Giriş
Uzmanı uyardı: Bayramda sakın bu hataya düşmeyin! Kan şekerini zirveye çıkarıyor...
Bayramlar, sevdiklerimizle birlikte kutladığımız, sohbetlerin ve kahkahaların tatlılarla taçlandığı özel zamanlardır. Ancak tatlı tüketiminde sağlıklı seçimler yapmak, bayramın keyfini uzun vadede sürdürebilmek için oldukça önemlidir. Diyetisyen Gülşah Erhan, bayramda tatlı tüketiminin nasıl daha sağlıklı hale getirilebileceğini, şerbetli ve sütlü tatlılar arasındaki farkları ve çocuklar için şeker tüketimini nasıl sınırlandırabileceğimizi paylaştı.
Emir Ceran / posta.com.tr Tatlı tüketiminde bilinçli olmak, hem sağlığımızı korumak hem de bayramın keyfini uzun vadede sürdürebilmek açısından önemlidir. Fazla şeker tüketimi, kan şekerinde ani dalgalanmalara, sindirim sorunlarına ve kilo artışına neden olabilir. Peki, tatlı seçerken nelere dikkat etmeliyiz? Hangi tatlılar daha sağlıklı?
ŞERBETLİ Mİ, SÜTLÜ MÜ? HANGİ TATLI DAHA MASUM?
Bayram sofralarının vazgeçilmezi tatlılar, genellikle şerbetli ve sütlü tatlılar olmak üzere iki grupta toplanır. Şerbetli tatlılar, baklava, kadayıf, şambali gibi seçeneklerle karşımıza çıkar.
Bu tatlılar, bol miktarda şeker ve yağ içerdiği için kan şekerini hızla yükseltir ve sindirim sistemini zorlar. Öte yandan sütlü tatlılar (sütlaç, kazandibi, muhallebi gibi) daha hafif olup, süt bazlı olmaları sayesinde protein ve kalsiyum açısından zengindir.
Kalori açısından da farklılıklar bulunur; örneğin, bir dilim baklava yaklaşık 250-300 kalori içerirken, bir porsiyon sütlaç 150-200 kalori civarındadır. Bu durumda, bayram tatlısı seçiminde sütlü tatlılar veya meyve bazlı alternatifler tercih edilerek daha dengeli bir bayram geçirilebilir.
ŞEKERDEN UZAK, LEZZETLİ SEÇENEKLER
Tatlı ihtiyacınızı sağlıklı bir şekilde karşılamak ve fazla şeker tüketiminden kaçınmak mümkün. Diyetisyen Gülşah Erhan, bazı sağlıklı tatlı alternatiflerini şu şekilde sıralıyor:
Meyveli Tatlılar: Şeker eklenmeden yapılan elma, armut veya muz tatlıları iyi bir alternatif oluşturur.
Bitter Çikolatalı Tatlılar: Antioksidan açısından zengin olan bitter çikolata, şeker oranı daha düşük olduğu için tercih edilebilir.
Yoğurtlu Tatlılar: Ballı, tarçınlı veya meyveli yoğurt karışımları, hafif ve lezzetli bir seçenek sunar.
TATLI TÜKETİRKEN DİKKAT ETMENİZ GEREKEN 5 ALTIN KURAL
Tatlı tüketiminde porsiyon kontrolü, sağlıklı bir bayram geçirmek için en önemli adımdır. Bu konuda bazı öneriler:
Tatlıları küçük porsiyonlarda tüketmek.
Şerbetli tatlıları haftada en fazla 1-2 kez tercih etmek.
Tatlıyı ana yemekten hemen sonra değil, birkaç saat sonra tüketmek.
ÇOCUKLARDA ŞEKER TÜKETİMİ NASIL SINIRLANDIRILMALI?
Bayramda çocuklar için de şeker tüketimi önemli bir konu haline gelir. Diyetisyen Gülşah Erhan, çocukların şeker tüketimini dengelemenin yollarını şu şekilde sıralıyor:
Bayram Öncesi Sağlıklı Alışkanlıklar Kazandırın: Çocuklara sağlıklı atıştırmalıklar sunarak tatlı ihtiyacını dengeleyebilirsiniz. Ev yapımı granola barlar, taze meyveler ve yoğurtlu tatlılar iyi birer alternatiftir.
Şeker Tüketimini Sınırlandırın: Çikolata ve şekerlemeler yerine kuru meyve, fındık, badem gibi sağlıklı alternatifler sunmak, çocukların şeker alımını kontrol etmenizi sağlar. Ayrıca, şekerli içecekler yerine doğal meyve suları veya ayran tercih edebilirsiniz.
Tatlıları Ana Yemekten Sonra Verin: Boş mideyle şeker tüketmek kan şekerinde ani yükselmelere yol açabilir. Bu yüzden tatlıyı ana öğünden sonra ve kontrollü porsiyonlarla sunmak daha sağlıklı olacaktır.
Eğlenceli ve Sağlıklı Alternatifler Sunun: Dondurulmuş muz veya çilekle yapılan yoğurtlu tatlılar, ev yapımı şekersiz kurabiyeler, şeker ilavesiz sütlü tatlılar gibi alternatifler, çocukların tatlı isteğini sağlıklı bir şekilde karşılayabilir.
Bayramda Hareketi Artırın: Çocukları açık havada yürüyüş yapmaya, oyunlar oynamaya ve fiziksel aktiviteleri artırmaya teşvik etmek, fazla şekeri dengelemede yardımcı olur.
BAYRAMA ÖZEL SAĞLIKLI HURMALI İNCİR TATLISI TARİFİ
Bayram tatlısız olmaz! İşte rafine şeker içermeyen, doğal tatlılığıyla damakları şenlendiren hurmalı incir tatlısı tarifi:
Malzemeler:
6 adet kuru incir
6 adet hurma (çekirdekleri çıkarılmış)
1 çay bardağı ceviz içi
1 su bardağı süt
1 tatlı kaşığı tarçın
Üzeri için: Hindistan cevizi veya Antep fıstığı tozu
Yapılışı:
İncirleri ve hurmaları ılık suda 10 dakika bekletin, yumuşayınca küçük parçalara doğrayın.
Bir blender veya mutfak robotunda süt, incir, hurma, ceviz ve tarçını çekerek püre haline getirin.
Karışımı küçük kaselere paylaştırın ve buzdolabında en az 2 saat dinlendirin.
Üzerine Hindistan cevizi veya Antep fıstığı serperek servis edin.
Bu hafif ve besleyici tatlı, bayram sofralarına yakışır ve sağlıklı beslenme düzeninizi bozmadan tatlı ihtiyacınızı karşılar.