Ankara Ayaş’ta hasadı başladı! Dr. İbrahim Saraçoğlu’nun da önerdiği bu besin Osmanlı’da ilaç olarak kullanılıyormuş: Dünyanın en sağlıklı besini, yiyenin ömrüne ömür katıyor

Ankara’nın dut meyvesiyle ünlü Ayaş ilçesinde dut hasadı başladı. İlçedeki köy ve bağ evlerinde dut yetiştiren üreticiler, her yıl haziran ayında olgunlaşan dutları toplamak için zorlu mesai harcıyor. Sabah erken saatlerde dut bahçesine gelen üreticiler, dutları olgunlaşma sürecine göre hasat ediyor. Ayrıca sıcak havalarda toplanması daha da güçleşen dutların sabah güneşin doğmasıyla beraber toplanması da büyük önem taşıyor. İşte tüm detaylar… Ayaş ilçesine bağlı ılıca köyünde yaşayan Ersin Kaya, 20 yıllık dut bahçesinin hasat sürecini İHA muhabirine anlattı. Dut mevsimi haziranın ilk haftasında başladığını söyleyen Kaya, “Haziranın ilk haftası gün ışıması saat 04.30 05.00 arası olduğu için gün ışıyınca başlayabiliyoruz. Saat 08.00’de de dutları teslim etmemiz gerekiyor. Çünkü o dutlar Ankara’ya götürülüp pazarda yer bulacağı için vaktimiz çok dar. Hızlı bir şekilde 2 ile 2 buçuk saat içerisinde toplamayı gerçekleştiriyoruz” diye konuştu. Dutları toplarken ağaçların altına file serdiklerini ve bu sayede daha kolay bir hasat gerçekleştirdiklerini ifade eden Kaya, “Daha önce yere çarşaflar seriyorduk. Tabii dut yapacağımız zaman seriyordu o çarşafları. Fakat gece rüzgar estiği zaman dutlarımız boşa gidiyordu çünkü çarşaf olmuyordu. Ayrıca yağmur yağdığı zaman da çarşaflarla dut yapamıyorduk. Dutçular dut almadan gidiyordu. Şimdi bu sistemi kurunca hem dutlar toprağa değmiyor, çamur olmuyor, toz kapmıyor hem de akşam rüzgarlardan dolayı hiçbir ziyan olmuyor dutlarımızı sabah topluyoruz” açıklamasında bulundu. Kaya dut meyvesinin ağaçta aynı anda olgunlaşmadığını dile getirerek, “Dut bir gün durup bir gün olgunlaşan bir ürün. Dut çok çabuk olgunlaştığı için 2 gün beklersek erginleşir. Biz de bu yüzden bahçemizi ikiye bölüyoruz. Bir gün bir tarafı, öbür gün diğer tarafı hasat edip toplamayı bitiriyoruz” şeklinde konuştu. Dut meyvesinin organik bir ürün olduğunun da altını çizen Kaya, “Dut gübre ve ilaç istemez. Gönül rahatlığıyla tüketilebilir bir ürün. Biz de tut yetiştirmeye kışın ağaçları sulamakla başlıyoruz. Çünkü suyu çok seven bir ürün. Kışın suluyoruz, baharda yaprakları açmadan budamasını ve çapasını yapıyoruz. Tabii tekrardan sulama işlemi de devam ediyor. Haziranın 1’ine kadar bu işlem devam ediyor. Olgunlaştıktan sonra da çapa işlemini bırakıyoruz zaten” dedi. Bir diğer dut üreticisi Uğur Güneş ise senelerdir dut üretimiyle uğraştıklarını belirterek, dut hasadında yaşanılan zorluklara değindi. Güneş, “Elemansız, destek eleman olmadan bu işler olmuyor. Toplayıcı olması lazım, çırpıcı olması lazım. Dut işi dışardan göründüğü gibi kolay bir iş değil. Biz zaten sistemli bir şekilde dut üretiyoruz fakat biz öncelikle kooperatif istiyoruz Ayaş’ta. Kooperatif kurulsun ve Ayaş’ın bütün bağcıları oraya dutlarını versin, Ankara’dan veya çevre illerden gelen alıcılar da dutları o kooperatiften alsın. Dut yeri geldiği zaman çok fazla çıkar. Havaların sıcak olduğu zamanlarda 20 kilo dut çıkan ağaçtan 100 kilo dut çıkabilir. O fazlalıkları da kurutma yapabilir, pekmez yapabilir, pestil yapabilir ve bu konularda da satış noktası olsa biz buradaki bu sorunlar çözebiliriz” ifadelerini kullandı. Dut meyvesi, besin değeri yüksek bir meyve olarak biliniyor. Özellikle C vitamini, K vitamini, demir, potasyum, kalsiyum ve lif açısından zengin. Bu besinler, insan sağlığı için birçok önemli rol oynuyor. C vitamini bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olurken K vitamini kan pıhtılaşmasını düzenliyor. Potasyum sinir ve kas fonksiyonları için önemli. Demir ise vücutta oksijen taşınmasında görev alıyor. Dut meyvesinin sağlık üzerindeki faydaları arasında en bilineni antioksidan özellikleri taşıması oluyor. Antioksidanlar, vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını azaltıyor. Böylece çeşitli hastalıkların önlenmesine yardımcı oluyor. Özellikle siyah dut meyvesi, diğer türlerine göre daha yüksek antioksidan içeriğine sahip. Dut, aynı zamanda sindirim sağlığına da katkıda bulunuyor. Lif açısından zengin olması sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı oluyor ve kabızlık gibi sorunları önlüyor. Sindirim enzimlerini destekleyerek besinlerin daha iyi sindirilmesini sağlıyor. Kilo kontrolü ve kalp sağlığı açısından da dutun faydaları önemli. Lif içeriği tokluk hissi sağlayarak aşırı yeme eğilimini azaltıyor ve dolayısıyla kilo kontrolüne yardımcı oluyor. Düzenli dut tüketimi kolesterol seviyelerini dengeliyor ve kalp-damar sağlığını koruyor. Dutun başka bir önemli faydası da cilt sağlığına katkıda bulunması. Antioksidanlar ve diğer besinler; cildin genç ve sağlıklı kalmasına destek oluyor. Kırışıklıkları azaltıyor ve cilt tonunu eşitliyor. Dut yaprakları da sağlık açısından önemli faydalar sağlıyor. Dut yaprakları, çayı olarak tüketildiği zaman kan şekeri düzeylerini dengelemeye yardımcı oluyor. Böylece diyabet yönetimine katkıda bulunuyor. Anti inflamatuar özellikleri sayesinde iltihaplanmayı azaltıyor ve genel olarak vücut sağlığını destekliyor. Eğer dut kurusu kürünü kandaki iltihaba karşı hazırlayarak kullanmak amaçlanıyor ise kür 25 gün boyunca uygulanmalıdır.Bu kür, yaklaşık yarım litre kadar kaynayan suyun içine bir avuç kadar kuru beyaz dut atılarak hazırlanabilir. Yaklaşık olarak 6 dakika boyunca kaynatılan kuru dutlar, ocaktan alınmasının ardından süzülür ve yarısı sabahları kahvaltı öncesinde aç karna, diğer yarısı ise akşam yemekleri öncesinde yine aç karna olacak şekilde tüketilir.Eğer dut kurusu kürünü egzamaya karşı hazırlayarak kullanmak amaçlanıyor ise, yaklaşık olarak yarım litre su içerisine yine yaklaşık olarak 2 avuç beyaz dut kurusu atılarak kaynatılır. Yaklaşık olarak 6 dakika boyunca kaynatılan kuru dutlar, ocaktan alınmasının ardından soğumaya bırakılır. Elleri yakmayacak bir ısıya gelen dut kurusu kürünün içine eller sokulur ve 10 dakika kadar bekletilir. Eller suyun içinden çıkarıldıktan sonra da en az bir saat boyunca yıkanmadan beklenir. Bu kür haftada en azından 3 defa uygulanarak egzama tedavisinde gözle görülür anlamda bir sonuca ulaşılabilir. Dut kutusu kürü eğer egzama tedavisi amacıyla hazırlandıysa, hazırlanan su dökülmemelidir. Daha sonra tekrardan el ısısına uygun olan, eli yakmayacak bir sıcaklığa gelene kadar ısıtılarak yeniden kullanılabilir. Ancak besin olarak tüketilecek olan dut kurusu kürü ise her defasında kür yeniden hazırlanmalıdır. Kür tüketileceği zaman günlük olarak hazırlanarak tüketilmelidir. Eğer dut kurusu kürünü saç dökülmesine karşı hazırlayarak kullanmak amaçlanıyor ise, yaklaşık olarak yarım litre su içerisine yine yaklaşık olarak bir avuç beyaz dut kurusu atılarak kaynatılır. Yaklaşık olarak 6 dakika boyunca kaynatılan kuru dutlar, ocaktan alınmasının ardından soğumaya bırakılır.Soğuyan dut kurusu bir şişeye konularak saçlara sıkılır. Bu işlem sonrasında yaklaşık yarım saat beklenmesinin ardından saçlar yıkanmalıdır. Bu işlem de haftada iki sefer uygulanarak saç dökülmelerinde azalma olması sağlanabilir.