Giriş
93 yaşında ama gençlere taş çıkarıyor: Kışın kaşık kaşık yiyor, 15 tane kuralına aman dikkat! Bu kurallara uyan 100 yaşını görmeden ölmez
Kocaeli'de yaklaşık bir asrı geride bırakan 93 yaşındaki Ruhi Ayaz, sağlıklı yaşamın sırlarını anlattı. Peki, bir asır ömür sürmek için sırrı neydi? İşte yanıtı...
İHA'dan Osman Ayaydın - Ömer Faruk Kıyak'ın haberine göre Derince ilçesinde yaşayan 2 çocuk babası Ruhi Ayaz, hem fiziki görünümü hem de yaşam felsefesiyle çevresindekilerin büyük takdirini kazanıyor. 2008 yılında eşini kaybetmesine rağmen hayata dört elle sarılan Ayaz, tüm işlerini kendisi yaparak örnek bir yaşam sergiliyor. "Ruhi Dede" olarak tanınan Ayaz, sağlıklı yaşamın sırrını dengeli beslenme ve düzenli hareket olarak özetliyor.
"GÜNDE AZ 1 KİLOMETRE YÜRÜRÜM"
1950'li yıllarda İstanbul'da bir otelde çalıştığını anlatan Ayaz, "Orada yemeklerle ilgili çok şey öğrendim. Hayatımı sağlıklı yaşamın üzerinde şekillendirmeye çalıştım. İzmit'e döndüğümde her şeyime dikkat etmeye başladım. Her sabah 06.00'da uyanıyorum. Mutfağımda yemeklerimi yapıyorum. 08.00'de kahvaltı yapıyorum. Bazı sabahlar tek yumurta haşlıyor, yanına da 10 zeytin koyuyorum. Domates ve salatalıkla birlikte yerim. Sonra aşağı Tütünçiftliği'ne giderim orada çay içerim. Günde en az 1 kilometre yürürüm. Kış da olsa, yaz da olsa asla ihmal etmem, kesinlikle yürürüm. Kahvaltıdan önce çıkar dolaşırım, sonra gelir kahvaltımı yaparım. Yeme içme işlerine çok dikkat ederim. Her yerde her şeyi yemem. Az da olsa evde ne varsa kendim yapar onu yerim. Abur cubur yemem" dedi.
"YEMEK YAPMAYA ÜŞENMİYORUM"
Ruhi Ayaz, sebzeleri mevsiminde tüketmeye özen gösterdiğine dikkat çekerek, "Kışın ıspanak, lahana ve pırasa gibi yemekler tüketirim. Yazın yemeği biraz hafif yapmak gerekir çok salçalı, yağlı yenmez. Kışın eti de çok tüketmemek gerek. Haftada iki kere 100 gram yemek yeterli. Her etin ardından 50 gram da yoğurt yenir. Yoğurt çok tok tutar, sağlıklıdır. Et ve yoğurt 100 gramı geçmeyecek çünkü vücut fazlasını atar. Ben yemeğimi böyle yaparım. Bulgur pilavına da 50 gram sucuk atarım. Nohut yemeklerine de 50 gram pastırma atarım. Bunlar hem sağlıklıdır hem lezzet verir. Yemek yapmak bana zor gelmiyor ve üşenmiyorum. 75 yaşına kadar çalıştım. 'İş yorar, çok çalışılmaz' derler ancak öyle değil. Çalışmak insanı diri tutar. İşsiz adam yolsuz yordamsız olur" diye konuştu.
"AKŞAM 19.00'DAN SONRA YEMEK YEMEM"
Sağlıklı yaşam için akşam saat 19.00'dan sonra yemek yemediğini belirten Ayaz, "Fazla yemek baş ağrısı yapar. Mide belirli zaman boş kalmalı. Akşam 19.00'dan sonra yemek yemeyin, sabaha kadar aralıklarla su için. Su insanı dinç tutar. Sabah kahvaltıda da fazla yenmez, iki dilim ekmek de fazla. Hafif bir öğün geçirmek gerek. Benim için sağlıklı yaşamın sırrı bunlar. Haftada bir kez veya iki kez balık da yenmeli. Ben en fazla 10-15 tane yerim, fazlası zarar. Üstüne el yapımı sağlıklı helva da yenebilir. 'Sağlıklı yaşamak istiyorum' diyenler kendine bu şekilde iyi bakmalı, vücuduna faydalı hissettirmeli" ifadelerini kullandı.
SAĞLIKLI YAŞAM İÇİN NE TÜKETİLMELİ?
Sağlıklı yaşam için dengeli ve besleyici bir beslenme düzeni oluşturmak, fiziksel ve zihinsel sağlığımızı en üst düzeye çıkarmanın anahtarlarından biridir. İşte sağlıklı yaşam için tüketilmesi gereken bazı temel besin grupları!
SEBZELER VE MEYVELER
Sebzeler ve meyveler, vücudun ihtiyacı olan vitamin, mineral, lif ve antioksidanları sağlamak için önemlidir. Bu besinler, bağışıklık sistemini güçlendirir, sindirim sistemini düzenler ve cildin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Öneriler:
- Brokoli, ıspanak, lahana, havuç gibi koyu yeşil ve turuncu sebzeler.
- Yaban mersini, elma, nar, portakal gibi antioksidan açısından zengin meyveler.
TAM TAHILLAR
Beyaz ekmek ve işlenmiş tahıllardan kaçınıp, tam tahılları tercih etmek sindirim sistemini destekler ve uzun süre tokluk hissi sağlar. Tam tahıllar, vitamin, mineral ve lif bakımından zengindir ve kalp sağlığını korumada etkilidir.
Öneriler:
- Yulaf, esmer pirinç, kinoa, tam buğday ekmeği, arpa.
PROTEİN KAYNAKLARI
Kas yapımı ve onarımı için protein önemlidir. Sağlıklı protein kaynakları, hem bitkisel hem de hayvansal olabilir.
Öneriler:
- Tavuk, balık, yumurta gibi yağsız hayvansal proteinler.
- Nohut, mercimek, fasulye, tofu gibi bitkisel proteinler.
SAĞLIKLI YAĞLAR
Yağlar vücudun enerji ihtiyacını karşılamakla birlikte, beyin fonksiyonları ve hücre yapıları için de gereklidir. Ancak sağlıklı yağları tercih etmek önemlidir.
Öneriler:
- Zeytinyağı, avokado, fındık, ceviz ve badem gibi tekli doymamış ve çoklu doymamış yağlar.
- Omega-3 yağ asitleri içeren somon, sardalya gibi balıklar.
SÜT ÜRÜNLERİ VE ALTERNATİFLERİ
Süt ürünleri, kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum, protein ve vitamin D sağlar. Laktoz intoleransı olanlar için bitkisel alternatifler de bulunabilir.
Öneriler:
- Yoğurt, kefir, az yağlı süt ve peynir.
- Soya sütü, badem sütü gibi alternatifler.
SU VE SIVI TÜKETİMİNE DİKKAT
Yeterli su içmek, vücudun düzgün çalışması için kritik öneme sahiptir. Su, hücrelerin, organların ve dokuların düzgün çalışmasına yardımcı olur. Ayrıca sindirimi kolaylaştırır, cilt sağlığını destekler.
Öneriler:
- Günde en az 8 bardak su (yaklaşık 2 litre) içilmesi tavsiye edilir.
- Bitki çayları, şekersiz içecekler de sıvı ihtiyacını karşılamada yardımcı olabilir.
ŞEKER VE TUZ TÜKETİMİNDEN KAÇININ
Şeker ve tuz, aşırı tüketildiğinde sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yüzden bu maddeleri sınırlamak, sağlıklı yaşamın bir parçasıdır.
Öneriler:
- Şeker yerine doğal tatlandırıcılar kullanmak (örneğin stevia veya bal).
- Yüksek tuz içeren işlenmiş gıdalardan kaçınmak.
FERMENTE GIDALAR
Bağırsak sağlığını desteklemek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için probiyotiklerden zengin fermente gıdalar önemlidir.
Öneriler:
- Lahana turşusu, kimchi, miso çorbası, yoğurt.
Sağlıklı yaşam için doğru beslenme, sadece belli bir besin grubuna odaklanmaktan ziyade, farklı besin gruplarının dengeli bir şekilde tüketilmesini gerektirir. Vücuda gerekli olan besin maddelerinin her birini doğru miktarda almak, enerji seviyelerini artırır, hastalıklara karşı direnci güçlendirir ve genel sağlığı iyileştirir. Ayrıca düzenli fiziksel aktivite ve yeterli uyku ile sağlıklı yaşam tarzını desteklemek de oldukça önemlidir.