Türkiye gri listeden çıktı! Uluslararası yatırımların önü açıldı

Dünya genelinde 200’den fazla ülkenin mali suçlarla mücadeleye uyumunu inceleyen Mali Eylem Görev Gücü (FATF), kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı gerekçesiyle Türkiye’yi 21 Ekim 2021’de gri listeye almıştı. Yaklaşık 3 yıldır gri listede bulunan Türkiye, dün itibarıyla bu listeden çıktı. Singapur’da gerçekleştirilen ve Türkiye’yi Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in temsil ettiği FATF Genel Kurul toplantısı sonrasında Türkiye’nin gri listeden çıkarıldığı açıklandı. Şimşek, açıklamaya saatler kala X hesabından “Başardık” mesajı paylaşarak Türkiye’nin gri listeden çıktığını duyurdu.

40 BAŞLIKLI UYUM

FATF’nin ülkelere 40 tavsiyesi bulunuyor. Her tavsiye için ayrı ayrı değerlendirme yapılıyor ve uyumlu, büyük ölçüde uyumlu, kısmen uyumlu ve uyumsuz derecelendirmesi yapılıyor. Türkiye gri listeye girdiğinde 40 tavsiyeden 11’inde uyumlu, 20’sinde büyük ölçüde uyumlu, 7’sinde kısmen uyumlu, 2’sinde uyumsuz bulunmuştu. Bunlar, “Siyasi Nüfuz Sahibi Kişilerle İlgili Önleyici Tedbirler” ve “Yeni Teknolojiler İçin İlave Önleyici Tedbirler” başlıklarıydı. Türkiye, 2021 yılında gri listeye girdikten sonra kapsamlı bir eylem planı hazırlayarak listeden çıkışa hazırlandı. Bu nedenle kripto varlıklara yönelik düzenleme hazırlığına gidildi.

EYLEM PLANINI TAMAMLADI

Kara para aklama ile terörün finansmanı soruşturmalarının yürütülmesi ve denetimde risk temelli bir yaklaşımın uygulanması gibi adımlar atan Türkiye’nin, FATF’nin Şubat 2024’teki toplantılarında ‘eylem planını tamamladığı’ belirtildi. Bu tarihten sonra Türkiye’nin listeden çıkmasına kesin gözüyle bakılıyordu ancak FATF’nin yerinde inceleme yaparak bir rapor hazırlaması gerekiyordu. Geçen ay yapılan ziyaret ve sunulan rapor sonrasında, Türkiye’nin listeden çıkışı onaylandı ve resmi olarak dün duyuruldu. Gri listeden çıkışın kripto yasasının önceki gün Meclis’ten geçmesinin hemen ardından gelmesi de önemli bir detay.

KARARLILIKLA DEVAM

Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan konuyla ilgili yapılan açıklamada, “Atılan doğru adımlar sayesinde Türkiye, gri listeden çıkarılmıştır. Ülkemize ve milletimize hayırlı olsun. Bu sonuç, finansal sistemimize güveni daha da artırarak program hedeflerine ulaşmamızı kolaylaştıracaktır” denildi. Türkiye’nin, terörizmin finansmanı ve kara paranın aklanmasıyla mücadelesini bundan sonra da uluslararası standartlarla tam uyum içinde kararlılıkla yürüteceği vurgulanan açıklamada, bu çerçevede, MASAK ve diğer kurumların idari ve teknik kapasitesinin daha da güçlendirileceği, gerektiğinde yasal ve idari düzenlemelerin aynı hassasiyetle hayata geçirileceği ifade edildi.

HANGİ ÜLKELER KALDI?

Monako, Venezuela, Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Hırvatistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Haiti, Mali, Mozambik, Nijerya, Filipinler, Senegal, Güney Afrika, Güney Sudan, Tanzanya, Vietnam.

SERMAYE AKIŞI HIZLANACAK

Gri listeye alınan ülkeler; yatırım çekmede zorluklar yaşıyor. Sermaye akışı, dış ticaret ile pazar payları olumsuz etkileniyor. Gri liste, şirketlerin daha çok denetim ve yükümlülükle karşılaşmasına da neden oluyor. Bu nedenle Türkiye’nin gri listeden çıkması kritik. Bundan sonraki süreçte,
* Uluslararası yatırımcıların ülkemizin finansal sistemine olan güveninin güçlenmesiyle, kaynak girişinin hızlanması bekleniyor.
* Sermaye akışının hızlanmasının, Türk Lirası varlıklara olan ilgiyi artırması öngörülüyor.
* Uluslararası derecelendirme kuruluşlarından da Türkiye’nin notuna ilişkin artış gelebilir.
* İhracatta yeni pazarlara açılım kolaylaşacak.
* Uluslararası finans kuruluşları Türk firmalarıyla çalışma isteğini artıracak.

FATF: TÜRKİYE ÖNEMLİ ADIMLAR ATTI

FATF Genel Kurulu’nda gri liste olarak tabir edilen artırılmış izleme sürecinden iki ülke çıkarıldı: Türkiye ve Jamaika. Genel Kurul, daha önce karşılıklı değerlendirmeler sırasında tespit edilen stratejik kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadelede eksikliklerini giderme konusunda kaydettikleri ilerlemeden dolayı, Türkiye ve Jamaika’yı tebrik ederek, bu iki ülkenin artık FATF’nin artırılmış izleme sürecine tabi olmayacağına karar verdi. FATF Dönem Başkanı T. Raja Kumar, FATF yetkililerinin mayısta Türkiye’yi ziyaret ettiğini belirterek, “Türkiye kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadelesini iyileştirmek için önemli adımlar attığını ve bu eylem planındaki tüm maddeleri ele aldığını teyit etti” dedi. Ülkelerin gri listeden çıkmasının halihazırda mükemmel bir sisteme sahip oldukları anlamına gelmediğini de kaydeden Kumar, “Bu ülkeler için yapılacak daha çok iş var. Tespit edilen zayıflıkları ele almaya devam etmeleri gerekecek” değerlendirmesinde bulundu.

FİNANSAL SİSTEMİMİZE OLAN GÜVEN GÜÇLENDİ

* CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ: Bu gelişme ile birlikte uluslararası yatırımcıların ülkemizin finansal sistemine olan güveni daha da güçlenmiştir. Kararın, hem finans sektörümüz hem de reel sektörümüz açısından son derece olumlu sonuçları olacaktır. Türkiye’nin gri listeden çıkmış olması, uluslararası kaynak girişini hızlandıracak ve borçlanma maliyetleri üzerinde pozitif etki yaratacaktır. Ülkemize yönelik sermaye akışının ivmelenmesiyle Türk Lirası varlıklara olan ilginin artması, dezenflasyon sürecini de hızlandıracaktır.

* İÇİŞLERI BAKANI ALİ YERLİKAYA: Başta terör ve o hainlerin finansmanına yönelik olmak üzere, organize suç örgütleriyle, göçmen kaçakçılığı organizatörleriyle, kara para aklayan suç odaklarıyla mücadelemizi kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz.

* ADALET BAKANI YILMAZ TUNÇ: Bu karar, uluslararası yatırımların önünü daha da açacak, ülkemizin finansal sistemine duyulan güven artmaya devam edecektir.

* TİCARET BAKANI ÖMER BOLAT: Kararlılıkla uyguladığımız politikalar, ihracatta yakaladığımız ivme, ithalatı ve dış ticaret açığını etkili ticaret politikaları tedbirleriyle azaltmamız ve uyguladığımız reformlar, ülkemizi her geçen gün daha da ileri taşımakta ve Türkiye’nin küresel ekonomik sistemdeki yerini sağlamlaştırmaktadır.

YENİ FIRSAT KAPILARINI ARALAYACAK

İş dünyası temsilcileri, FATF’ın Türkiye’yi gri listeden çıkarmasını değerlendirdi.

* TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ (TBB): Türkiye, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) koordinasyonunda kara para aklama ve terörizmin finansmanının önlenmesi sürecinin güçlendirilmesi için FATF tavsiyeleri çerçevesinde gerekli reformları başarıyla uygulamıştır.

* TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ (TOBB) BAŞKANI RIFAT HİSARCIKLIOĞLU: Türkiye’nin gri listeden çıkması Türkiye ekonomisinin doğru rotada ilerlediğinin teyit edilmesidir. Ülkemize yönelik algıların ve görüşlerin olumlu yönde oluşmasına katkı sağlayarak Türkiye ekonomisine ve yatırım ortamımıza pozitif yansıyacaktır.

* TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ (TİM) BAŞKANI MUSTAFA GÜLTEPE: Türkiye’nin gri listede yer alması, gerek uluslararası ticaretimizi gerekse finansal piyasalarımızı yıpratan sorunlardan biriydi. Listeden çıkmamız, ihracatçılarımız ve iş dünyamız için yeni fırsatların kapılarını aralayacak.

* MÜSTAİIL SANAYICI VE İŞADAMLARI DERNEĞİ (MÜSİAD) GENEL BAŞKANI MAHMUT ASMALI: Bilhassa yeni ekonomi yönetiminin göreve başlamasını müteakip ekonomi politikalarında daha şeffaf ve daha açık iletişimli bir döneme geçilmesi, ülke ekonomimizin uluslararası kamuoyu nezdinde güvenilirliğini gözle görünür bir şekilde artırmıştır.

* İSTANBUL TİCARET ODASI (İTO) BAŞKANI ŞEKİB AVDAGİÇ: Ülkemizin FATF’nin gri listesinden çıkması, iş ve yatırım ortamımızı daha da güçlendirecek. Ayrıca, uluslararası finans kuruluşlarının Türk şirketleriyle işlem yapma isteğine de taze bir güven getirecektir.

* ANADOLU ASLANLARI İŞADAMLARI DERNEĞİ (ASKON) GENEL BAŞKANI ORHAN AYDIN: Uluslararası arenada Türkiye’nin eli güçlenecek.

* ANKARA TİCARET ODASI (ATO) BAŞKANI GÜRSEL BARAN: Özellikle yabancı yatırımcı ve dış finansman konularında ülkemizin imajı güçlenecek.

* ULUSLARARASI YATIRIMCILAR DERNEĞİ (YASED) BAŞKANI ENGİN AKSOY: Uluslararası doğrudan yatırımlar açısından önemli bir gelişme. Türkiye’nin finans sektörü ve reel sektörünün küresel ekonomiyle entegrasyonu artacak.

* ATA YATIRIM ARAŞTIRMA GMY CEMAL DEMİRTAŞ: Türkiye’nin yatırım yapılabilirliğini artırabilecek bir gelişme. Uzun vadede bu karar hem fon akışları hem de Türkiye ekonomisi açısından oldukça olumlu.