Giriş
Bardak bardak içiyoruz ama pul pul döküntüye ve kaşıntıya neden oluyor!
Son zamanların en çok görülen deri hastalıklarından birisi olan egzama, yenidoğan ya da bebeklik çağından itibaren başlayıp hayatımız boyunca yaşam kalitemizi düşürebiliyor. Egzamanın yarattığı rahatsızlık ve problemleri azaltmak için uygulanacak yöntemleri Dermatoloji Uzmanı Dr. Derya Can anlattı.
Büşra Eracun Akkaya / Posta.com.tr | İlk başta ufak kızarıklıklar halinde görülen fakat zamanla cilt yüzeyinde yayılmacı özellikler gösteren ve kabuk bağlayan egzama, vücudun herhangi bir bölümünde çıkabiliyor. Özellikle cildin dirsek gibi en fazla kurumaya eğilimli veya suyla daha fazla sık temas eden el gibi bölgelerinde çıkabiliyor. Egzama yüzde, saçlı deride, bacaklarda, dirseklerde, diz arkalarında ve kalça gibi bölgelerde görülürken, birçok hastanın el bölgesinde gözlemleniyor. Egzama gelişmiş ülkelerde bile görülebilen bir deri hastalığı. Aslen derinin bir reaksiyonu. Bulaşıcı bir hastalık olmayan egzama hakkında Dermatoloji Uzmanı Dr. Derya Can ile görüştük.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Derya Can sözlerine öncelikle egzamanın görülme oranları ve egzamanın oluşma nedenleri hakkında bilgi vererek başladı.
Atopik egzama (dermatit); Gelişmiş ülkelerdeki çocukların %20 sinde görülür. Derinin bağışıklık sisteminin gösterdiği aşırı bir reaksiyondur. Derinin koruyucu bariyer özelliğinin bozulması ile yangı ve artmış alerjik bir yanıt oluşur. Bulaşıcı değildir. Deri kuruluğu, döküntü ve kaşıntıyla kendini gösteren, zaman zaman alevlenmelerle ve düzelmelerle seyreder.
EGZAMANIN EN ÇOK GÖRÜLDÜĞÜ YAŞ ARALIĞI
Egzamanın belli bir yaştan sonra geçme ihtimali olduğunu belirten Dr. Derya Can, egzamanın ilk olarak görülmeye başladığı yaşları ve devamında egzamayayla birlikte görülebilen diğer hastalıklar hakkında bilgi verdi.
Hastaların %90’ından fazlasında 5 yaştan önce hastalık başlar. Hatta %65 inde 18 aylık olana kadar belirtiler başlar. Hastaların %75inden fazlasında ailede atopi öyküsü (alerjik rinit, astım, dermatit) vardır. Atopik dermatitli çocukların ilerleyen zamanlarda %30 unda astım, %75 inde saman nezlesi ortaya çıkar. Çocukların %70’inde ergenlik dönemine gelindiğinde kendiliğinden kaybolur. Atopik egzama genetik geçişli ama çevresel tetikleyici faktörlerin de rol oynadığı bir hastalıktır.
"EGZAMANIN KUŞAKTAN KUŞAĞA DÜZENLİ BİR GEÇİŞİ YOKTUR"
ATOPİK EGZAMA BULGULARI
Kuru, kızarık, kabuklu, kaşıntılı deri olabileceği gibi iltihap kapıp sulu yaralara da neden olabilir. Kaşıntı en önemli problemdir. Çünkü kaşıntı hem yaraların mikrop kapmasına neden olur hem de gece uykularını bölerek vücut direncini düşürür. Bu da hastalığı daha da alevlendirir. Üstelik kaşıma cildi kurutur ve her kaşıntı yeni bir kaşıntının başlangıcıdır.
Atopik egzamayı alevlendiren nedenleri sorduğumuz Dermatoloji Uzmanı Dr. Derya Can, özellikle uzun süreli ve sıcak banyo gibi uygulamaların, egzamalı deri bölgesini kaşımanın, terleme (bölgenin ıslak kalması) gibi nedenlerin egzamayı alevlendiren nedenler arasında olduğunu belirtti. Bunun dışında egzama ev ve toz akarlarından, özellikle bahar aylarında artan bitki polenlerinden ve hayvan tüyleri gibi nedenlerden de alevlenebiliyor.
ATOPİK EGZAMAYI ALEVLENDİREN NEDENLER:
- Deri kuruluğunun artması (uzun süreli ve sıcak banyo gibi nedenler)
- Kaşıma
- Bakteri ve virüslerle oluşan enfeksiyonlar
- Emosyonel stres
- Terleme, ısı ve iklim değişiklikleri
- Deterjanlar, renk ve koku maddesi içeren tüm temizleyiciler, sabunlar
- Yünlü kıyafetler, örtüler, kimyasal boyalar, kullanılmış giysiler
- Ev ve toz akarları ve bitki polenleri, hayvan tüyleri
- Sigara dumanı
- Yumurta, süt, fıstık, soya fasulyesi, balık, buğday allerjisi, uzun ömürlü olan, katkı maddesi veya boya maddesi içeren gıdalar,
EGZAMAYA KARŞI NASIL ÖNLEM ALABİLİRİZ?
Dr. Derya Can, egzamaya karşı alınabilecek önlemleri sıralarken, öncelikle derinin sürekli uygun bir nemlendirici ile kurumasının engellenmesi gerektiğini belirtiyor. Cilde temas eden kıyafetlerin de egzama önlemleri arasında önemli bir yeri var. Egzama olan kişinin doğal ve yumuşak kumaşlar kullanılması tavsiye ediliyor. Aynı zamanda iç çamaşırı gibi cilde doğrudan temas eden kıyafetlerin renksiz olması gerekiyor. Tüylü, polar gibi giysilerin kullanılması ise hiç önerilmiyor. Egzamanın tedavisinde çamaşırları nasıl, ne ile yıkadığınız bile önemli.
ALINABİLECEK ÖNLEMLER:
Nemlendirme: Günde 2 kez ve banyolardan sonra sürekli deriyi nemlendirerek cildi güçlendirmek en önemli önlemdir.
Kıyafetler: Pamuklu ve yumuşak dokulu olmalı. İç çamaşırlar renksiz olmalı. Tüylü, yünlü ve polar giysiler kullanılmamalı. Kıyafetler mümkünse beyaz sabun tozu ile yıkanmalı, ek bir durulama tercih edilmeli.
Banyo: Suyu ılık olmalı, kese, lif kullanılmamalı. Sabun yerine nemlendirici özellikte şampuanlar tercih edilmeli.
Gıdalar: Baharatlı, renkli ve paketli gıdaların tümünden uzak durulmalı
Oda: Halı, battaniye, dantel, süs eşyası, açık kitap dolapları, tüylü oyuncalar, hayvan olmamalı
Hijyen: Tırnaklar kısa kesilmeli, eller çok iyi yıkanmalı.
EGZAMA TEDAVİSİ
Egzamanın tek bir ilacı yok. Egzamanın tedavisinde cilde sürülerek uygulanan nemlendiricilerin, egzamaya özel kremlerin ve kaşıntı önleyici ilaçların büyük yeri var. Ancak egzama sorunu olan kişilerin nemlendirici kullanırken bile içeriğine dikkat etmesi gerekiyor, çünkü bazı nemlendiriciler egzamaya iyi gelecek yerde, egzamanın artmasına neden olabiliyor. Bu nedenle kişinin nemlendirici seçerken mutlaka cilt problemi hakkında bilgi vermesi gerekiyor. Burada risk almamak için bir dermatoloji uzmanına başvurarak hem egzama tedavisine başlamak hem de cilde uygulanabilecek nemlendirici içerikleri hakkında bilgi almak büyük önem taşıyor.