Yılın son 3 ayında ne kadar kazanırım?

YILIN ŞAMPİYON ADAYI GRAM

Piyasalar yılın son düzlüğüne doğru yol alırken tasarruf sahipleri 2024’ü en iyi kazançla veya en az hasarla tamamlamanın hesaplarını yapıyor. Yılbaşında 7 bin 470 puan seviyesinde olan Borsa İstanbul yıl içinde 11 bin puanı aşarak rekor kırsa da sonrasında kâr satışlarıyla 8 bin puanlara kadar geriledi. BIST 100 endeksindeki son 9 aylık artış yaklaşık yüzde 32. Öte yandan gram altın yüzde 51’le yılın en çok kazandıranı olarak öne çıkıyor. Mevduat ve TL fon getirileri ortama yüzde 41’le altını takip ediyor.

ENFLASYONA GÖRE DURUM NASIL?

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı ilk 8 aylık enflasyon ise yüzde 31.94. Dokuzuncu aya (eylül) ilişkin rakamlar ekimin ilk haftasında açıklanacak. Eylül enflasyonu yüzde 2 civarı gelirse ilk 9 aylık enflasyonun da yüzde 34-35 bandında olacağı hesaplanıyor. Bu verilere bakarak altının şu anda açık ara reel getiri şampiyonu olduğunu söyleyebiliriz. Mevduatın bileşik getirisi de enflasyonun üzerinde. Yani en azından şimdilik paranın değeri korunmuş. Borsada ise hisselerin yarıdan fazlasının reel olarak getiri sağlamadığı görülüyor.

FAİZ İNDİRİMLERİ BELİRLEYİCİ

Peki yılın geri kalan 3 ayında hangi durumda, ne kadarlık bir gelir sağlanabilir? Öncelikle dünya merkez bankalarının faiz indirim döngüsüne girdiğini belirtmek gerekiyor. Eylül başında Avrupa Merkez Bankası (AMB), ardından Amerika Merkez Bankası (Fed) faiz indirmeye başladı. Yılın geri kalanında özellikle Fed cephesinde indirimlerin devamı bekleniyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ise faiz indirmede aceleci değil. Ancak bazı uzmanlar kasım, aralık gibi bir indirim öngörüyor. ‘İndirim ocak ya da şubatta başlar’ diyen de var.

TL FONLARLA GÜNLÜK SEYİR

Para piyasası TL fonları son dönemin en popüler yatırım enstrümanlarından biri. Likit olmaları yani hemen nakde çevrilebilir olmaları, ‘vade bozuldu’ endişesinin bulunmaması ve yüksek faiz bu fonları cazip kılıyor. TL fonların getirileri piyasaya göre günlük değişiyor. Şu sıralar ortalama günlük faiz yüzde 0.1250-0.1350 aralığında. 100 bin lirasını yüzde 0.1300 faizle, 92 gün dokunmamak üzere fona yatıranlar vade sonunda bileşik 11 bin 742 lira gelir elde eder. Bu, parasını yüzde 50 faizle mevduata bağlayanlardan fazla getiri elde etmek anlamına geliyor. Eğer günlük faiz ortalaması yüzde 0.1250 olursa 92 günlük getiri net 11 bin 265 lira olur. Yani yüzde 12.2’lik bir kazanç sağlanır.

YÜZDE 54’LERE ÇIKIYOR!

MEVDUAT HALEN YEŞİL IŞIK YAKIYOR

Gelinen noktada faizlerin bir süre sonra gevşeyeceğiyle ilgili beklentinin oluştuğu bir döneme girdik. Bu durum, bankaların mevduat faizlerini aşağı yönlü baskılamaya başladı bile. Ancak halen yüksek getiri potansiyeli devam ediyor. Bugün bankaların sunduğu 32 vadeli faizler yüzde 45’ten başlıyor ve yeni hesap açanlara özel ‘Hoş geldin’ adı altında yüzde 54’lere kadar çıkıyor. Ancak 32 gün ve 92 gün vadelerde ortalama basit faiz yüzde 46-51 aralığında bulunuyor. Yani bugün 100 bin lirayı 92 günlük vadeliye koyan yüzde 46 faizle net 10 bin 695 lira, yüzde 47 faizle 10 bin 928, yüzde 48 faizle 11 bin 462 lira, yüzde 49 faizle 11 bin 393 lira, yüzde 50 faizle 11 bin 625 lira net getiri sağlayacak. Pazarlıkla veya mobil kanallardan belli tutara kadar açılan hesaplarda 1-2 puan daha fazla faiz alınabiliyor. Bu noktada iyi araştırma ve sıkı pazarlık önemli.

VADESİ 32 GÜN MÜ 92 GÜN MÜ OLSUN?

Bu noktada iki kritere dikkat edilmeli. Birincisi bazı bankalar şu sıralar vade uzadıkça, (‘faizler bir süre inecek’ beklentisiyle) mevduat faizini aşağıda tutuyor. Dolayısıyla hesap iyi yapılmalı. Eğer bir banka 32 gün ve 92 gün vadeye aynı faizi sunuyorsa, para da acil lazım değilse uzun vade avantajlı olur. İkinci konu ise ‘bileşik getiri’. Yani her 32 günde bir faiz getirisi anaparaya eklenir ve mevduat faizi 3 ay içinde çok da gerilemezse bu durumda kısa vade avantajlı olabilir. 100 bin lira için örnek verelim ve her iki vade için de faizi yüzde 50 olarak baz alalım. Bu durumda 92 gün vadede getiri net 11 bin 625 lira (yüzde 11.6) olur.

HER AY DÜŞERSE KAÇ TL OLUR?

Yüzde 50 faizle aylık devreden hesap açarsak bileşik getiri 3 ayın sonunda 12 bin 100 lira (yüzde 12.1) olacaktır. Eğer mevduat faizi her ay düşüş eğiliminde olursa bileşik getiri de gerileyebilir. Örneğin; ilk 32 günlük vadeli faizi yüzde 50, ikinci 32 günlük faiz yüzde 45, üçüncü 32 günlük faiz yüzde 43 olursa 3 aylık kümülatif faiz getirisi yüzde 11.6’ya iner. Yani 100 bin liranın kazancı 11 bin 578 olur. Bu nedenle şu anda 3 ay vade için yüzde 50 ve üzeri yüksek faizi bulan fırsatı değerlendirebilir. Hatta acil nakde ihtiyacı olmayanlar 6 ay (182 gün vade) seçeneklerini gözden geçirebilir.

ALTINDA BU HESAP YAPILMALI!

92 gün vade için yaptığımız hesabı altın tahminleri üzerinden de yapalım. Evet, altın son dönemde rekor üstüne rekor kırıyor. Gram altın 3 bin lirayı da aştı. Yıl sonu tahmini 3 bin 300 ila 3 bin 750 lira arasında değişiyor. Öncelikle altın mevduat gibi risksiz bir yatırım aracı değil. Diğer yandan ons (31.1 gram) altın fiyatı dolar bazında zirvesinde (2 bin 670 dolar). Dolayısıyla global riskler ve faiz indirimleri altını desteklese de kâr satışlarının gelmesi olası. Bu nedenle yıl sonuna kadar altının sürekli artacağını beklemek yanıltabilir. Diyelim ki dolar/TL de destekledi ve gram 3 bin 500 lirayı test etti. Bu durumda şu anki seviyeye göre kazanç yüzde 16 civarı olur. Fon veya mevduatın risksiz yüzde 12’lik net getirisiyle fark yüzde 4. Eğer gram 3 bin 350 liraya çıkarsa faizle getirisi başa baş olacaktır. Hesap ve risk ortada. Son karar sizin. Sırf ‘güvenli liman’ mantığıyla hareket edip mevcut faiz kazancını kaçırmayın. Belki bu noktada ‘yatırım sepeti’ yapmak daha mantıklı olabilir. Sepetle en azından fırsat da kaçmaz, risk de azaltılmış olur.

YA DÖVİZ?

Yabancı yatırımcı bile yüksek faiz için Türkiye’ye gelirken döviz yatırımı şu aşamada tavsiye edilmiyor. Kaldı ki, Euro ve dolar bu yıl yatırımcısına enflasyon karşısında kaybettirdi. Dolarda yıl sonu beklentisi 35-37 lira aralığında. Bu, mevcut seviyeye göre yüzde 7-8 artışa işaret ediyor. Dövizde de bir atak beklentisi yokken ve mevduatta yüzde 12 civarı net getiri varken hesabı siz yapın.