milyon lira civarında. C segmenti dizel sedan otomobiller 1 milyon 200 bin liradan, SUV benzinli modeller 1 milyon 500 bin liradan başlıyor. Yani elle tutulur bir otomobil için 1.5 milyon liralık bütçe ayırmak gerekiyor.

KREDİ VE TAKSİT SINIRI VAR

Araç alımında kredi imkanı kısıtlı. Örneğin; 1.5 milyon liralık araç için çıkabilecek kredi aracın değerinin yüzde 20’si olan 300 bin lirayı aşamıyor. Üstelik kredinin vadesi de 12 ayı geçemiyor. Dolayısıyla 1.2 milyon liralık peşinatın cepte olması gerekiyor. Ayrıca vergi, sigorta, bakım gibi standart masrafları unutmamak gerekiyor. Bugün İstanbul’da trafiğe yeni çıkan sıfır araç sahibi için 4’üncü basamak baz alınarak 8 bin 153 liralık zorunlu trafik sigortası poliçesi kesiliyor. Bu tutar her ay yüzde 10 artırımlı uygulanıyor.

KALEM KALEM DİĞER MASRAFLAR

Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ise 1 Ocak itibarıyla yeniden değerleme oranında yani yüzde 58.46 oranında artmıştı. Buna göre 1300-1600 motor hacmine sahip ve vergisiz fiyatı 316 bin 400 lirayı aşan bir otomobilin yıllık MTV’si 7 bin 26 lira. Kasko tutarları ise satın alınan aracın değerine göre ortalama 8-12 bin lira arasında bulunuyor. Periyodik bakım için ödenecek tutarlar da yeni yılla birlikte 4 bin liradan başlıyor, 10 bin liraya kadar çıkıyor. Kar ve buzlanma olan bölgelerin olmazsa olmazı kış lastiğinin 4 adet fiyatı 7-8 bin lirayı buluyor.

TATİL SEZONLARINA DİKKAT!

Araç kiralama fiyatları özellikle tatil sezonlarında, bayramlarda yükselebiliyor. Bu gibi durumlarda cepten çıkacak tutar artabilir. Eğer o dönemlerde araca ihtiyacınız yoksa saatlik kiralamayı veya taksi seçeneğini değerlendirebilirsiniz. GetirAraç (MOOV), TikTak, YOYO gibi uygulamalar saatlik kiralama imkanları sağlıyor.

MEVDUAT CAZİBESİ DEVAM EDİYOR

Yüksek fiyatlar, rutin maliyetler ‘Satın almak yerine, kiralama seçeneğini mi değerlendirsem?’ sorusunu sorduruyor. Bu soruyu soranlar haklılar. Çünkü rutin maliyetin dışında peşinat olarak ayrılan paranın zaman maliyeti var. Bir başka ifadeyle bu paranın işletilmesi halinde günlük ve aylık önemli bir getirisi bulunuyor. Özellikle mevduat ve TL serbest fonlar gibi anapara korumalı yatırımlar şu sıralar önemli getiriler sunuyor. Faiz cazibesinin bu yıl sonuna kadar devam etmesi bekleniyor. Mevduat faiz oranları yüzde 42-47 aralığında yoğunlaşmış durumda. 1.2 milyon liralık peşinatın yüzde 42 faizle günlük getirisi 1.308 lira, 1.5 milyon liranın günlük getirisi ise 1.635 lira. Oysa dizel otomatik Fiat Egea’nın günlük kirası 671 lira seviyelerinde.

AYLIK 23 BİN LİRA CEBİNİZDE KALABİLİR!

Geçen hafta sonu önde gelen araç kiralama şirketlerinin şubelerini ziyaret ederek, en çok kiralama yapılan modellerin fiyatlarını sorduk. Buna göre; Fiat Egea dizel otomatik aracın günlük kirası 671 liradan başlıyor. Yani aylıkta 20 bin 130 lira. Buna KDV dahil. 12 aylık kurumsal kiralamada ise günlük kira bedeli 604 lira, aylıkta ise 18 bin 120 lira. Peugeot 2008’in bireysel aylık kira bedeli 28 bin lira, VW T-Roc’un 33 bin 750 liradan başlıyor. Firmaya göre bu fiyatlar değişebiliyor. Fakat Sahibinden. com gibi ilan sitelerinde de günlük kiralama bedellerinin bu seviyelerde olduğu görülüyor. Siz de hesabınızı yaparken uğradığınız bir AVM’deki firmalardan 3-4 dakika içinde fiyat araştırması yapabilirsiniz.

RUTİN MASRAFLARI ÖDEMEZSİNİZ

1.2 milyon liralık araç peşinatı üzerinden hesap yaparsak, bu para yüzde 42 faizle günlük 1.308 lira, 30 günde 39 bin 245 lira, yüzde 45 faizle günlük 1.401 lira, aylık net 42 bin 49 lira getiri sağlıyor. MTV, sigorta, kasko, bakım, kış lastiği gibi masraflar kiralık araçlarda bulunmuyor. Bu masrafların yıllık tutarını aylık olarak hesapladığımızda 2 bin 500-3 bin lira civarında oluyor. Yani kontak çevrilmese bile aylık bütçeye eksi yazılacak bu tutar cepte kalıyor. Özetle 1.2 milyon lira aylık en az 39 bin 245 lira getiri sağlıyor, ortalama 2 bin 500 liralık masraf da cepte kalıyor. Kazanç 41 bin 745 lira civarında. Buna karşılık Fiat Egea için aylık 18 bin 120 lira, 2008 için 28 bin lira, T-Roc için 34 bin lira civarında kiralama parası ödeniyor. Bu hesapla en az 8 ila 23 bin bin lira arası cepte kalıyor.

KISA VADELİ ÇÖZÜM ALTERNATİFI!

Faizin yüksek olduğu, araç sıfır ve ikinci el fiyatlarının da hemen yükselmeyeceği öngörülen bir senaryoda kısa vadede peşinatınızı değerlendirip kiralamayı seçebilirsiniz. Buna karşılık döviz bazlı artış bekleniyorsa, jeopolitik riskler nedeniyle hammadde ve nakliye ücretleri araç fiyatlarını yükseltecekse ortaya koyduğunuz sermayenin getirisinin bu artışları tolere edip etmeyeceğini hesap ederek karar vermelisiniz. Örneğin; ayda kiralama dışında cebinizde 23 bin lira kalıyorsa, yıl sonunda 276 bin lira olur. Alınacak araç da en fazla bu kadar zamlanıyorsa kaybınız olmaz. Hatta kaza, arıza riski, ikinci el değer kaybı gibi riskler göz önünde tutulursa artıda sayılırsınız.

KAFANIZ RAHAT EDER

Kiralamada araç değişiklik hakkınız var. Sıkıldıysanız farklı model ve marka araç seçebilirsiniz.

Kiralık araçla kaza yaptığınızda, araç tamir edilene kadar ikame araç verilir, iş ve zaman kaybı oluşmaz.

Kiralık araçlarda oluşacak hasar, kiralama esnasında kullanılan poliçeye bağlı olarak yine kullanıcılara ek bir maliyet oluşturmuyor.

Yine kiralanan araçlarda kış lastiği yasal süre içinde değiştirildiği için kullanıcının cebinden ek para çıkmıyor.

Kiralamayla şirketler, özkaynaklarını ve kredi limitlerini ana faaliyet alanlarında değerlendirme imkânı bulurken araç sahipliğinden kaynaklanan birçok maliyet kalemini ve riski de bertaraf etme imkânı elde ediyorlar.