Giriş
Boyunda meydana gelen şişliklere dikkat! Boyun şişliği nedenleri nelerdir?
Toplumun büyük bir kısmında hayatında birçok kez nodül, beze, yumru, kist gibi isimlendirilen boyunda şişliği olmuştur. Boyunda şişlik ile doktora başvuran hastaların çoğunda bu şişliğin sebebi enfeksiyon olmakla beraber hastaların bir kısmında boyunda şişlik bazı kanserlerinin ilk belirtisi olabilmektedir.
KBB Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Doç Dr. Abdülkadir Özgür, boyun bölgesinde meydana gelen bu şişliklerin sebepleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgiler verdi.
Boyunda şişliğin sebepleri nelerdir?
Boyunda şişliğin sebepleri yaşlara göre değişiklik göstermektedir. Çocuklarda şişliğin sebebi daha çok baş-boyun bölgesindeki enfeksiyonlara bağlı olarak lenf bezlerinde büyümedir Yetişkinler de ise zellikle 40 yaş üstünde baş-boyun bölgesi, akciğer, mide kanserlerinin boyuna yayılması en sık sebep olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu sık karşılaşılan sebepler dışında boyun şişliklerinde doğumsal olarak boyunda olan kistler, damar ve lenf dokusu genişlemeleri, guatr bezinin nodülleri ile de karşılaşmaktayız.
Boyunda şişliği olanlar nelere dikkat etmeliler?
İyi huylu boyun şişlikleri genellikle bir üst solunum yolu enfeksiyonu, diş enfeksiyonu gibi nedenlerle boyundaki lenf bezlerinin enfeksiyona yanıt olarak büyümesi sonucunda oluşurlar. Bu şişlikler dokunmakla ağrılıdır ve genellikle 2 hafta içerisinde tedavi ile küçülürler. Bu durum özellikle 10-12 yaşına kadar çocuklarda sık oluşur. Ama hasta 40 yaşın üzerinde ise, sigara içiyor ise ses kısıklığı, yutma güçlüğü, kilo verme gibi başka şikayetleri de var ise boyun şişliğinin sebebinin daha ayrıntılı olarak araştırılması gerekebilir. Ayrıca şişlik ağrısız ise, büyümeye devam ediyor, ilaç tedavisine rağmen küçülmüyorsa, sert ise kötü huylu olma ihtimali daha yüksektir
Boyunda şişliği olan hastalarda tanı için neler yapıyorsunuz?
Öncelikle hastanın hikayesi, geçirdiği hastalıklar, kullandığı ilaçlar bize bazı ipuçları verir. Sonrasında ise yaptığımız muayenede şişliğin sertliği, büyüklüğü ağrılı alup olmaması gibi bulgular ile birçok şişliğin sebebini belirlememizi sağlıyor. Ama şüpheli durumlarda ultrasonografi, tomografı ve MR gibi tetkiklerden faydalanıyoruz.
Bu tetkiklerde yine şüphe duyacağımız bir durum varsa iğne ile biyopsi veya ameliyat ile şişlikten biyopsi alarak tanımızı kesinleştiriyoruz.
Boyunda şişliği olan hastalarda tedavi için neler yapıyorsunuz?
Tedavi şişliğin sebebine yöneliktir. Eğer şişliğe sebep olan bir enfeksiyon varsa tedavi edilir. Ama şişlik herhangi bir tümör sebebi ile oluşmuş ise önce tümörün kaynağını tespit ediyoruz ve ona göre tedavi planlıyoruz.