Sarımsak alarmı

Mutfakların temel gıdası olan soğan ve patateste 2018’de rekolte kaybı nedeniyle fiyatlar cep yakmıştı. Şimdi de sarımsak alarm veriyor. Tüketici bu kış, sarımsak kıtlığı ile karşı karşıya kalabilir. Çünkü, özellikle Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde yetişen ve dünyaca kabul görmüş, coğrafi işaretli Taşköprü sarımsağında fiyatlar, şimdiden fırlamış durumda.

100 LİRAYI BULABİLİR

'Beyaz altın’ diye tabir edilen Taşköprü sarımsağının kilogram fiyatı, yetiştiği bölgede 40 liraya ulaştı. Ürün, İstanbul gibi büyük şehirlere geldiğinde ise fiyatın 50-70 liraya yükseldiğini belirten tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, “Bu gidişle kışın kilogramı 100 liraya sarımsak yiyebiliriz” dedi.

DOLU YAĞDI VERİM DÜŞTÜ

Peki, sarımsakta yaşanan bu hızlı fiyat hareketliliğinin nedeni nedir? Taşköprü Ziraat Odası Başkanı Murat Çelik, bu sorumuza şu yanıtı verdi: “Taşköprü sarımsağının rekoltesi bu yıl biraz düşük oldu. İki nedeni var; birincisi hasat zamanı çok dolu yağdı. Bu yüzden her yıl, dönüm başına 1200 kilogram ürün alınırken, bu yıl ise 500-600 kilogram alınabildi.”

ZARAR EDEN EKİM YAPMADI

Murat Çelik, şöyle devam etti: “İkinci neden de bölgemizde her yıl 17-18 bin dönüm sarımsak ekilirken, bu yıl 13-14 bin dönüm ekildi. 1 dönüm sarımsağın çiftçiye maliyeti 10 bin lira. 2018’de fiyatlar 15 liraydı, 20 lira olmalıydı. Çiftçi zarar etti ve bu yıl az ekti. Mahsül az olunca fiyatlar 25 lira olması gerekirken 40 liraya çıktı.”

2020’DE DE SÜREBİLİR

Sarımsak kıtlığının sadece bu yıl değil, 2020’de de süreceğini belirten Murat Çelik, “Çünkü, bu yılki ürün azlığında çiftçi tohumu çok pahalıya alacak. Bu sefer dönüm başına maliyet, 13-14 bin lira olacak. Kazanamayacağını düşünen çiftçi, seneye de az ekecek. Ayrıca normalde sarımsağın raf ömrü 10 ay. Bu yıl dolu yediği için çiftçinin aldığı tohum daha erken çürüyebilir, şubattaki ekime yetişemeyebilir” dedi.

‘ÇİN’ TEDİRGİNLİĞİ

63 yaşında olduğunu ve hep çiftçilik yaptığını belirten Taşköprü Sarımsak Üreticileri Birliği Başkanı Abdullah Eligüzeloğlu, “Şaşkınız. Hayatım boyunca sarımsak fiyatında bugünlerde yaşanan anormal artışı görmedim. Çiftçi memnun gibi gözükse de aslında endişeliyiz. İki yıl önce üreticiyi korumak için Çin sarımsağının ithalatına 2 dolar Gümrük Vergisi getirilmişti. Şimdi üretim azalınca fiyatı düşürmek için bu vergi kaldırılabilir. Çin sarımsağı yine piyasayı sarar” diye konuştu.

NASIL SAKLANMALI?

- Doğal bir antibiyotik olan sarımsağı doğru saklayarak raf ömrünü 10 aya kadar uzatabilirsiniz.

- Kabuklu sarımsaklarınızı kuru, serin, iyi hava alan karanlık bir yerde saklamalısınız.

- Sarımsakların saplarının bir karışın altında kesilmemesi ve saplarıyla saklanması en iyi yöntem.

- Sarımsağın kabuklarını soyup kavanoza koyarak üstüne zeytinyağı dökün. Kapağı sıkıca kapatın ve buzdolabına koyun. Bu da bir yöntem.

- Bir yöntem de sarımsakları soyup poşetleyerek buzluk veya derin dondurucuda saklamaktır.

YILDA 100 BİN TON

»Türkiye’de yılda ortalama 100 bin ton sarımsak üretimi ve tüketimi yapılıyor. Bu yıl 70-80 bin tona kadar düşebilir. İhracat-ithalat yok.

»Toplam üretimin 25 bin tonu Taşköprü’den sağlanıyor. Bu yıl Taşköprü’de 15 bin ton hasat bekleniyor.

»Şanlıurfa, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adana, Balıkesir ve Trakya da sarımsak yetişen diğer bölgeler.

»Küçük, orta ve iri boy olmak üzere üç sınıf sarımsak var.

»Küçüğün kilogram fiyatı 2018’de 2 lirayken, bu yıl 18 liraya fırlamış durumda.

»İri boy ise geçen yıl 15 lirayken, şimdilerde 40 liradan satılıyor.

POSTA