Giriş
Çocuklarda 2 yaş sendromu ve ebeveynlerin bilmesi gerekenler
Ebeveynler tarafından merak edilen konulardan biri çocuklarda 2 yaş sendromu. Ancak bu süreç korkulup, panik yapılması gereken bir dönem değildir. ebeklik döneminden çocukluk dönemine geçişin yapıldığı 18 ay ile 36 ay arasında görülen “2 yaş sendromu” tüm sağlıklı çocukların yaşadığı bir dönemdir. Bu dönem çocuğun gelişiminin bir parçasıdır. O nedenle siz bu dönem ile ilgili ne kadar doğru bilgiye sahip olursanız bu süreci o kadar kolay atlatabilirsiniz.
Bizde çocuklarda 2 yaş sendromu olarak geçen dönem literatürde Terrible Two olarak geçen bir dönem. Yani "korkunç iki" Ama korkmayın. Bebeklik döneminden çocukluk dönemine geçişin yapıldığı 18 ay ile 36 ay arasında görülen “2 yaş sendromu” tüm sağlıklı çocukların yaşadığı bir dönem. Bu dönem çocuğun gelişiminin bir parçası olarak görülüyor.
Eğitim Uzmanı Bircan Tavas, "Evde 2 yaşında bir ergenle mücadele ediyor olduğunuzu düşünün" diyor. Tabii ki bu süreçte birtakım zorluklar yaşanıyor.
Çocuklarda 18 ay ile 26 ay arasında süren 2 yaş döneminde çocuğun yürümeye başlamasıyla keşfetme ve merak duygusu da doruk noktada oluyor.
- Bebeklerin bağımsız hareket edebilmek hoşlarına gitse de bu dönemde daha motor planlama becerileri istenilen düzeyde değildir. Çocuğun el-göz koordinasyonu, beden kontrolü tam oluşmamıştır.
- Çocuğun bu dönemde konuşma becerisi henüz geridir. İsteklerini cümlelerle ifade etmede yetersizdir.
- Merak içindeki çocuk yapmak istediklerini tam ifade edemediğinden ya da yapamadığından dolayı bir anda çığlık atar, bağırır, ağlar, öfkelenir.
- Ebeveynler bu dönemi sabırla yönetmelidir. Çocuğunuz şişeden bardağa süt koymak için sizinle inatlaşabilir. Ama bunu yapacak gelişimsel düzeyde olmadığı için evde bir kaos ortamı oluşur.
2 YAŞ SENDROMU BELİRTİLERİ
2 yaş çocuğu dünyayı kendi etrafında dönüyor gibi düşünür. Her şey onundur. Eşyaları sahiplenir “benim” der. 2 yaş sendromunun belirtilerine birkaç örnek vermek gerekirse:
- Israrcı davranma / inatlaşma
- Çığlık atma/ağlama krizleri
- Eşya atma
- Isırma
- İnsanlara zarar verme
- Öfke patlamaları
- Değişken duygu durumu
- Yeme düzeninde farklılık
- Uyku düzeninde bozulma
2 yaş belirtilerini davranış problemlerinden ayırt etme yolu
Eğitim Uzmanı Bircan Tavas, çocuğunuzun göstermiş olduğu davranış şekilleri yaşadığı 2 yaş sendromunun bir parçası mı yoksa bir davranış probleminin başlangıcı mı, bunu ayırt etmenin de önemli olduğunu söylüyor. Bunu anlamak için dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var.
- Bir çocuk gün içinde 15-20 kez öfke krizi geçiriyorsa
- Bu krizler yarım saatten fazla sürüyorsa
- Kendini sakinleştirmekte güçlük çekiyorsa
- Kafasını vurma, ısırma gibi davranışlarla kendine zarar veriyorsa
bir uzman desteği almanız gerekiyor.
2 YAŞ SENDROMUNDA EBEVEYNLER NE YAPMALI?
Peki 2 yaş sendromuna ebeveynlerin nasıl yaklaşması gerekir? Eğitim Uzmanı Bircan Tavas, 2 yaş sendromunda olan çocuklar için ebeveynlerin dikkat etmesi gerekenleri şu şekilde sıralıyor:
- Çocuğunuzun yaşadığı bu durum normaldir. Gelişiminin bir parçasıdır. Paniğe kapılmayın. Olabildiğince sakin ve anlayışlı bir iletişim şekli kurmaya çalışın.
- Kızgın/azarlayıcı bir dil kullanmak yerine açıklayıcı neden-sonuç ilişkisini içeren cümleler kurun.
- Çocuğunuzu tehdit etmeyin.
- Çocuğunuzun öfke patlamalarında sakin kalmaya çalışın. Nefes egzersizleri ile kendinizi sakinleştirmeyi deneyebilirsiniz.
- Çocuğunuza fiziksel ve psikolojik şiddet kesinlikle uygulamayın.
Bu haber ilginizi çekebilir: Çocuğa ceza mı veriyorsunuz yoksa onda travma mı yaratıyorsunuz?
- Çocuğa zorla bir şey yaptırmayın.
- Olumsuz davranışları yerine olumlu davranışlarını ön plana çıkarın, övgü dolu sözler söyleyin.
- Öfke/ağlama krizlerinde çocuğunuzu anlayın, duygusuna eşlik edin. Duygularına ifade etmesine fırsat verin. Dikkatini başka yöne çekin.
- Basit ve net kurallar koyun. Kısa cümlelerle açıklayın. Koyulan kuralları uygularken tutarlı olun.
- Gereksiz yere “Hayır” demeyin. Sürekli çocuğunuzu engellemeyin.
- Çocuğunuzun biyolojik ihtiyaçlarını (beslenme, uyku, bez değişimi vb.) zamanında ve ritüeli bozulmayacak şekilde karşılayın.
- Çocuğun enerjisini boşaltacak, merak ve keşfetme ihtiyacını giderecek oyun/ortamlar yaratın.
- Siz çocuğunuzun rehberisiniz. Sizin davranışlarınız çocuğunuza örnek olacak.
- Unutmayın, 2 yaş Sendromu çocuğunuzun gelişiminin bir parçası ve geçici bir süreçtir.”