Yılda 500 milyon dolar Türkiye'nin kasasında kalacak! Gübre yatırımlarıyla bereket biçecek

Gübre, tarımsal verimliliğin artırılması açısından vazgeçilmez bir ürün. Türkiye’de bu yıl yaklaşık 10 milyon ton gübre tüketildi. Bunlar içinde özellikle ‘üre’ (yüzde 46 azot ihtiva ediyor, hammaddesi ise doğalgaz) tarım sektörü için kritik öneme sahip. 10 milyon tonluk gübre tüketiminin yüzde 35’ini yani 3-3.5 milyon tonunu ‘üre’ oluşturuyor. Maalesef üre gübresinin önemli bir kısmı ithal ediliyor. Türkiye’nin tek üre üreten şirketi Yıldızlar Yatırım Holding çatısı altında faaliyet gösteren İstanbul Gübre Sanayii Anonim Şirketi (İGSAŞ). Şirket, 3.5 milyon tonluk pazarın 560 bin tonunu karşılarken, bu anlamda ithalatın da azalmasını sağlıyor.

ÇİFTÇİYE BÜYÜK DESTEK

İGSAŞ, stratejik üretiminin yanında çiftçinin talep ettiği gübre çeşitlerini de dünyanın çeşitli yerlerinden tedarik ediyor. Bu anlamda tarım sektörüne ve sanayisine önemli katkılar sunduklarını belirten İGSAŞ Genel Müdürü İlkay Ünal, “10 milyon tonluk toplam pazarın yüzde 20’sini İGSAŞ sağladı. İthalat olarak bakıldığında da pek çok gübreyi ülkemize en çok getiren şirket olduk. Toplam ticaretimizde ISO 500’de ilk 50’de yer almamızın en önemli sebebi de bu oldu. Uzak Doğu, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Türki Cumhuriyetler ve AB gibi çok geniş bir ekosistem üzerinde tedarik sağlıyoruz” bilgilerini paylaştı.

İKİ KATA ULAŞAN ARTIŞ OLACAK

Ürede İGSAŞ’ın kapasitesini iki katına çıkaracak yeni bir yatırıma başladıklarına dikkat çeken İlkay Ünal, şu bilgileri paylaştı: “Kocaeli’deki fabrikamızda yeni bir üretim tesisi kuruyoruz. Proje bazlı devlet desteğine uygun görüldük. ÇED belgemizi aldık, imar planımızı hazırlıyoruz. İGSAŞ, bu yeni yatırımıyla birlikte yılda 560 bin ton olan üretim kapasitesine, 630 bin ton daha ekleyecek. Böylece üre gübresindeki pazar payımızı yüzde 15’ten yüzde 30’a çıkararak, yılda 500 milyon dolarlık ithalatı ikame etmiş olacak. Sadece üre tarafına değil, amonyak tesisi kapasitesine de yıllık 400 bin ton üretim daha ekleyeceğiz.”

YERLİ VE MİLLİ İMKANLARLA

Bir diğer hedeflerinin ise DAP gübresi üretmek olduğunu ifade eden Ünal, “Hem kendi ihtiyacımızı hem pazarın ihtiyacını karşılayacağımız hem de ihraç edebileceğimiz bu yatırımımızı da tamamlayıp 5 yıl içinde üretime başlamayı düşünüyoruz” dedi. Üretim aşamasında hammadde olarak kullandıkları ve ithal ettikleri ürünleri yerli ve milli kaynaklarla sentezlemek ve reçetelendirmek için çalışmalara devam ettiklerini belirten Ünal, “Bu tip projelerde kullanılan hammaddelerin yurt içinde üretilmesi ve dışa bağımlılığın azaltılması amaçlanıyor” değerlendirmesinde bulundu.

HATAY VE SAMSUN’DA KAPASİTE ARTIYOR

Gelecek yıl mart ayında Samsun’da yıllık 220 bin tonluk organomineral ve kompoze gübre fabrikalarının devreye gireceğini söyleyen Ünal, şunları söyledi: “Böylece 60 milyon dolarlık bir yatırımı tamamlamış olacağız. Hatay’da da 250 bin ton kapasiteli kompoze gübre tesisi için 60 milyon dolarlık bir yatırım söz konusu. İnşaata başladık. 2025’in ilk yarısında bu yatırımın bitmesini bekliyoruz. Şu an itibarıyla İGSAŞ’ın üretim kapasitesi 1.2 milyon ton. Samsun ve Hatay ile beraber 1.7 milyon tona çıkacak. Bu sayede ülkemizdeki gübre kurulu kapasiteleri içinde yüzde 16 olan payımızı yüzde 21’e çıkarmış olacağız. İGSAŞ olarak çok uzun yıllardır lojistik merkezi olarak var olduğumuz Hatay’da yeni yatırımımızla yaklaşık 100 aileye direkt katkı da sağlıyor olacağız.”

DEPOLAMA TESİSLERI DE STRATEJİK

İGSAŞ’ın bugün 750’den fazla çalışanıyla Kocaeli, Kütahya ve Antalya’daki tesislerinde üretim yaptığını belirten Ünal, “Bu tesislerin üretim kapasitesi 1.2 milyon ton. Üreyi, Kocaeli’deki tesislerimizde üretiyoruz. Ayrıca Türkiye’nin farklı bölgelerinde; İzmir Aliağa, Tekirdağ, İskenderun, Antalya, Samsun, Kütahya ve Kocaeli’de de çok büyük depoları ile yine Türk tarımına katkı sağlamaya devam ediyoruz” diye konuştu.

‘HASATFEST’ ATILIMIYLA TARIMDA DÖNÜŞÜME ÖNCÜLÜK

2024 yılında Türk tarımının büyümesi için Hasatfest adını verdikleri önemli bir projeye başlayacaklarını aktaran İlkay Ünal, “Türkiye’nin üç önemli ürününün hasadını yapacağız. Konya’da buğday, Mardin’de mısır, Tekirdağ’da ayçiçeği hasadı olacak. Bu festival kapsamında 8 ana başlık belirledik. Belki ilerleyen dönemde şeker pancarı, fındık ve çay gibi ürünlerin hasadını da dahil edebiliriz. Bununla birlikte çiftçinin farkındalığını artıracağız ve çiftçi eğitimlerini periyodik hale getireceğiz. Hasatfest’in ana amacı aslında çiftçi eğitimi ve tarımda dönüşümü sağlamak. Ekosistemin içindeki paydaşların tamamını bir araya getirmeye çalışan böyle bir festivale öncülük etme kararı aldık” ifadelerini kullandı.

SEBZELER İÇİN ÖZEL ÜRETİM

Hem kapasite artırımı hem de ürün gamı çeşitlendirmesi çalışmalarına aralıksız devam ettiklerini vurgulayan İlkay Ünal, şöyle konuştu: “Örneğin Antalya’da özellikle toz sıvı saf gruplar olarak adlandırılan klasik gübrelerin dışında çok daha küçük tonajı olan ama özellikle sera ve sebzecilikte yoğun kullanılan spesifik gübreler üretiyoruz. Bu tesisimizde kapasitemizi 2024 yılı içinde 80 bin tona çıkarma hedefimiz var. Kütahya ve Kocaeli tesislerimizde modernizasyon ve kapasite artırım ve yeni tesis yatırımları da yapıyoruz. Hem akıllı tarıma destek olmak hem de yeni ürünler geliştirmek için Kütahya’da Ar-Ge merkezi kurduk. Bu merkezde, ithal edilen gübreleri ikame eden gübreler geliştiriyoruz.”