Son 15 ayın en düşük enflasyonu

Böylece TÜFE, yıllık bazda Temmuz 2023’ten bu yana (son 15 ayın) en düşük oran olarak kayıtlara geçti. Yıllık tüketici enflasyonu eylül enflasyonuyla birlikte yüzde 50’nin altına gerileyerek yüzde 49.38 olmuştu. Böylelikle yıllık enflasyon üç yılın ardından ilk kez politika faizinin (şu anda yüzde 50) altına gerilemişti. Bu aynı zamanda reel (enflasyondan arındırılmış) faiz gelirine de işaret ediyordu. Ekim ayı enflasyonu ile reel getiri belirginleşti.

REEL GETİRİ ORANI ARTIYOR

Ekim ayında aylık enflasyon ise yüzde 2.88 oldu. Bu, piyasa beklentilerinin (yüzde 2.46) bir miktar üzerinde bir orana işaret ediyor. Beklentileri aşan enflasyon verisinin ardından ekonomistler yılın geri kalan kısmında (kasım, aralık) faiz indirimi olasılığının zayıfladığına işaret ediyor. Ancak kasım ayındaki enflasyonun bu konuda belirleyici olacağı da konuşuluyor. Bazı uzmanlar ilk faiz indiriminin ocak veya şubat gibi gerçekleşebileceğini öngörüyor. Dolayısıyla vadeli mevduat faizleri stopajda 2.5 puanlık artış olmasına rağmen bir süre daha cazibesini koruyacak gibi duruyor.

5 AYDA 27 PUAN GERİLEDİ

Enflasyon rakamlarını değerlendiren Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, toplumsal refahı artırmak amacıyla uyguladıkları ekonomi programıyla dezenflasyon sürecinin gelecek dönemde daha da güçlenmesini ve tek haneli enflasyona ulaşmayı hedeflediklerini söyledi. Son 5 ayda yıllık enflasyondaki azalışın 27 puana yaklaştığını vurgulayan Yılmaz, “2024’ün son çeyreğinde dönemsel fiyatlama etkisinin azalmasını, hizmet enflasyonunda iyileşmenin gerçekleşmesini ve küresel emtia fiyatlarındaki olumlu seyrin dezenflasyon sürecine katkı vermesini bekliyoruz” dedi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de “Fiyatlama davranışının yüksek olduğu kira ve eğitim grubunda yıllık artışlar enflasyondaki düşüşü sınırlıyor. Katılıkların giderilmesi zaman alıyor ama bu konudaki gelişmeler olumlu” diye ekledi.

YILLIKTA EĞİTİM AYLIKTA GİYİM AYAKKABI ZİRVEDE

Ekimde en yüksek artış yıllık bazda yüzde 93.66 ile eğitimde olurken, en az artış gösteren ana grup yüzde 26.14 ile ulaştırma oldu. Aylık bazda ise en yüksek artış yüzde 14.32 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Bir önceki aya göre fiyat düşüşü yaşayan gruplar ise yüzde 0.54 ile ulaştırma ve yüzde 0.04 ile alkollü içecekler ve tütünde görüldü.

Taraflar anlaşırsa bu oranın altında bir artış belirlemek mümkün ancak kanuna göre bu oranın üzerine çıkılamıyor. Öte yandan enflasyonda görülen gerilemeyle birlikte kira artış oranı da yavaş yavaş geriliyor. 12 aylık ortalama enflasyon yüzde 25 sınırının kalktığı temmuzda yüzde 65.93, ağustosta yüzde 64.91, eylülde yüzde 63.47 olurken, ekimde yüzde 62.02’ye geriledi. Dezenflasyon süreciyle birlikte, kira artış oranının daha da gerilemesi bekleniyor. Orta Vadeli Program’a göre yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 41.5 seviyesinde.