Giriş
Tazminatsız kovulma sebebi! Şirket aracı kullanırken dikkat
Şirket aracını trafikte kullanırken tazminatsız işten atılabilirsiniz. Birçok şirket yöneticilerine ve bazı çalışanlarına şirket aracı tahsis ediyor. Ancak kullandığınız şirket aracıyla bazı kuralları göz ardı etmeniz başınıza dertler açabilir. Sosyal Güvenlik Uzmanı Musa Çakmakçı şirket aracı kullanırken dikkat edilmesi gereken noktaları açıkladı.
İpek ALEMDAR GÖDE / ipek.alemdar@posta.com.tr Şirketler bazı çalışanları için ya da yöneticileri için şirket araçları tahsis ediyor. Peki şirket aracını kullanan çalışanın araç üzerinde ne gibi sorumlulukları var. Hatta şirket aracı ile trafikte göz ardı ettiğiniz hususlar nedeniyle iş sözleşmeniz feshedilebilir. Sosyal Güvenlik Uzmanı Musa Çakmakçı, şirket aracı zimmeti ve kullanımı konusunda çalışanları ve işvereni uyardı.
Şirketlerin tahsis ettiği araçların kullanımı konusunda uyarılarda bulunan Çakmakçı, “Bu araçların kullanımı esnasında trafik kurallarına uyulmaması nedeniyle karşılaşılan cezalar ve bu araçlarla yapılan kazalar İşverenleri ve çalışanları zorluyor. Şirket araçlarının kullanımı konusunda çalışanlara imzalatılan belgeler, cezalar ve kazalardaki sorumluluğun belirlenme noktasında çok önem teşkil ediyor” dedi.
Zimmet ve sorumluluk talimatının yazılı olması gerektiğine değinen Çakmakçı, “Kanunda, işçinin herhangi bir kazaya maruz kalmaması için, işverenin gerekli önlemleri alması gerektiği ve işçiye önlem amaçlı gerekli talimatları da vermesi gerektiği belirtiliyor. Bu açıklama noktasında önerimiz çalışanlara verilen araçlar için mutlaka araç zimmet ve sorumluluk talimatı içeren bir sözleşme imzalatmanız yönündedir” ifadelerini kullandı.
İŞVEREN SORUMLULUKTAN KURTULABİLİR
Araçların kullanımı, bakımı ve eğitimi için işveren ve işçinin ayrı sorumlulukları olduğuna değinen Çakmakçı, “İşveren iş kazası nedeniyle zarar meydana gelmemesi için çalışanına gerekli talimatları vermeli ve herhangi bir zarar meydana gelmemesi için dikkat ve özen yükümlülüğünü uymalı ve bunu ispat etmeli. İşveren kural olarak tüm özeni gösterdiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilir. Bununla birlikte işverenin tüm özeni göstermesine rağmen işçinin kendi kusurunun %100 e yakın olması durumunda da işveren sorumluluktan kurtulabilecek” dedi.
“İŞVEREN SORUMLU DEĞİL”
Aracın bakımı ve hasarı konusuna da değinen Çakmakçı, “Örneğin, aracın freninin patlaması, rotunun çıkması ve benzeri nedeniyle kaza meydana gelmiş ise, tehlike sorumluluğu nedeniyle işveren tam olarak sorumludur. Ancak, bir trafik-iş kazasında işçi durumunda olan sürücü, işverenin tüm eğitimleri yaptırmasına karşın %100 kusuru ile olayı geçekleştirmiş ise, işveren sorumlu tutulmamaktadır” şeklinde konuştu.
KURALLARA UYMAK ZORUNLU
Trafik kurallarına uyma zorunluluğuna dikkat çeken Çakmakçı, “İşverenin verdiği eğitimlerden sonra, araç kullanan İşçinin İş Sağlığı ve güvenliğine ilişkin kurallara uyması açısından başta trafik kuralları, trafik işaret ve işaretçileri olmak üzere Karayolları Trafik Kanunu’na uymak zorundadır. Bu kurallardan en önemlisi seyir halindeyken “hız sınırını aşmak”, trafik ışıklarına uymak, emniyet kemeri takılma zorunluluğudur” ifadelerini kullandı.
“İŞ SÖZLEŞMESİ FESHEDİLEBİLİR”
Konu hakkında bir Yargıtay kararını örnek gösteren Çakmakçı, “Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2009/37034 Esas, 2011/47935 Karar 12.12.2011 Tarihli Kararında Araç kullanan İşçinin Karayolları Trafik Kanunu'nda emredici olarak düzenlenen emniyet kemeri takma zorunluluğuna aykırı hareket etmesi ve bu davranış aynı zamanda ağır kusur teşkil ettiği gibi objektif olarak iş güvenliğini de tehlikeye düşürecek nitelikte olması nedeni ile İşverenin İşçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesini haklı bulmuştur” hatırlatmasını yaptı.
HAKLI FESİH NEDENİ SAYILIR
Trafik kurallarına uymayan bir kişinin iş sözleşmesinin feshi için verilen Yargıtay kararını örnek veren Çakmakçı, “Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2014/26788 Esas, 2014/28723 Karar 22.10.2014 Tarihli Kararında; 4857 sayılı Kanun’un 25. maddesinin II. bendinin “ı” alt bendine göre, “İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması” işveren açısından haklı neden sayılmıştır.
Somut olayda davacının şoför olarak çalıştığı ve işçileri çalışma yerine getirip götürdüğü anlaşılmaktadır. “Davacıya değişik tarihlerde servis aracıyla üç defa aşırı hızdan trafik cezası uygulanmıştır. Davacının yaptığı davranış iş güvenliğini tehlikeye sokacak nitelikte olup işveren açısından haklı sebep bulunmaktadır. Bu itibarla iş sözleşmesinin haklı sebeple feshedildiğinin kabulü ile davacının kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddi gerekirken bunun yapılmaması hatalıdır.” İlgili kararda Objektif olarak iş güvenliğini de tehlikeye düşürecek nitelikte olması nedeni ile İşverenin İşçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesini haklı bulmuştur” dedi.
TRAFİK KURALLARINA DİKKAT ÇEKTİ
Açıklamasında işveren ile işçinin sorumluluklarına yer veren Çakmakçı sonuç olarak “İşverenler sürücülere bir trafik kazası oluşmaması için eğitim vermek, riskler konusunda bilinçlendirme yapmakla yükümlüdürler. İşverenler işçilere trafik kazalarının önlenmesi için işçilerin yol ve hava koşullarına, hız kurallarına uymasını, seyir halindeyken emniyet kemeri takılma zorunluluğunu, yük durumunu dikkate almasını, iniş çıkışlarda vites küçültme gibi önlemlere başvurmasını de içine alacak şekilde iş sağlığı ve güvenliği eğitimi vermekle ve İşverenin işçiye bu konuda eğitim vermesi ve söz konusu eğitime işçinin katıldığının yazılı bir şekilde belgelenmesi gerekmektedir. Şirket Aracı kullanan İşçi ise şirket tarafından kendisine teslim edilen aracı Türkiye Cumhuriyeti Kanunları, nizamnameleri ve Karayolları Trafik Kanun genelge ve yönetmeliklerine harfiyen uyarak uygun surette kullanmak ve İşçiler, işveren tarafından kendilerine tahsis edilen araçlarda hız limitine uymamak, kırmızı ışıkta geçmek vb. trafik kurallarına uymak zorundadır” ifadelerini kullandı.
