Giriş
Cennet hurmasını böyle yiyen kabız oluyor: Bağırsakları düğüm düğüm yapıyor
Cennet hurması, Diospyros kaki adıyla bilinen, özellikle Asya kökenli bir meyve türüdür. Adını Türkçede "cennetin hurması" anlamına gelen isminden alır. Bu meyve, genellikle tatlı ve aromatik bir tada sahiptir ve olgunlaştığında turuncu-kırmızı bir renge bürünür.
Cennet hurmasının birkaç farklı türü bulunur ve bunlar genellikle dokularına göre sınıflandırılır.
Bazı türleri, olgunlaşmadan önce ağızda biraz buruk bir tat bırakabilirken, tamamen olgunlaşmış meyveler yumuşak, tatlı ve lezzetlidir. Bu meyve, çiğ olarak tüketilebildiği gibi, marmelat, jöle, tatlılar ve hatta içeceklerde de kullanılabilir.
Cennet hurması aynı zamanda sağlık açısından da değerlidir. Yüksek miktarda lif, vitamin (özellikle A ve C vitaminleri) ve mineraller içerir. Antioksidan özellikleri sayesinde vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden korumaya yardımcı olabilir. Bu özellikler, cennet hurmasını hem lezzetli hem de besleyici bir meyve seçeneği yapar.
Gastroenterolojik Cerrahi Uzman Hekimi Doç. Dr. Serdar Öter, zengin C vitamininin yanı sıra birçok mineral içeren, bol lifli cennet hurmasının olgunlaşmamış halinin çok fazla tüketilmesinin mide ve sindirim kanallarında tıkanıklığa neden olabildiğini söyledi.
Son yıllarda Türkiye’de de üretimi hızla artan ve önemli ihraç ürünlerinden biri haline gelen cennet hurması zengin C vitamininin yanı sıra birçok mineral içermesi ve lifli bir meyve olmasıyla çok fazla tercih edilmeye başlandı.
Hem yaşı hem de kurusu büyük rağbet gören cennet hurmasının özellikle olgunlaşmamış olanlarının aşırı tüketiminde ise mide asidini etkileyerek sindirimin yapılamadığı ve vücutta yabancı cisim olarak tıkanıklıklara neden olduğu öğrenildi.
VÜCUTTA POSA OLUŞTURUYOR
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gastroenterolojik Cerrahi Uzman Hekimi Doç. Dr. Serdar Öter, “Cennet hurması veya Trabzon hurması, Japon elması, persimmon diye bilinen meyve birçok ülkede bazı bölgelerde oldukça fazla üretilmekte ve tüketilmekte. Cennet hurmasının içinde Tannin ve shibuol diye bir madde var. Özellikle olgunlaşmamışında daha fazla ve olgunlaşmamışın aşırı tüketiminde veya olgun olanın da aşırı tüketiminde bu maddeler daha sonra vücudumuzda selüloz ve proteine dönüşerek midemizin içinde, sindirim kanalımızda, bağırsaklarımızda bir posa oluşturmakta. Biz buna fito bezoar diyoruz.
Yabancı bir cisim şeklini alıyor. Sindirilemeyen yabancı cisim. Bu madde bazen oldukça büyük miktarlara oluşabiliyor, birleşerek bağırsak tıkanıklıkları, midenin çıkış tıkanıklığı yapabiliyor. Hatta yeri geliyor bunlar endoskopi ile ya parçalanarak bir saatlik bir operasyonlar ya da parçalanamazsa ameliyatla alınması gerekiyor” dedi.
“AŞIRIYA KAÇMAMAK GEREKİYOR”
Son zamanlarda vakalarda bir artış yaşandığını kaydeden Doç. Dr. Öter, “Risk gruplarında bu durum daha fazla görülüyor. Özellikle mide ameliyatı geçirmiş, mide asidinin azalmasına neden olabilecek diyabet hastalarında, bu mide asidinin azalmasına bağlı olarak bu çözülen maddeler daha fazla bir araya geliyor, sindirilemediği için de yabancı cisim reaksiyonu oluşturmakta. Hurmayı hepimiz çok seviyoruz. Ben de çok seviyorum. Çoğu kişinin en sevdiği meyvelerdendir ama bunun olgunlaşmışını yeteri kadar çok aşırıya kaçmadan tüketmek gerekiyor.
Bununla ilgili vakalarda son zamanlarda bir artış var. Artmasının nedeni belki teknolojik görüntüleme yöntemleri de arttı. Bu yabancı tıkayacak cisimlerin ne olduğunu, öykü alındığı zaman hurmaya bağlı olduğu da görülmeye başlandı. Bir hafta önce bizim hastanemizin acil servisimize de bir hastamız başvurdu. İnce bağırsağın kalın bağırsağa geçtiği yerde bir tıkanıklıkla, bir fito bezoar dediğimiz yabancı cisim gibi görünüyordu. Bunu öyküsünde sorguladığımızda çok fazla cennet hurması tükettiğini gördük. O yüzden kararında, miktarında yemek ve olgunlaşmışını tercih etmekte fayda var” şeklinde konuştu.
EN NET BELİRTİLERİ
Rahatsızlığın belirtilerinden de bahseden Doç. Dr. Öter açıklamasını şöyle tamamladı:
“Hurmanın içinde bu maddeler olduğu için bunun kurutulmuşu da olsa, olgunlaşmışı olsa daha çok olmamışını yazıyor bu konuda araştırma yapan Çin ve Japon yayınlarında. Kurutulmuşunda da bu risk var. Çok aşırı tüketildiği zaman bu bir posa oluşturuyor. Kusma olabilir, karında şişlik, tuvaleti yapamama gibi şikayetler oluyor.
Özellikle kabızlığı olan insanlarda bu ihtimal daha da artıyor. Diyabetik hastalar, mide operasyonu geçirenler, mide asidinin azalmasına neden olduğu için sindirim de yavaşladığından daha fazla risk altındalar. Aşırı tüketmemek ve çiğ yememek gerekiyor.”