Taksitli harcamada sert fren

679 MİLYAR TL’YE GERİLEDİ

Merkez Bankası’nın son yayınladığı 26 Temmuz 2024 tarihli verilere göre; kredi kartıyla taksitli harcamalar tarihi düşüş yaşadı. 5 Nisan 2024 tarihinde 787.8 milyar TL olan kredi kartı taksitli borç bakiyesi (bireysel+kurumsal), 26 Temmuz’da 678.8 milyar TL oldu. Bir başka deyişle son 3 ayda yaklaşık yüzde 14 düşüş (109 milyar TL) oldu.

FAİZLERİN ARTMASI ETKİLİ

Bu dönemde bireysel kredi kartındaki taksitli borç bakiyesi yüzde 13.7 oranında düşüşle 599.9 milyar TL’den 517.8 milyar TL’ye indi. Merkez Bankası’nın faiz artırımlarından sonra kredi kartına uygulanacak faizlerde de hızlı bir artış olmuştu. En son yapılan ayarlamayla kredi kartı borcunun asgari ödeme tutarının üzerindeki borçlar için uygulanan faiz (akdi faiz) yüzde 4.25’e çıkmıştı. Kredi kartında azami gecikme faizi de yüzde 4.55’e yükselmişti.

İKİ AYA YÜZDE 9 VADE FARKI İSTİYORLAR

Taksitli harcamalardaki tek düşüşün sebebi faiz artışı değil. Paranın maliyeti de son dönemde önem kazanmış durumda. Firmalar daha önce vade farksız taksit uygulayabiliyordu. Bu taksit sektöre göre değişmekle birlike 8-10 ay vadelere ulaşabiliyordu. Ancak son dönemde taksit sayısı düşük tutuluyor. Ayrıca vade farkı da bir hayli fazla. İki taksit için yüzde 9 vade farkı isteyen firmalar var. Haliyle tüketici bu maliyete katlanmak istemiyor. İstese de taksit sayıları sınırlı. Bankalar eskiden tek çekimde ek taksit imkanı tanırdı. Artık o uygulama da oldukça azalmış durumda. Tüm bunlar kredi kartıyla taksitli alışverişin hızla geri çekilmesine nede oldu.

BAZI SEKTÖRLERDE HİÇ YOK

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), 31 Temmuz 2023 tarihinde aldığı kararla, hava yolları, seyahat acenteleri ile yurt dışı konaklama harcamaları için taksitlendirme seçeneği kaldırılmıştı. Diğer yandan bankalar kredi kartından nakit avans çekimini, kart bakiyesinin yüzde 25’iyle sınırlandırmıştı. Hatta bazı bankalar taksitli nakit avans çekiminde, kredi bakiyesi ne kadar olursa olsun 25 bin TL sınır uyguluyor.

TAKİBE DÜŞENLERİN SAYISI YÜKSELDİ

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi tarafından yapılan açıklamaya göre, haziranda bireysel kredi kartı borcu nedeniyle yasal takibe düşenlerin sayısı 142 bin 28 oldu. İlk 6 ayda kredi kartı borcunu ödemeyenlerin sayısı ise 645 bin 474’e ulaştı. Geçen yıl aynı dönemde 379 bin 591 kişi kart borcunu ödememişti.