Giriş
Prim borcunu ödemeyen Bağkur'luya piyango
Geçtiğimiz hafta devreye giren torba yasanın sağladığı en önemli kolaylıklardan biri Bağkur’luları ilgilendiriyor. Buna göre; prim borcunu ödeyemeyen Bağkur’lular isterse borçtan kurtulacak. Ödeme gücü olan da yaş ve yıl şartıyla birlikte primi de yetiyorsa hemen emekli olabilecek. Bağkur’lu bu iki seçenekten birini tercih edebilecek...
Vergi ve prim borcunun ödenmesi konusunda önemli kolaylıklar sağlayan torba yasa, kendi nam ve hesabına çalışan esnafa da son yılların en iyi borç ödeme imkanını sunuyor. Bir başka deyişle, düzenleme borçlu Bağkur'lu (4B) için bulunmaz fırsat. Geçmişte yapılan yapılandırma düzenlemelerinin birinde en az 5 yıldan beri ödenmeyen borçlar için, bir başka düzenlemede ise en az 12 aydır ödenmeyen Bağkur borçları için benzer bir uygulamaya gidilmişti.
O yılın ödemesine göre
Yeni düzenleme ise 31 Ekim 2020 tarihi itibarıyla tüm prim borçlarını kapsayacak. Buna göre; esnaf ve tarım Bağkur'lularına, 31 Ekim 2020 tarihinden önceki sürelere ilişkin borçlarını peşin ödemeleri için 2 aylık süre verilecek. Geriye doğru ne kadar durdurulan süre varsa ihya (canlandırma) kapsamında olacak yani açılacak. Prim borçları da normal borç gibi muamele görecek ve borçlu olunan yılın primi esas alınacak.
Emeklilik hakkı sağlanıyor
Hesaplanan borç anaparası ile eklenen enflasyon farkı şubat ayına kadar ödenecek. Ödeme sonrasında yaş ve sigortalılık süresi tamamlanmış ancak prim eksiği bulunanlar bu primi, borçlanmayla kapatabiliyorsa emekli maaşı hakkına kavuşacak. Ayrıca günü dolduğu halde çıkan prim borcu nedeniyle emekli olamayanlar da söz konusu borçlu günlerini dondurarak da para ödemeden emekli olabilecekler. Geçmiş dönem borçlarının ihtiyaç kadarı değil tamamı ödenecek.
Dondurulan günler silinecek
Prim borcu bulunan ve bunu ödeyebilecek imkanı da olmayan Bağkur’lu için de yasada önemli düzenleme söz konusu. Düzenleme Bağkur’lulara ileride tekrar ihya edebilmek kaydıyla, 31 Ekim 2020 itibarıyla borçları bulunmaları halinde, borçlu oldukları dönemlere ilişkin Bağkur’luluklarını dondurma hakkı getiriyor. Dondurma hakkının kullanan Bağkur’luların bu döneme ilişkin borçları silinecek.
İleride isterse canlandıracak
Dolayısıyla bu durumdaki kişiler gerek pandemi gerekse başka sebeplerden dolayı Bağkur prim borçlarını ödeyemedikleri sürelere ilişkin SGK’ya borçlu olmayacaklar ve borçları silinecek. Borçları silinen Bağkur’luların 1 Kasım Bağkur’lulukları yeniden başlatılacak. Borçları silinen kişilerin bu dönemdeki Bağkur’lulukları dondurulmuş olacak ve emekliliklerine dahil edilmeyecek. İleride bu dönemlerin ihya edilerek emekliliğe dahil edilmesi mümkün.
Yüzde 5 indirimli devam edecek
Bağkur’luluğu dondurulan ve bu kapsamda SGK’ya borcu silinen kişiler Kasım 2020 itibarıyla primini zamanında ödeyenlere sağlanan 5 puanlık indirimden yararlanmaya başlayabilecekler. Kanuna göre; primlerini düzenli ödeyen Bağkur'lulardan yüzde 34.5 yerine yüzde 29.5 oranında prim alınıyor. Asgari ücret üzerinden prim ödeyen kişi 5 puanlık indirimden yararlandığında 1.015 lira yerine 868 lira prim ödeyecek. Bu indirimin sürmesi için primin zamanında ödenmesi gerekiyor.
Örnek soru
Korona nedeniyle mali durumumuz bozuldu. Ödeyemediğim Bağkur prim borcum var. Bağkur’a prim ödemek istemiyorum. Bu borcu sildirmenin bir yolu var mı? Borçtan kurtulmak için ne yapmam gerekiyor?
Cevap: Bağkur'lu istediği zaman prim borcunu sildirmesi gibi bir uygulama yok. Ancak 17 Kasım’da yürürlüğe konan toplumda af kanunu olarak bilinen 7256 sayılı vergi ve prim borçlarını yapılandıran kanun sizi borçtan kurtaracak. Çünkü Bağkur’a kayıt ve tescili yaptıranlardan 31 Ekim 2020’ye kadar ödemedikleri prim borçlarını en geç 31 Ocak 2020’ye kadar ödememeleri halinde, sigortalılıkları durdurulacak ve prim borçları silinecek. Ancak sizin 31 Ocak 2020’yi beklemenize gerek yok. Bulunduğunuz yerdeki Sosyal Güvenlik il veya merkez müdürlüğe başvurarak, sigortalılığınızın durdurulması talebinize ilişkin formu (2020/46 nolu genelge eki 1 nolu form) doldurmanız halinde sigortalılığınız; ödediğiniz primin tam olarak karşıladığı ay sonu itibarıyla durdurulacak. Ve prim borcunuz da silinecek. Ancak Bağkur'lu olmanızı gerektiren faaliyetiniz devam ediyorsa, 1 Kasım 2020’den itibaren her ay prim borcunuz tekrar tahakkuk edecektir.
Otomatik işlem
31 Ocak 2021’e kadar SGK’ya prim borcu bulunan kişilerin dondurma işlemleri SGK tarafından otomatik olarak yapılacak. Bu durumdaki kişilerin SGK’ya borçları silinecek, Bağkur’lu süreleri de dondurulacak.
