Rekabet Kurulu’nun DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ hakkındaki rekabet soruşturması sonuçlandı

Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan duyuruda, DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ'ye çok kategorili e-pazaryeri pazarında satıcıların kullanımına sunduğu otomatik fiyatlandırma mekanizmasının Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un ilgili maddelerini ihlal edip etmediğinin tespitine yönelik olarak soruşturma başlatıldığı hatırlatıldı.

Şirket tarafından 2021 sonunda uygulamaya geçirilen otomatik fiyatlandırma mekanizmasının, esasen satıcılar arasındaki satın alma kutusunda (buybox) yer alma yarışını otomatikleştirmek için öngörülmüş bir sistem olduğu belirtilen açıklamada, "e-Pazaryerlerinde satış yapan binlerce satıcı bulunduğundan, aynı ürünün birden fazla satıcı tarafından satılması kaçınılmazdır. Bir kullanıcı satın almak istediği ürünü ararken yüzlerce mağazanın aynı anda sıralanması alışveriş deneyimini zorlaştırabileceğinden pazaryerleri 'buybox' uygulamasını geliştirmiştir. 'Buybox', en temel anlatımla, aynı ürünün birden fazla satıcısı varsa bu ürünleri tek bir başlıkta toplamaktadır. Böylece belirlenen algoritma metrikleriyle hem müşterilere maksimum fayda sağlayacak olan hem de 'buybox'ı kazanan satıcı, o ürün aratıldığında ilk sırada çıkmaktadır. Bu sistemle sıralanan satıcı listesinde kullanıcı 'Sepete Ekle' veya 'Şimdi Al' butonuna tıkladığı an, 'buybox'ı kazanmış olan satıcının ürünü sepete eklenmektedir." ifadelerine yer verildi.

SORUŞTURMA SONA ERDİRİLDİ

Otomatik fiyatlandırma mekanizması kapsamında satıcılara "Buybox Fiyatına Eşitle", "Buybox Fiyatının Altında Kal" ve "Buybox Fiyatının Üstünde Kal" şeklinde seçenekler sunulduğu ve satıcıların isterlerse fiyatlarını bunlar vasıtasıyla otomatik şekilde güncelleyebildiğine dikkati çekilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Her bir kuralın belirlenme süreci satıcıların inisiyatifindedir ve referans fiyat olarak 'buybox'ı kazanan satıcının fiyatı baz alınmaktadır. Soruşturmaya konu endişeler, ileriki süreçlerde otomatik fiyatlandırma mekanizmasının ve özellikle 'Buybox Fiyatına Eşitle' kuralını kullanan satıcı popülasyonun genişlemesi durumunun ve mekanizmanın istenen sonuçları sağlayarak optimal biçimde işlemesinin sonucunda, satıcıların perakende fiyatlarını farklı seviyelerde belirleme olasılığının azalması ve platformlarda listelenen ürün fiyatlarında kümülatif etkiye bağlı olarak fiyat katılaşmasına yol açılabileceği noktasında yoğunlaşmıştır. Soruşturma dönemi devam ederken Trendyol tarafından taahhüt sunma talebinde bulunulmuş olup, sunulan taahhütler, rekabet sorunlarını gidermekte yeterli görülmüş ve kanunun ilgili maddesi uyarınca bağlayıcı hale getirilerek 3 Ekim 2024 ve ilgili Kurul kararı ile soruşturma Trendyol bakımından sona erdirilmiştir."

ŞİRKET REKABET KURULUNA 3 YIL RAPOR SUNACAK

Sunulan taahhüt metni kapsamında DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ, satıcılar için otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanımını zorunlu tutmamaya ve satıcılara zorunlu tutulmayla aynı sonuca varacak herhangi bir teşvik sunmamaya devam edecek.

Şirket, otomatik fiyatlandırma mekanizması kapsamında kural tanımlanırken belirli satıcıyı/satıcıları hedeflemeye imkan tanımayacak, mekanizmadan "Buybox Fiyatına Eşitle" seçeneğini çıkaracak ve satıcılara sadece "Buybox Fiyatının Altında Kal" ve "Buybox Fiyatının Üstünde Kal" seçeneklerini sunacak. Buna ek olarak "Buybox Fiyatının Altında Kal" ve "Buybox Fiyatının Üstünde Kal" seçeneklerini de "Buybox Fiyatına Eşitle" seçeneğiyle aynı sonuca yer vermeyecek şekilde (yüzde ve tutar bakımından yüzde sıfır ya da sıfır lira altında kal ya da üstünde kal yazılamaması gibi) düzenleyecek.​​​​​​​

"Buybox" kriterleri bakımından, satıcılar tarafından otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanımını algoritmanın işleyişinde bir kriter olarak dikkate almayacak şirket, satıcıları otomatik fiyatlandırma mekanizmasının özellikleri hakkında bilgilendirecek. Ancak satıcılarla otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanımına ilişkin diğer satıcılara ait verileri paylaşmamaya devam edecek.

Şirket, otomatik fiyatlandırma mekanizmasının işleyişine ilişkin eğitim içeriğini satıcıların erişimine sunacak, çalışanlarına soruşturma kapsamındaki endişeler ve sunulan taahhütler kapsamında rekabet hukuku eğitimleri verecek.

DSM, taahhütlere uyumun izlenebilmesini temin amacıyla 3 yıl Rekabet Kurumuna rapor sunacak.

Taahhütler, kısa kararın şirkete tebliğini takiben 60 gün içinde uygulamaya geçirilecek ve taahhütlerin tümü otomatik fiyatlandırma mekanizması uygulamada kaldığı sürece geçerliliğini koruyacak.