3 MAYIS TÜRKÇÜLÜK GÜNÜ NEDİR, NASIL ORTAYA ÇIKMIŞTIR?
Türk milliyetçiliğinin önemli temsilcilerinden biri olan Ziya Gökalp için Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, “Bedenimin babası Ali Rıza Efendi hislerimin babası Namık Kemal, fikirlerimin babası Ziya Gökalp’tir” ifadelerini kullanmıştı.
Hüseyin Nihal Atsız ve Sabahattin Ali'nin 3 Mayıs 1944'te yargılanması ve ardından yaşanan olaylar nedeniyle 3 Mayıs, "Türkçülük Günü" olarak kutlanmaya başlandı.
7 Eylül 1944'ten 29 Mart 1945'e kadar Türk siyasetinin 23 önemli ismi Türkçülük-Turancılık suçlamasıyla yargılandı.
3 Mayıs Türkçülük Günü, “Ankara Nümayişi”ni anmak için ilk kez 3 Mayıs 1945’te Tophane Askerî hapishanesinde Zeki Velidi Togan, Nihal Atsız, Reha Oğuz Türkkan ve Nejdet Sançar tarafından kutlandı.
3 Mayıs, önemli bir siyasi an olarak kabul edilir, çünkü Türkçülük ve takipçileri daha önce yalnızca bilimsel ve edebi mecralarda duygu ve düşüncelerini ifade etmişlerdir. Fakat anma ile kendilerini birleşik bir "taraf" olarak sunmuşlar ve siyasi bir açıklama yapmışlardır.
Hüseyin Nihal Atsız da, "3 Mayıs Türkçülüğün tarihinde bir dönüm noktası oldu. O zamana kadar yalnız duygu ve düşünce olan, edebî ve ilmî sınırları pek aşmayan Türkçülük, 1944 yılının 3 Mayısı’nda birdenbire hareket oluverdi... Önümüzdeki yüzyılın tarafsız tarihçileri 3 Mayıs’ın bir dönüm noktası olduğunu elbette teslim edeceklerdir.” demiştir.