Sosyal yardımlara yeni yıl zammı

Devlet, engelli ve yaşlı vatandaşların toplumsal hayata tam ve etkin katılımı ile bağımsız bir şekilde yaşayabilmeleri için eğitimden sağlığa, ekonomiden sosyal hayata her alanda destek oluyor. Bu kapsamda; yaşlı ve engelliler ile bu durumda olup da bakıma ihtiyaç duyanlara destek olan akrabanın hayatını kolaylaştırmak için belli tutarda düzenli ödeme yapılıyor. Devletin sağladığı bu sosyal yardımlara 1 Ocak 2024 itibarıyla zam geldi.

3 ŞART YERİNE GETİRİLMELİ

Sosyal yardımlardan en çok talep göreni 65 yaş aylığı. Buna ‘2022 aylığı’ da deniyor. Yaklaşık 800 bin kişi yardımdan faydalanıyor. 31 Aralık 2023’e kadar aylık ödemeler 2 bin 348 liraydı. Memur maaşındaki yüzde 49.25’lik artışa bağlı olarak 1 Ocak 2024 itibarıyla 3 bin 504 liraya çıktı. Maaş başvurusu, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (kaymakamlık) yapılıyor. 65 yaş aylığından faydalanabilmek için 3 şart bulunuyor. Bunlar; ‘yaş’, ‘gelir’ ve ‘sosyal güvence’.

DAHA FAZLA KİŞİYE

Şartları özetleyecek olursak; 65 yaş dolmuş olacak, sosyal güvence (maaş, nafaka gibi) bulunmayacak. Bu noktada asgari ücret zammı da 65 yaş aylığını almayı kolaylaştırıyor. Çünkü gelir testinde net asgari ücretin 3’te 1’lik bölümü dikkate alınıyor. O da 1 Ocak itibarıyla 5 bin 667 lira. Yani hanedeki kişi başına düşen aylık gelir bu tutarın üzerine çıkmayacak. Daha önce 3 bin 800 liralık gelir şartını aştığı için aylık alamayanlar şimdi tekrar başvuru yapabilir.

15’İNDEN SONRA HESAPTA

Hasta veya ağır engelli yakınının bakımını üstlenen akrabalara destek olmak için her ay düzenli yapılan ödemeye ‘evde bakım yardımı’ deniyor. Bakım maaşı da 6 ayda bir memur maaş katsayısının artmasına bağlı olarak güncelleniyor. 31 Aralık 2023’e kadar 5 bin 97 lira olan bu destek, 1 Ocak 2024 itibarıyla 7 bin 607 liraya çıktı. Evde bakım yardımı her ayın 15’i ile 31’i arası hesaplara yatıyor.

‘AĞIR ENGELLİ’ RAPORU

Evde bakım parası alınabilmesi için engellinin en az yüzde 50 ve üzerinde bir oranla engeli olduğunun sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi gerekiyor. Raporda ‘ağır engelli’ ibaresi mutlaka yer almalı. Yüzde 50’den daha düşük bir engellilik oranı tespit edilmiş ise evde bakım parası verilmiyor. Hasta ve muhtaçlık durumunda da kişinin yeme, içme, tuvalet ve banyo gibi zorunlu ihtiyaçlarını tek başına yerine getirip getiremediğine bakılıyor. Maaş için günde en az 8 saat bakımın yapılması gerekiyor.

2024’TE TUTAR DEĞİŞTİ

Rapor dışında gelir durumu da önemli. Asgari ücretteki artış, evde bakım parası alacakların belirlenmesinde etkili oluyor. Evde bakım parası almak için paranın ödeneceği kişiyle birlikte yaşayan hane halkının, tüm net geliri toplanıyor ve hane halkı sayısına bölünüyor. Buna engelli kişi de dahil. Bu tutar bu 2023 sonuna kadar kişi başı 7 bin 61 liraydı. Yeni yıl itibarıyla 11 bin 334 liraya çıktı. Yani 4 kişilik ailenin toplam geliri 45 bin 330 liranın altındaysa bu maaşa başvuru hakkı doğuyor.

ALMAK İÇİN NE YAPMALI?

Evde bakım parası için rapor almadan önce ikamet edilen yerdeki Aile ve Sosyal Politikalar il müdürlüğüne veya varsa ilçe müdürlüklerine başvuru yapılmalı. Başvuru 30 gün içinde sonuçlandırılıyor. Ödeme sorgulaması, e-Devlet üzerinden ‘Engelli Evde Bakım Ödeme Bilgileri Sorgulama’ yazılarak yapılabiliyor.

ENGELLİLERE YAPILAN ÖDEMELER NE KADAR OLDU?

Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek derecede en az yüzde 70 engelli olan 18 yaşından büyük, 65 yaşından küçük ihtiyaç sahibi vatandaşlara aylık ödenen 2 bin 811 lira, yeni yılla birlikte 4 bin 195 liraya çıktı. v Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen yüzde 40-69 oranında engelli yoksul vatandaşlara ödenen aylık yardım da 1.874 liradan 2 bin 796 liraya yükseldi. v 18 yaşın altında, en az yüzde 40 oranında engelli çocuğu bulunan yoksul ailelere yapılan aylık ödemeler de aynı şekilde 1.874 liradan 2 bin 796 liraya çıktı. v Engelli aylığı bağlanacak kişinin yaşadığı hanedeki kişi başına düşen gelirin 5 bin 667 liradan az olması gerekiyor. Maaş başvurusu, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (kaymakamlık) yapılıyor.