Sahte altın patlaması!

Türk halkının vazgeçilmez tasarruf ve yatırım aracı olan altın, bugünlerde yine revaçta. Korona döneminde ‘güvenli liman’ olan altının gramı 396 lirayla tarihi zirvesine ulaşırken, düğünlerin vazgeçilmezi çeyrek altın ise 648 liraya kadar çıkarak yatırımcısına en çok kazandıran araçlardan olmuştu. Şimdi de düğün sezonunun yeniden açılmasıyla birlikte altına olan talep arttı. Ancak hem kuyumcuların hem de altın alacakların başı sahte altınlarla dertte.

Ayırt etmek çok zor

Bakır, gümüş gibi farklı metalleri eriterek altın görünümü vermek, bir metali altın kaplayarak ederinden pahalıya satmak ve düşük ayarlı altını yüksek ayardan satmak dolandırıcıların en çok başvurduğu yöntemler arasında. Sahtesiyle gerçeğini ayırt etmek ise neredeyse imkansız. Her gün yurdun farklı bir yerinden ‘sahte altın operasyon’u haberi geliyor. Kolay yoldan köşeyi dönme hevesiyle hareket eden bu düzenbazlar, masum vatandaşı mağdur ediyor.

Hapis cezası yolda

Sahte altına karşı vatandaşın uyanık olması şart. Ancak bu da bir yere kadar. Bu düzenbazlığın önüne geçilmesi gerekiyor. Bu da ağır yaptırımlarla mümkün. Artan vakalar oda ve dernekleri de harekete geçirmiş durumda. Sahte altın yapanlara karşı yasal işlem yapılması için çalışma başlattıklarını belirten İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Mustafa Atayık, kısa süre sonra yapılacak düzenlemelerin ardından sahte ürün basan ve satanlara hapis ve para cezası uygulanacağını söyledi.

Isırmaya çalışmayın

Peki zaman zaman kuyumcuların bile anlamakta zorlandığı sahte altınlar gerçeğinden nasıl ayırt edilir? Uzmanlara göre, sahte altını anlamak gittikçe zorlaşsa da birkaç basit yöntemle, paranın pul olması engellenebilir. Buna göre; vatandaşlar öncelikli olarak bildiği ve daha önce de alışveriş yaptığı kuyumcu esnafından altın almalı. Yani sorun yaşadığı zaman karşısında muhattap olmalı. Ayrıca altının renginden ya da altını ısırarak gerçek olup olmadığını anlamaya çalışmayın. Bunlar gerçekçi yöntemler değil.

Düşük ayara dikkat

Son günlerde özellikle evde kaldığımız dönemde internet alışverişi arttı. Buna altın alımları da dahil. Ancak uzmanlar internetten yapılan alışverişlerde sahte ya da belirtildiğinden daha düşük ayarlı altınlara karşı vatandaşları uyarıyor. Bunun için internet sitesinin güvenilirliğinin kontrol edilmesi gerektiğini belirten uzmanlar, “Kampanya diye 5-10 lira düşük fiyata altın alanlar, ağırlıktaki fark nedeniyle boşuna yatırım yapmış olabiliyor” diyor.

Nasıl anlaşılır?

• Altın manyetik bir madde değil. Yani mıknatısa yaklaştırıldığında çekim oluşmaması gerekir.
• Altın takılar, imitasyon takılara göre daha ağırdır.
• Altına dokunun. Gerçek altın yumuşak olur.
• Altının sesi toktur. Sahte ürün bir camın üstüne atıldığında tiz bir ses çıkar. Gerçek altından tok ses çıkar.
• Altının üzerinde ayarının (14, 22 vs.) yazdığı damga ile üretici firmanın damgası olmalı. Yoksa sahte olabilir.
• Altın, mihenk taşı denilen altın taşına sürtülmeli.
• Ayar suyu, altının gerçek ayarını kontrol etmede kullanılabilir.
• Altın ateşe atıldığında rengini ve şeklini değiştirmez. Koku yapmaz. Sahtesi ise erir, kapkara olur.
• Kuyumcular odası ve ayar evlerindeki ölçüm çihazlarıyla yapılan test de gerçek altını anlamak için bir yöntem.
• Piyasa fiyatının çok altında satılıyorsa uzak durun.