Savaş etiketleri direkt etkiledi! Bir anda 25 liradan 4 liraya düştü

Rusya'nın Ukrayna'ya karşı başlattığı işgal harekatı 7. günde de devam ediyor.

Saldırılar nedeniyle sebze ve meyveler ise Türk tüccarların elinde kaldı. Türkiye’nin narenciye ve domatesinin büyük bir bölümünün ihraç edildiği Rusya ve Ukrayna’da yaşanan saldırılar nedeniyle ürünlerin fiyatları da yüzde 60 oranında düştü.

Domates yüklü tırlar sınır kapılarından dönerken geçen haftalarda 15-20 liradan satılan domates bugün Adana Vedat Dalokay Hal Kompleksi’nde 4 ile 7 lira arasından satılıyor. Portakal 2, mandalina 1 lira 75 kuruş, enterdonat limon 4, mayer limon ise 60-70 kuruştan alıcı buluyor.

“DOMATES GEÇEN HAFTA 25 LİRAYDI”

Adana Kabzımallar Odası Başkanı Ali Batman, İhlas Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, savaşın tüccarı vurduğunu söyledi. Batman, “Geri dönen tırlarımız oldu ve bu ürünler iç piyasaya girdi. İç piyasanın bunu kaldırması mümkün değil. Geçen hafta 25 liraya kadar çıkan domates şimdi 4 ile 7 lira arasında. Bu da üreticiyi de mağdur ettiği gibi ihracat yapan arkadaşlarımızı zora soktu” diye konuştu.

Fiyatların daha da düşeceğini aktaran Batman, “Bu ürünler zaten savaş bölgelerine gidiyordu ancak şu anda gitmiyor. Fiyatlar daha da aşağı çekilecek. Vatandaşı fiyatlar sevindirecek ancak marketlerin denetim altına girmesi lazım. Ürünler eğer hale girerse bu da denetlenirse fiyatlar düşer. Eğer denetim olmazsa vatandaşlar yine fahiş fiyatlardan ürün alacak” dedi.

'ORAYA DÜŞEN BOMBALAR BİZE DÜŞMÜŞ GİBİ OLDU'

Öte yandan Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik olarak başlattığı operasyon örtü altı üretimiz merkezi Antalya halini de vurmuştu. Operasyon nedeni ile Ukrayna ve Rusya ihracatı dururken sofraların vazgeçilmesi domates yüzde 60’a yakın ucuzladı. Toptancı Hal Kompleksi Komisyoncular Derneği Başkanı Hasan Ali Yılmaz, "Oraya düşen bombalar bize de düşmüş gibi oldu" sözleri ile yaşanılanları özetlemişti.

Türkiye'nin örtü altı yaş sebze ve meyve üretim merkezi Antalya'da, üretilen sebze ve meyveler hem iç piyasaya hem yurt dışına gönderiliyor. Üretilen ürünlerin en çok ihracat edildiği ülkelerin başında ise Rusya ve Ukrayna geliyor. 144 komisyoncu, 400'e yakın da tüccarın bulunduğu halde ürünlerin yüzde 40'ı domates, yüzde 20'si biber grubu, diğer sebzeler ise yüzde 40'lık kısmı oluşturuyor. Rusya’nın Ukrayna’ya 4 gün önce başlattığı operasyonda en çok etkiledi yerlerden birisi de Antalya hali oldu.

Rusya ve Ukrayna’ya ihracat yapan tırlar ise kontak kaparak hal içerisinde beklemeye başladı. İhracat yapılamayan ürünler iç piyasada kullanılıyor. Savaşın en büyük etkisinin kendilerine olduğunu belirten Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hal Kompleksi Komisyoncular Derneği Başkanı Hasan Ali Yılmaz "Oraya düşen bombalar bize de düşmüş gibi oldu. İsteriz ki bir an önce savaş bitsin. İhracat için yurt dışına giden tırlarımız da geri gelmeye başladı. Buradan gitmeye çalışanlar da Antalya haline geri dönerek burada ürünler iç piyasaya satılmaya başladı. İhracatımız büyük ölçüde durdu. Bu da sebze fiyatlarının düşmesine neden oldu. Domates 5 TL’ seviyesine kadar düştü. Kabak 12 TL’den 8 TL’ye kadar düştü. Dikenli salatalığımız en fazla Gazipaşa’da üretiliyor. Daha çok ihracat yapılırdı. Şimdi satılamaz duruma geldi. Kaliforniya biberi yüzde 95 yurt dışına ihracat ediliyordu. Bu biberimiz de 23 TL’den 15 TL’ye kadar düştü. Bu biberimiz Avrupa’ya da gitmezse 5 TL’ye kadar düşer” diye konuşmuştu.

İhracat ürünleri hakkında bilgi veren Yılmaz, “Domates, biber, salatalık bunların hepsi sebze olarak gidiyordu. Ukrayna’da tırları kalan arkadaşlarımız var. Marketler ne durumda bilmiyoruz. Olumlu etkisi fiyatlar çiftçimiz açısından kötü oldu ama tüketici açısından iyi oldu. Ucuza sebze yiyecek. Ama üretim olmadan tüketim olmaz. Üreticimiz için fiyatların düşmesi iyi olmadı. Fiyatlarda düşmeler Antalya haline yansıdı. Artık pazarcılar da yansıtmalıdır. Ben 15 gün önce 15-16 TL’ye satmış olduğum domatesi bugün 5-7 TL arasında satıyorum. Yüzde 66’lık düşüş var savaştan ötürü. Üreticilerin de hakkını korumak lazım. Sebze fiyatları düştü. Bizden sonra market ve pazarcılar ne yapar bilmiyorum. Umarım onlar da yansıtır” ifadelerini kullanmıştı.

TIRLAR GİDEMİYOR

Antalya halinden yapılan ihracatı değerlendiren Yılmaz, “Savaş öncesi günlük sadece 30 tır Ukrayna’ya gidiyordu. Bu sadece sebze olanı. Bu ihracat şuan durdu. Şimdi Rusya’ya da gönderemiyoruz. Ukrayna üzerinden Rusya ve Belarus’a da gidiyordu. Avrupa Birliği Rusya’ya girişi yasakladı. Karadeniz üzerinden hariç gidiş yolumuz kalmadı. Tekrar yeni bir hat ne zaman kurulur onu bilemiyorum” diye konuşmuştu.

Antalya’dan yurt dışına ürün ihracat eden Mehmet Can Yürek, “Günlük ortalama ben Ukrayna bölgesine 2 tır gönderiyordum. Şuanda 4 gündür sadece Romanya’ya 1 tır gönderdik. Bizim aldığımız fiyatlardan şuanki fiyatlar yüzde 40-60 arasında düştü. Savaş her tarafı etkiledi. Daha çok Kaliforniya biber ve domates götürüyorduk. Rusya’ya da Ukrayna üzerinden gönderiyorduk. Alacak olduğumuz ödemeleri de alamadık. Her şey belirsiz. Bir an önce savaşın bitmesini istiyorum” ifadelerini kullanmıştı.

Gaziler Mahallesi’nde çiftçilik yapan Nadir Kaya, “Ürünlerimizde Pazar sıkıntısı var. Sevkiyat olmayınca ürünler ağaçların başında bekliyor. Normalde 15 günde bir toplardım şuan toplamıyorum. Ne kadar bekleriz bilemiyorum. 23 TL’den 15 TL’ye düştü. Ama sevkiyat olmayınca bunun da bir anlamı yok” açıklamasını yapmıştı.

Antalya Hali’nde komisyon olan Selahattin Yılmaz, yaşanılan durumu şu sözlerle anlattı: “Şuanda domates ve biber fiyatlarında ciddi bir düşüş oldu. Yüzde 90 ihracata giden ürünleri en çok Ukrayna ve Rusya çekiyordu. 23 TL giden biber 10 TL değer kaybetti. Yurt dışına giden tırlarda geri döndü. İhracatçılar bu ürünleri de iç piyasada satmaya çalışıyor. Ürünlerde çoğunluk var. Talep azalınca fiyatlar azaldı. Fiyatlar düşünce çiftçi toplamak istemiyor” ifadelerini kullanmıştı.

Rusya ve Ukrayna’ya haftalık 2-3 tır sevkiyat yapan Erol Yavuz, “Bir aydır ürünler pahalı olunca sevkiyat yapamıyorduk. Şimdi de savaş çıktı. Bütün tırlarımız şu anda bekliyor. Ne Ukrayna’dan ürünler geri geliyor ne de ne de gidiyor. Çok kötü durumdayız. 14 tane tırımız var. Göndermiyoruz. Tırlarımızın bazıları Ukrayna’da kaldı. En çok domates taşıyordum. Ukranya’da mallar yapıyorduk. Paramızı alabilecek miyiz bilmiyorum. Şuanda kimse sevkiyat yapamıyor. Yapanlar da geri geliyor” şeklinde konuşmuştu.