Çocuğunuz okula başlamadan önce yapmanız gereken hazırlıklar

Okullar açılmadan çocuklarımızın hazırlıklarını yapmak, bağışıklıklarını artırmak, uyku düzenini oturtmak, beslenmelerini düzenlemek yapılacaklar listesinin başında geliyor. Ayrıca çocuğunuzun okula başlamadan önce mutlaka senelik göz, diş ve çocuk doktoru muayenelerinin yapılması gerekiyor. Yaz tatilinde çocuğunuzun uyku düzeni bozulduysa artık yatağa gitme ve yatma saatini programlama zamanı da geldi! İşte okul hazırlıkları yapılırken, ailelerin çocukları için yapması gereken diğer hazırlıklar ve yazın bozulan beslenme ve uyku düzeni için püf noktaları...

Ağustos ayının ortası demek, aileler için okul hazırlıkları demek. Özellikle okul çağındaki çocuklar için eylül ayı bir geçiş ve düzen ayı olarak düşünülebilir. Çocuğunuzun okula başlamadan önce mutlaka senelik göz, diş ve çocuk doktoru muayenelerinin yapılması gerekiyor. Sınıf gibi kapalı ortamlarda başta Covid-19 olmak üzere enfeksiyon riskinin arttığının altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Nisa Pekcan Bölükbaşı "Bağışıklığı artırmak için gerekli önlemleri almalıyız." diyor.
PEKİ NE YAPALIM?
Covid-19 enfeksiyonu ile birlikte bilinçsizce vitamin ve takviye kullanımı da çok arttı fakat her şeyde olduğu gibi vitaminlerin de fazlası zararlı. Örneğin bilinçsizce tüketilen D vitamini vücutta birikerek D vitamini zehirlenmesine olabilir. Dr. Bölükbaşı, "bu nedenle lütfen doktor önerisi olmadan eczaneye gidip ilaç başlamayın" diyor. Bunun yerine okullara başlamadan çocuklarınızın tahlillerini yaptırıp, eksikliklerinin tespit edilmesini sağlayın. Bu doğrultuda öncelikle beslenme düzenini belirleyin. Gerekirse eksik vitamin ve mineralleri doktorunuzla birlikte ilaç takviyesi ile yerine koymayı planlayın.

ÇOCUKLARDA YAZIN BOZULAN UYKU DÜZENİ NASIL DÜZELİR?
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Nisa Pekcan Bölükbaşı , "Yaz tatilinde çocuğunuzun uyku düzeni bozulduysa artık yatağa gitme ve yatma saatini programlama zamanı geldi" diyor. Büyüme hormonu en fazla gece derin uykudayken salgılandığı için en geç akşam 21:00’de çocuğunuzun yatakta olması gerekiyor. Bu düzenin oturması zaman alacağından okullar başlamadan 2 hafta öncesinden uyku rutini oluşturmanız ve her gün uyku saatini bir miktar öne almanız gerekiyor.
ÇOCUKLARDA EKRAN SÜRESİ NASIL OLMALI?
Dijital çağda çocukları her ne kadar ekrandan uzak tutmak bizleri zorlasa da ekran süresi 3-6 yaş arası çocuklar için 20-30 dakika, 6-9 yaş çocuklarda 1 saat, 9-12 yaş çocuklarda 2-4 saat ile sınırlandırılması gerekiyor.
Bu süreyi azaltmak için çocuğunuzla birlikte spor, müzik gibi bir aktiviteye karar verip, öncesinde birlikte kursları ziyaret ederek onun yeteneklerine ve kişiliğine en uygun aktiviteye kayıt yaptırabilirsiniz.

OKUL ÇOCUKLARINDA BAĞIŞIKLIĞI ARTIRMAK İÇİN NE YAPABİLİRSİNİZ?
D vitamini seviyesi düşükse doktorunuzun önerdiği dozda D vitamini takviyesi alınmalı. D vitamini alırken beraberinde K vitamini olan D3K2 gibi ürünleri öneren Dr. Bölükbaşı; "D vitamini ile birlikte K vitamini aldığınızda, D vitaminin faydasını en üst seviyeye çıkmış olur." diyor ve Vitamin D eksikliğinin yarattığı sorunları şu şekilde açıklıyor.
BU HABER İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNE YOL AÇAN VİTAMİN: K VİTAMİNİ!
"Ülkemizde demir eksikliğine bağlı kansızlık çok büyük sorun. Türkiye’de kişi başına düşen et miktarı yılda 32/kg iken, Amerika’da ise 100/kg (2019). Büyüme çağındaki bir çocukta demir eksikliği birçok sorunu beraberinde getiriyor; bağışıklık sisteminde düşüklük, konsantrasyon bozukluğu, iştahsızlık, hatta yapılan çalışmalarda demir eksikliğine bağlı anemisi olan çocukların IQ seviyelerinde düşüklük saptandığı yönünde."
VÜCUDUMUZDAKİ DEMİRİ NASIL ARTIRABİLİRİZ?
Vücudumuzda besinlerdeki demirin emilimi hayvansal ürünlerde daha fazla olup (et, tavuk, balık, ciğer, yumurta. vb.) bitkisel ürünlerin (kuru fasulye, mercimek, ıspanak, bezelye) emilimi daha az olsa da demir depomuza katkısı var.
- Demir içeren ürünler tüketirken emilimini artırmak için yanında C vitamini içeren bir ürün de tabağınıza ekleyin.
- Örneğin et yiyorsanız yanında domatesli, limonlu, yeşil yapraklı sebzeler tüketin.
- Önceliğimiz her zaman besinlerle eksikliği koymak ama gerekiyorsa doktorunuz size demir tedavisi başlayacaktır.

ÇOCUKLARDA KİLO KONTROLÜ NASIL SAĞLANIR?
Yaz mevsiminde her gün yenen dondurmalar, abur cuburlar beraberinde dengesiz beslenmeyi ve sağlıksız kiloları da getiriyor. Çocuklarda iştahsızlığın eğer organik bir nedeni yoksa (vitamin ve mineral eksikliği vb.), en büyük nedeni yüksek kalorili, besleyici değeri olmayan abur cuburlarla dolan minik midelerine sağlıklı besinler için yerinin ve iştahının kalmaması sayılabilir.
ÇOCUKLARDA GÜNLÜK BESLENME NASIL OLMALI?
Örneğin 4 yaşında bir çocuğun günlük kalori gereksinimi 1400 kcal ise günde 2 adet paketli dondurma yediğinde yaklaşık 500-600 kcal almış olur. Bu da yaklaşık günlük kalori ihtiyacının yarısına denk gelir. Bu da çocuğunuzun artık sofra yemeklerini neden yemediğinin en basit cevabıdır..
Ancak besinler konusunda yasaklama yöntemi yanlış. Yasaklanan şeyler çocuğun daha çok ilgisini çekeceği için yasak koymak yerine ona ileride ne gibi sağlık sorunlarına yol açtığını açıklayın, zararları konusunda bilgilendirin. Aynı zamanda besin programını yeterli vitamin ve mineral alabileceği şekilde düzenleyin.
- Yeterli ve dengeli, gökkuşağı tip, beslenmesini sağlayın.
- Haftada en az 2 sefer balık olmak üzere, diğer günlerde de her gün kırmızı et/ tavuk/hindi gibi beyaz et alternatiflerini tüketin. Beslenmede her gün kaliteli protein yer alsın.
- Haftada en az 3 gün bakliyat tüketilmesini sağlayın.
- Çocuğunuzun öğününde her gün 2-3 porsiyon fermente süt ürünü (kefir, yoğurt, peynir vb.) olsun.
- Yine her gün 1 yumurta çocuk gelişimi için önemli.
- Ayrıca her gün çocuğunuzun avuç içi kadar çerez, 2-3 porsiyon farklı renklerde yeşil, mor, sarı, kırmızı vb. meyve ve sebze tüketmesi gerekir.
Bu tür bir beslenme çocuğunuzun yeterli ve dengeli beslenip aynı zamanda bağışıklığının da doğal yollarla desteklenmesini sağlar.