Anneler, Bağkur'lu esnaf ve prim eksiği olanlar dikkat!

EYT düzenlemesi hayata geçti. Prim eksiği olanlar doğum, askerlik ve yurt dışı borçlanmasıyla eksik günlerini tamamlayabilecek. POSTA yazarı Ekrem Sarısu emeklilikle ilgili merak edilen soruları yanıtladı. Staj sonrasındaki doğum borçlanılabilir mi, Doğum borçlanması sigorta başlangıcını öne çeker mi? gibi sorulara yanıt verdi.

BAĞKUR BORCUMU ÖDERSEM EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: 1970 doğumluyum. Sigortalı işe girişim 1994, sonrası Bağkur olmak üzere toplam 2150 gün primim var. Bağkur’a yaklaşık 8 yıl borcum var. Ödeme yapsam emekli olabilir miyim? kSatı TİFTİK

Cevap: Bağkur’da yaş haddinden emekli olmak için; 5400 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 8 yıl olan prim borcunuzu ödedikten sonra ayrıca 370 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5400 güne tamamlarsanız 2026’da 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

STAJ SONRASINDAKİ DOĞUM BORÇLANILABİLİR Mİ?
SORU: 12 Nisan 1977 doğumluyum. 1993’te staj sigortam var. İlk uzun vadeli sigorta kollarına prim başlangıcım 5 Temmuz 2001 olup 7200 gün prim ödemem var. 3 Ocak 1998’de doğum yaptım. Doğum borçlanması yapıp işe giriş tarihimi Temmuz 1999’ye çekerek EYT kapsamına girmek için SGK’ya verdiğim dilekçeye olumsuz yanıt aldım. Stajda kısa vadeli prim ödenmesi zorunluluğu olduğu cevabını aldım. Benim şartlarıma göre emekliliği hak ettiğim duyumlar alıyorum ama SGK’da genelgeye göre pürüz çıkıyor. Benim durumumda emekli olunur mu? Ebru GÖKŞEN

CEVAP: SGK’nın sorunuza verdiği cevap, stajda kısa vadeli sigorta kollarına (sağlık, iş kazası, meslek hastalığı ve analık sigortaları) prim ödendiği, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden sigorta başlangıcı sayılmadığı hususudur. Doğum borçlanması yapıp yapamayacağınıza dair cevap vermedikleri anlaşılıyor.
Sigorta başlangıç tarihinden önce yapılan doğumlar borçlanılamıyor. Ancak bu kuralın tek istisnasını, sigorta başlangıç tarihinden önce olmakla birlikte staj sigortasından sonra yapılan doğumlar oluşturuyor. Yani staj sigortasından sonraki doğumlar borçlanılabiliyor. Dolayısıyla 1998’deki doğumunuzu borçlanarak iki yıl kazanabilirsiniz. Doğum borçlanması yaptığınızda sigorta başlangıç tarihiniz iki yıl geri gelerek 5 Temmuz 1999 olur.
Bu tarihe göre hem EYT kapsamına girer, hem de emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim şartlarıyla emekli olacaksınız. Süre ve prim şartını da sağladığınızdan doğum borçlanma bedelini ödediğiniz tarih itibariyle emekli olabilirsiniz.

PRİMİNİZİ 3600 GÜNE TAMAMLAMALISINIZ
Soru: 1963 doğumluyum. 1994’te maliye kaydım var. 1985 sigorta girişimle 55 gün, 1 Ekim 2008 Bağkur girişimle de 950 prim ödedim. 2012-2014 ve 2018-2019 arasında 1000 gün sigortalı görünüyorum. Bağkur’a prim borcum var. Geçen yıl ihya yaptırdım ama ödemedim. Emeklilik için ne yapmalıyım? Sadık ÇALIŞIR

Cevap: SSK’da emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Verdiğiniz bilgilere göre 1055 gün SSK’ya 950 gün de Bağkur’a prim ödemeniz var. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Muhtemelen 18 ay (540 gün) askerlik yaptınız. Askerlik sürenizi borçlanıp ayrıca da sigortalı bir işte çalışmanızla 1055 gün prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayınca SSK’dan emekli olabilirsiniz.

EYT YASASI KAPSAMDASINIZ ANCAK AVANTAJINIZ YOK
SORU: 49 yaşındayım. 18 Ağustos 1993’te sigortalı oldum ve 10 gün prim ödedim. Şu an 3950 gün prim ödemem bulunuyor. EYT kapsamına giriyor muyum? Ve nasıl emekli olurum? Askerlik borçlanması yapsam faydası olur mu? Alaattin AY

CEVAP: Sorunuza göre 1974 doğumlu olmalısınız. Dolayısıyla askerliğinizi de sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptınız. Bu durumda askerlik borçlanması prim gün sayınızı artırır. Ancak emekli olma şartlarınızı değiştirmez. İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar EYT kapsamındalar. Siz de EYT kapsamındasınız. Ancak primi tamamlayacağınız tarihe kadar yaşı da tamamlamış olacağınızdan, EYT kapsamında olmanızın sağladığı bir avantaj yok.
Çünkü EYT yaşı kaldırdı. Primde indirime gitmedi. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizi (18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, ayrıca 1185 gün de prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız mümkün.

2024’TE EMEKLİSİNİZ
Soru: 1966 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1986 olup 3600 günü doldurdum. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Rukiye KARABAY
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim şartını sağladığınızdan, 2024’te 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.