Giriş
Aydın'dan dünyaya kilo kilo satılıyor! Magnezyum, çinko ve demir zengini, bağırsakları motor gibi çalıştırıyor! Doğal şeker ilacıymış
Türkiye'de özenle hazırlanan pek çok yöresel lezzetimiz bulunuyor. Bazı lezzetlerimiz var ki dünya çapında ünlenmiş durumda. Özellikle bir tanesi Aydın Nazilli'de 67 yıldır üretiliyor, salkımlar hâlinde özenle hazırlanıyor, içine girdiği yemeği anında şifa ambarına çeviriyor! İşte faydaları say say bitmeyen, Aydın'dan dünyaya kilo kilo satılan o mucize besin ve faydaları...
Nazilli'nin Yıldıztepe Mahallesi'nde doğal hava sirkülasyonu sayesinde kurutmanın en doğru şeklide gerçekleştirebildiği sadece 400 metre genişlik ve 5 kilometrelik uzunluktaki alanda sebzeleri kurutarak 2 binden fazla kişiye iş imkanı sağlayan Karaefe ailesi, her geçen yıl ihracat yaptığı ülke sayısını artırıyor.
İHA'nın haberine göre ailenin ihracat kapısını aralayan 3. kuşaktan Abdullah ve Turgay Karaefe kardeşler, büyüklerinin kuru patlıcan oyarak başlattığı işi daha da geliştirerek dolmalık biber, kızartmalık biber, domates, fasulye, bamya gibi çeşitlerle zenginleştirdi. Tüm dünyanın beğenerek sofralarına dahil ettiği bu lezzet sayesinde Nazilli'ye de büyük ekonomik katkı sağlayan Karaefe ailesi, “Nazilli'mizin doğal lezzetleri kutuplar hariç dünyanın her ülkesindeki sofralara giriyor” dedi.
'KURUTTUĞUMUZ HER ŞEYİ DÜNYAYA TANITTIK'
2. kuşaktan Nurten Karadefe, babaları Abdullah Karafe'den devraldıkları patlıcan işini çocukları Turgay ve Abdullah'ın büyüttüğünü ifade ederek, “Şu anda 4. kuşak olarak patlıcan kurutma işi yapmaktayız. Kuruttuğumuz her şeyi dünyaya tanıttık. İhracatımızı da yapıyoruz. Afiyetle herkes de yiyor” dedi.
'MAHALLEMİZ PATLICAN VADİSİ'
Dedeleri Abdullah Gandak'ın 1958 yılında patlıcan oymacılığı ve kurutma işine başladığını ifade eden Turgay Karaefe, “Rahmetli dedemiz Abdullah Gandak, ürettiği patlıcanları pazarlara götürüp satamadığında kurutma yöntemini bulmuş. Babam Turgut Karaefe patlıcan kurutma işini büyütmüş. Bizler de ağabeyim Abdullah Karaefe ile ilk olarak Almanya ile başladığımız ihracat işini hem kurutulmuş ürün çeşitliliğini hem de üretimi artırarak her geçen yılda kutuplar hariç dünyanın 7 kıtasına ulaştırdık. Deyim yerindeyse Amerika'nın dünyaca ünlü Silikon Vadisi varsa Türkiye'nin de patlıcan vadisi var artık. Biz Allah nasip ederse bu yöresel lezzeti dördüncü kuşağımız ile dünyaya tanıtmaya devam edeceğiz. Sezonda genel olarak 15 bin ton yaş sebzeyi kurutuyoruz. Ama ana ürünümüz dolmalık patlıcandır. Bu lezzet daha önceleri Osmanlı sofralarındaydı. Şimdi de Karaefe Ailesi olarak tüm dünyaya biz gönderiyoruz” dedi.
KURU PATLICANLA BAŞLADI, ÇEŞİTLER ARTTI
67 yıl önce sadece kuru patlıcan işi yaptıklarını ancak son 20 yılda bu çeşitliliğin arttığını ifade eden Karaefe, “Kurutmalık olarak bizim ağırlıklı olarak patlıcan kurumuz var. Onun dışında dolmalık biber, kızartmalık biber, domates, fasulye, bamya gibi çeşitlerimiz mevcut. Bu ürünlerin tercih edilmesinin sırrı tamamen her şeyin doğal olması. Hiçbir katkı maddesi yoktur. Evde kullandığımız içme suyundan ürünlerimizi yıkarız. Sonrasında suyun içinde 45 dakika bekletiriz. Beklettikten sonra da güneşe serilir. 1-2 gün sonra da güneşin durumuna göre kaldırılıp paketlenir” dedi.
'HEM İSTİHDAM HEM DE TANITIM SAĞLIYORUZ'
Özel bir hava koridoru sayesinde doğal kurutma yaptıklarını ifade eden Abdullah Karaefe, “Burada dedelerimizden gelen dört kuşaktır bir meslek oldu. 2-3 binden fazla mahalleliye ekmek kapısı olan bizim bu kurutma yöntemimiz tamamen eskilere dayanıyor ve ürünlerimizde hiçbir katkı maddesi bulunmuyor. Mahallemizin güzelliği ve hava koridoru sayesinden kuruttuğumuz ürünler dünyanın dört bir yanına gidiyor. Nazillimiz başta olmak üzere ülkemize hem istihdam hem de tanıtım sağlıyoruz. İşimize de büyük bir aşk ve şevkle devam ediyoruz” dedi.
KURUTMA PATLICANIN FAYDALARI NELERDİR?
Kurutma sebzeler, köylerimizde her yıl özenle hazırlanarak dünyanın farklı pek çok köşesine satılır. Patlıcan, biber gibi sebzelerin güneş altında özenle ve bin bir zahmetle kurutularak iplikler hâlinde satıldığı ve çeşitli tariflerde kullanıldığı görülebilir. Özellikle kurutulmuş patlıcan hem leziz hem de şifalı yöresel lezzetlerin başında yer almaktadır.
Patlıcan, Türk mutfağında sıkça kullanılan ve sevilen bir sebzedir. Özellikle yaz mevsiminde taze olarak tüketilen patlıcan, kış mevsiminde de kuru haliyle birçok yemeğin ana malzemesi olur. Kuru patlıcan, hem lezzetli hem de besleyici özellikleriyle dikkat çeker. İşte kuru patlıcanın başlıca faydaları! www.posta.com.tr
YÜKSEK BESİN DEĞERİNE SAHİP
Her yıl köylerde tonlarca patlıcanın kurutulması ile elde edilen kuru patlıcanlar, vitaminler, mineraller ve lif açısından oldukça zengindir. A, B1, B2, B6, C ve K vitaminleri ile potasyum, magnezyum, çinko, bakır ve demir gibi önemli mineralleri içerir. Bu besinler, vücudun günlük ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olur.
ZENGİN BİR ANTİOKSİDAN KAYNAĞI
Kuru patlıcan, antioksidanlar bakımından zengin bir sebzedir. Antioksidanlar, serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını önler ve vücudu kanser gibi kronik hastalıklardan korur. Yaşlanma sürecini yavaşlatır ve cilt sağlığını destekler.
SİNDİRİM SAĞLIĞI DESTEKÇİSİ, KABIZLIĞI ÖNLER
Yüksek lif içeriği sayesinde sindirim sistemi sağlığını destekler. Lif, bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlığı önler ve sindirimi kolaylaştırır. Bağırsak florasını dengeleyerek sağlıklı bir sindirim sistemi sağlar.
KALBİ KORUYUP HİPERTANSİYONU ÖNLER
Bu mucizelerle dolu olan besin potasyum ve magnezyum içeriği sayesinde kalp sağlığını korur. Potasyum, kan basıncını düzenleyerek hipertansiyonu önler. Lif içeriği kolesterol seviyelerinin düşmesine yardımcı olur, bu da kalp hastalıkları riskini azaltır.
KAN ŞEKERİNİ DENGELER
Kuru patlıcan, düşük glisemik indekse sahip bir besindir, bu da kan şekerinin yavaş yükselmesini sağlar. Lif içeriği sayesinde insülin duyarlılığını artırır ve diyabet riskini azaltır. Diyabet hastaları için de uygun bir besin kaynağıdır.
KEMİKLERİ BETON GİBİ SAĞLAMLAŞTIRIR
Kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyum, magnezyum ve K vitamini gibi mineralleri içerir. Düzenli olarak tüketildiğinde, kemik yoğunluğunu artırır ve osteoporoz riskini azaltır. Fosfor içeriği kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİR
Kuru patlıcan, bağışıklık sistemini güçlendiren vitaminler ve mineraller açısından zengindir. Özellikle C vitamini ve antioksidanlar, vücudun enfeksiyonlara karşı direncini artırır ve hastalıklara karşı koruma sağlar.
KİLO KONTROLÜNE YARDIMCIDIR
Düşük kalorili ve yüksek lif içeriği sayesinde kilo kontrolüne yardımcı olabilir. Lif, tokluk hissini artırarak aşırı yeme isteğini azaltır. Doğal yapısıyla sağlıklı bir atıştırmalık seçeneği sunar.
Kuru patlıcan, sağlık açısından birçok fayda sağlayan besleyici bir sebzedir. Yüksek vitamin, mineral ve lif içeriği sayesinde genel sağlığı destekler ve çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlar. Kuru patlıcanı, yemeklerinizde ve salatalarınızda kullanarak bu faydalarından yararlanabilirsiniz. Sağlıklı bir yaşam için kuru patlıcanı diyetinize eklemeyi düşünebilirsiniz.
LEZİZ KURU PATLICAN DOLMASI TARİFİ
Kuru patlıcan dolması, özellikle Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Hem besleyici hem de lezzetli olan bu dolma, özenle hazırlanan iç harcı ve kuru patlıcanın kendine has aroması ile sofralarımızı şenlendirir. İşte adım adım kuru patlıcan dolması tarifi:
Malzemeleri
Dolma için
- 25-30 adet kuru patlıcan
- 2 su bardağı pirinç
- 2 adet büyük boy soğan
- 3-4 diş sarımsak
- 1 çay bardağı zeytinyağı
- 2 yemek kaşığı domates salçası
- 1 yemek kaşığı biber salçası
- 1 su bardağı doğranmış domates (konserve de olabilir)
- 1 tatlı kaşığı tuz
- 1 tatlı kaşığı karabiber
- 1 tatlı kaşığı kuru nane
- 1 tatlı kaşığı pul biber
- 1 çay bardağı ince doğranmış maydanoz
- 1 çay bardağı ince doğranmış taze nane
- 1 çay bardağı ince doğranmış dereotu
- 1 yemek kaşığı limon suyu
- 1 yemek kaşığı nar ekşisi
Sosu için
- 2 yemek kaşığı domates salçası
- 1 yemek kaşığı biber salçası
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 tatlı kaşığı tuz
- 1 çay kaşığı karabiber
- 1-2 su bardağı sıcak su
YAPILIŞI
- Kuru patlıcanları geniş bir tencereye koyun ve üzerini geçecek kadar su ekleyin. Patlıcanları yumuşayana kadar, yaklaşık 10-15 dakika kaynatın. Ardından süzgeçten geçirip soğuk su ile durulayın ve süzülmeye bırakın.
- Soğanları ve sarımsakları ince ince doğrayın. Zeytinyağını geniş bir tavada ısıtın ve soğanları pembeleşene kadar kavurun.
- Ardından sarımsakları ekleyip birkaç dakika daha kavurun. Domates salçası ve biber salçasını ekleyip karıştırın.
- Pirinci ekleyin ve kavurmaya devam edin. Doğranmış domates, tuz, karabiber, kuru nane ve pul biberi ekleyin. İç harcı birkaç dakika daha karıştırarak pişirin. Ocağı kapatın ve doğranmış maydanoz, taze nane, dereotu, limon suyu ve nar ekşisini ekleyip karıştırın.
- Hazırladığınız iç harcı, kuru patlıcanların içine doldurun.
Patlıcanları çok sıkı doldurmamaya özen gösterin, çünkü pirinç pişerken şişecektir. Doldurduğunuz patlıcanları, ağız kısımları yukarı gelecek şekilde tencereye dizin. - Domates salçası, biber salçası, zeytinyağı, tuz ve karabiberi bir kapta karıştırın. Üzerine 1-2 su bardağı sıcak su ekleyip iyice karıştırın.
- Hazırladığınız sosu dolmaların üzerine dökün. Dolmaların üzerini bir tabakla kapatın, bu şekilde dolmalar pişerken dağılmadan yerinde kalacaktır. Tencerenin kapağını kapatın ve kısık ateşte yaklaşık 30-40 dakika, pirinçler ve patlıcanlar yumuşayana kadar pişirin.
- Kuru patlıcan dolmalarını tencerede bir süre dinlendirdikten sonra servis tabağına alın. Limon dilimleri ve yoğurt ile servis edebilirsiniz.